Pentax K-x - test

6. Fotografowanie

Szybkość działania

Na szybkość oraz komfort obsługi aparatu dużą rolę ma układ AF. Kitowy obiektyw Pentaksa K-x nie posiada wbudowanego silnika, napęd przekazywany jest przez tzw. "śrubokręt". Jednak należy przyznać, że w tym przypadku szybkość ostrzenia zdecydowanie przewyższa konkurencyjne kity z wolnymi odmianami siników (także ultradźwiękowych). Ostrość ustawiana jest szybko i precyzyjnie, delikatne problemy pojawiają się w trudnych warunkach, kiedy to zauważalny jest efekt kilkukrokowego doostrzania. Wadą jest stosunkowo głośna i drażniąca praca obiektywu kitowego.

W modelu K-x bardzo dobrze prezentuje się tryb seryjny, maksymalna szybkość z jaką można robić zdjęcia to wg producenta 4,7 kl/s, nam udało się osiągnąć niewiele niższy wynik 4,6 kl/s. Dla zdjęć JPEG przy średniej, dwugwiazdkowej kompresji długość serii jest praktycznie nieograniczona. Jak można się spodziewać, skróci się gdy zechcemy użyć plików typu RAW lub JPEG+RAW, wówczas bufor zapełnia się po zrobieniu 5 klatek. W drugiej fazie szybkość trybu seryjnego wynosi około 2,3 kl/s dla zdjęć RAW i 1,4 kl/s dla RAW+JPEG. Test przeprowadziliśmy ma karcie SanDisk Extreme III 2 GB, dla czasu migawki rzędu 1/250 s i czułości ISO 800. Należy przyznać, że osiągi małego Pentaksa są nadzwyczaj dobre i pod tym względem deklasują wszystkie inne konstrukcje typu entry-level.

Warto wspomnieć, iż pliki RAW mogą być zapisywane w dwóch fotmatach: PEF (typowy dla lustrzanek Pentaksa) oraz DNG (ustandaryzowany typ plików RAW). Rozmiar w obu przypadkach jest porównywalny i wynosi około 11 MB, zaletą plików DNG jest ich obsługa przez wszystkie popularne "wywoływarki" RAWów, nawet jeśli nie były one od dłuższego czasu aktualizowane.

Jeśli chodzi o tryb odtwarzania, to nowego Pentaksa można tylko chwalić. Obrazy są wyświetlane błyskawicznie - naciśnięcie strzałki kontrolera z tyłu w lewo lub prawo powoduje przerzucanie zdjęć z szybkością niemal jakbyśmy oglądali film.

Tryby ekspozycji

Identycznie jak w przypadku młodszego brata K-m, na tarczy trybów Pentakasa K-x znajdziemy: tryb "zielony" AUTO PICT, popularne tryby półautomatyczne (P,Tv,Av) oraz najbardziej zaawansowany, w pełni manualny M. Zauważamy także, charakterystyczny dla lustrzanek Pentaksa, tryb Sv (priorytet czułości), w którym to za pomocą pokrętła zmieniamy czułość matrycy a aparat dobiera nam odpowiedni czas migawki oraz przesłonę. Tryb B (Bulb) połączony jest z trybem manualnym M, aby z niego korzystać musimy ustawić czas migawki na najdłuższy możliwy.

tarcza trybów ekspozycji

Typowo dla amatorskich korpusów, bezpośrednio za pomocą pokrętła trybów, mamy dostęp do trybów tematycznych. Możemy ustawić program portretowy (mała głębia ostrości, ciepłe oddanie barw), krajobrazowy (duża głębia ostrości), makro (duża głębia ostrości, ale i krótki czas migawki, żeby uniknąć poruszenia), sportowy (automatycznie włącza się ciągły AF) i nocny portret (długi czas migawki + lampa do rozświetlenia pierwszego planu), a także ogólny bez automatycznego włączania lampy błyskowej. Warto wspomnieć, iż w trybie AUTO PICT aparat sam na podstawie danych takich jak odległość od fotografowanego obiektu, jasność stara się dobrać właściwy program. Na pewno będzie to pomocne dla osób stawiających pierwsze kroki z fotografią, a które chciałyby uzyskać efekty ciekawsze niż uzyskiwane w trybie "zielonym". Jeśli taka ilość trybów tematycznych okaże się dla nas niewystarczająca, to dostęp do dodatkowych uzyskamy po przekręceniu koła trybów w pozycję SCN. Dodatkowymi trybami są:

• Sceneria nocna
• Plaża i śnieg
• Żywność
• Zachód
• Oświetlenie sceny
• Dzieci
• Zwierzęta
• Świece
• Muzeum
• Zdjęcie nocne

Oczywiście nową pozycją jest tryb filmowy, o czym dokładniej na końcu tego rozdziału.

