Newsletter
Newsletter
Dziękujemy za uwagi, opinie i liczne maile na temat cyklu "Prawo a fotografia". Zgłoszone problemy prawne przekazaliśmy ekspertom z serwisu TwojePorady.pl. Odpowiedzi na najczęściej powtarzające się pytania będziemy publikować w kolejnych tygodniach. Oczywiście nadal możecie przesyłać nam opisy wątpliwych z prawnego punktu widzenia sytuacji - piszcie na adres kontakt@fotopolis.pl (dodając w tytule maila "porady prawne").
Robię zdjęcia na ulicy. Są na nich widoczne twarze obcych ludzi. Czy mogę takie fotografie umieścić w Internecie albo na wystawie?
Odpowiada Katarzyna Krupa, Kancelaria Prawna Spaczyński, Szczepaniak i Wspólnicy sp.k.: Wskazane powyżej zagadnienie normuje ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (dalej jako: "Ustawa"). Artykuł 81 ust. 1 tej regulacji wskazuje, że rozpowszechnianie wizerunku wymaga co do zasady zezwolenia osoby na nim przedstawionej. Jednak od tej zasady ogólnej, ustawodawca przewiduje wyjątki, wśród których znajduje się możliwość rozpowszechniania bez zezwolenia uprawnionego wizerunku stanowiącego jedynie szczegół przedstawionej całości.
Wizerunek
Termin "wizerunek" użyty w art. 81 Ustawy oznacza wytwór niematerialny, który za pomocą środków plastycznych przedstawia rozpoznawalną podobiznę danej osoby (lub danych osób). Obok klasycznych portretów malarskich są to także fotografie i karykatury.
Rozpowszechnianie wizerunku
Dla stwierdzenia rozpowszechnienia wizerunku wystarczy, żeby został on udostępniony publicznie np. w Internecie lub na wystawie. Prawo do decydowania o rozpowszechnieniu wizerunku przysługuje tylko osobie fizycznej. Ma ona prawo się temu sprzeciwić zarówno z powodu sposobu w jaki został przedstawiony jej wizerunek, jak i w celu uzyskania wynagrodzenia za udzielenie zgody. Przy czym okoliczność, że rozpowszechnienie wizerunku nastąpiło za zgodą portretowanego, nie zwalnia osób, które zamierzają dalej rozpowszechniać taki wizerunek, od uzyskania "ponownej" zgody ze strony portretowanego.
Zezwolenie na rozpowszechnianie wizerunku
Zezwolenie na rozpowszechnianie wizerunku może być udzielone w dowolnej formie. Zgoda musi być niewątpliwa tzn. osoba udzielająca zgody musi mieć pełną świadomość nie tylko formy przedstawienia jej wizerunku, ale także miejsca i czasu publikacji, zestawienia z innymi wizerunkami i towarzyszącego komentarza. W kontekście tych wyjaśnień należy przyjąć, że osoba, która otrzymała zezwolenie na rozpowszechnienie wizerunku, nie jest uprawniona do "przeniesienia" tej zgody na inną osobę, chyba że uprawnienie takie wyraźnie wynika z warunków udzielonego zezwolenia.
_968856305.jpg)
_1094526942.jpg)
_443908423.jpg)
_1877607562.jpg)
_1475239688.jpg)
Brak zezwolenia uprawnionego
Osoby, które stanowią jedynie szczegół całości takiej jak zgromadzenie, krajobraz czy impreza publiczna są pozbawione prawa do decydowania o rozpowszechnianiu swojego wizerunku. Zatem rozpowszechnianie wizerunku nie wymaga zezwolenia, jeżeli stanowi on jedynie element akcydentalny lub akcesoryjny przedstawionej całości tzn. w razie usunięcia wizerunku nie zmieniłby się przedmiot i charakter przedstawienia. Celem powyższego wyłączenia jest umożliwienie prowadzenia działalności dokumentacyjnej i sprawozdawczej, a także zapewnienie wolności fotografowania wydarzeń publicznych. W związku z tym wydaje się, że co do zasady nie ma przeszkód prawnych uniemożliwiających autorowi zamieszczenie w Internecie lub na wystawie fotografii zrobionych na ulicy, na których są widoczne twarze obcych ludzi. Przy czym należy pamiętać, że wyłączenie ochrony wizerunku nie działa, jeżeli mamy do czynienia z portretem konkretnej osoby, tyle że utrwalonym np. przy okazji imprezy publicznej czy przebywania na wolnym powietrzu. Ponadto nie jest dozwolone rozpowszechnianie bez zgody portretowanego zarówno jego wizerunków "skadrowanych", jaki i wizerunków wkomponowanych w większą całość, lecz stworzonych w warunkach naruszenie jego prawa do prywatności.