W każdym z wymienionych trybów mamy do dyspozycji korektę ekspozycji, która działa w zakresie -3 do +3 EV z krokiem 0,3 lub 0,5 EV w zależności od wartości wybranej w ustawieniach użytkownika. Korektę daję się wprowadzić bez odrywania oka od wizjera, poprzez naciśnięcie przycisku +/- i przekręcenie tylnego kółka sterującego.

Pomiar ostrości

System autofokusa jak na tą klasę sprzętu jest naprawdę imponujący. Układ SAFOX VIII to 11 pól, z czego aż 9 jest krzyżowych (reagujących na poziome jak i pionowe krawędzie). Producent deklaruję, że układ dobrze pracuje w zakresie -1 do 18 EV (dla ISO 100 i f/1.4). W praktyce układ AF w Pentaksie K-x sprawuje się bardzo dobrze i z pewnością zaspokoi wymagania nie tylko początkujących użytkowników lustrzanek.

Zmiana punktów AF nie nastręcza problemów, dostajemy się do niej przez wciśnięcie środkowego przycisku nawigatora OK, zmiany dokonujemy przyciskami kierunkowymi. Natomiast za pomocą rolki możemy wybrać jeden z 4 głównych trybów pracy punktów: automatyczny wybór spośród 5 punktów, 11 punktów, wybór ręczny oraz ostrzenie za pomocą jedynie środkowego punktu.

tryby pracy punktów AF

Niestety żaden z punktów nie jest podświetlony ani precyzyjnie zaznaczony w wizjerze. Aby sprawdzić, który aktualnie punkt jest aktywny musimy spojrzeć na monitor LCD, co jest nie wygodnym rozwiązaniem. Brak podświetlonych punktów AF to rzadkość nawet w klasie entry-level i poważny minus K-x.

Tak jak w większości lustrzanek, autofokus może pracować w 3 trybach: tryb pojedynczy AF (AF.S), w którym aparat pozwala wyzwolić migawkę dopiero po ustawieniu ostrości, ciągły AF (AF.C), w którym można wyzwolić migawkę w każdej chwili, zaś ostrość jest ustawiana w sposób ciągły. Ostatnim z trybów jest automatyczny AF (AF.A), w którym to wybór należy do aparatu.

Pomiar światła

W modelu K-x do dyspozycji mamy 3 tradycyjne sposoby pomiaru światła:

• wielosegmentowy - ekspozycja jest ustalana na podstawie danych z 16 segmentów
• centralnie ważony
• punktowy - obszar pomiaru zaznaczony jest na matówce

Co do skuteczności pomiaru światła nie można mieć zastrzeżeń, jednakże widać, że K-x częściej niedoświetlał niż prześwietlał zdjęcia.

Stabilizacja obrazu

W Pentaksie K-x, tak jak w wielu innych modelach tego producenta, zastosowano układ stabilizacji obrazu SR (Shake Reduction). Układ ten poprzez odpowiednie poruszanie matrycą światoczułą pomaga zniwelować drgania ręki osoby fotografującej. W praktyce trudno oszacować skuteczność systemu stabilizacji, szczególnie bez użycia specjalistycznego sprzętu wytwarzającego odpowiednią częstotliwość i amplitudę drgań. Wg naszych badań, korzystając z stabilizacji obrazu możemy wydłużyć czas naświetlania około 3 razy, co daje mniej więcej 1 2/3 działki EV. Warto wspomnieć również, że praca stabilizacji obrazu jest zauważalna także podczas kadrowania w trybie podglądu na żywo. Obecność wbudowanej w korpus stabilizacji stanowi dłuży plus dla lustrzanek Pentaksa (tak jak w przypadku Sony, Olympusa oraz Panasonika), gdyż jest ona w stanie stabilizować każdy podłączony obiektyw.

Bracketing

W modelu K-x do dyspozycji mamy tylko bracketing ekspozycji, możemy wykonać trzy zdjęcia z maksymalną rozpiętością 6 EV (-3 do +3 EV) z krokiem regulacji 1/3 EV. Jak na amatorski korpus do wystarczająca ilość ustawień, szczególnie, że niektóre konkurencyjne konstrukcje (np. Nikon D3000) nie posiadają bracketingu wcale.

Zwiększanie zakresu dynamicznego oraz zdjęcia HDR

Pentax K-x, podobnie jak K-7, posiada funkcje, które pomagają rozszerzyć zakres dynamiczny zdjęcia, są to: kompensacja prześwietlenia oraz kompensacja cienia. Obie funkcje działają delikatnie, ale skutecznie. Jednak tym co wzbudza większe zainteresowanie są zdjęcia HDR prosto z korpusu. K-x sam wykona serię zdjęć o różnej ekspozycji a potem połączy je w jedno o wysokiej rozpiętości tonalnej. Do wyboru mamy dwa poziomy działania: standard oraz silny, poniżej przedstawiamy przykład:

zdjęcie wykonane bez HDR

HDR poziom standard

HDR poziom silny

Szkoda, że podczas wykonywania zdjęć HDR nie możemy korzystać z 2-sekundowego samowyzwalacza, co zredukowałoby drgania aparatu podczas fotografowania ze statywu. W zasadzie niemożliwe jest zrobienie nieprzesuniętej serii 3 zdjęć z ręki, o co mogliśmy się pokusić w Sony A550 (HDR złożony z jedynie 2 klatek, tryb seryjny 7 kl/s).

Tryby kolorystyczne i filtry cyfrowe

Pentax K-x posiada bogate opcje modyfikacji kolorystycznych i geometrycznych zdjęć. Nowością jest Krosowanie, czym Pentax nawiązuje do sposobu wywoływania analogowych fotografii. W skrócie efekty działania tej funkcji polegają na drastycznej zmianie kolorów, a także kontrastu zdjęcia. Do dyspozycji mamy 4 rodzaje krosowania, poniżej przykłady:

Krosowanie 1

Krosowanie 2

Krosowanie 3

Krosowanie 4

Filtry cyfrowe od pewnego czasu są stałym punktem w aparatach Pentaksa, w modelu K-x mamy do wyboru:

• Aparat dziecinny
• Retro
• Wysoki kontrast
• Ekstrakcja koloru
• Miękki
• Błyski gwiazd
• Rybie oko
• Filtr niestandardowy

Balans bieli

Tak jak w przypadku K-m, opcje dotyczące ustawień balansu bieli zawierają się w tych najpotrzebniejszych i najczęściej używanych. Poza automatycznym i ręcznym (wg wzorca) balansem bieli możemy wybrać spośród zdefiniowanych trybów: światło dzienne, cień, zachmurzenie, światło fluoroscencyjne, światło sztuczne, błysk. W każdym z ustawień mamy możliwość w (niewielkim zakresie) skorygowania balansu do własnych potrzeb i upodobań. Nową pozycją jest CTE, w której, jak podaje producent, wzmacniane są odcienie światła na zdjęciu. Opcje dotyczące balansu bieli są łatwo dostępne i znajdują się pod lewym przyciskiem kursora. Należy przyznać, iż automatyczny balans bieli, zarówno w laboratorium jak i poza nim, dobrze radził sobie z rozpoznaniem temperatury barwowej światła i nie spotkaliśmy się z rażącymi wpadkami jego działania.

ustawienia balansu bieli

Filmowanie

Możliwość rejestracji filmów HD to rzadkość w przypadku lustrzanek entry-level, znajdziemy ją również w nieco droższym Nikonie D5000 i sporo droższym Canonie 500D. Ciekawostką jest, że nie znajdziemy tej funkcji w żadnej lustrzance Sony. Model K-x oferuje rejestrację filmów w dwóch rozdzielczościach: HD 720p (1280x720) oraz niższej 640x480, w obu przypadkach przy 24 kl/s. Niestety podczas rejestracji nie działa system AF, co powoduję o wiele mniejszą przydatność tej funkcji niż w np. testowanym wcześniej Olympusie E-P2. Jakość obrazu jest na wysokim poziomie, jeśli chodzi o dźwięk to też jest bardzo dobrze, jednak jeśli włączymy stabilizację obrazu to rejestrowane są również odgłosy jej pracy.

ustawienia filmowania

Ciekawą opcją jest sterowanie przesłoną, jednak nie możemy zmieniać jej wartości podczas rejestracji, a jedynie przed jej rozpoczęciem.

Podsumowanie działu

Dużymi zaletami Pentaksa K-x są szybki tryb seryjny (do 4,7 kl/s) oraz zaawansowany, 11-polowy układ AF. Docenić należy również bogatą ilość trybów ekspozycji oraz szerokie możliwości zwiększenia zakresu dynamicznego zdjęć (w tym HDR). Opcją, której nie znajdziemy nigdzie indziej w tej klasie cenowej jest możliwość rejestracji filmów HD 720p. Główną wadą małego Pentaksa jest brak podświetlenia aktywnego pola AF, co zmusza nas do zapamiętywania jakie aktualnie mamy ustawienia pól.

+ szybki tryb seryjny 4,7 kl/s

+ zaawansowany układ AF

+ zdjęcia HDR

+ rejestracja filmów HD

+ tryby kolorystyczne i filtry cyfrowe

- brak podświetlenia aktywnego punktu AF

- brak możliwości korzystania z AF podczas rejestracji wideo