„Afgańska dziewczyna” Steve’a McCurry’ego najdrożej zlicytowanym zdjęciem w Polsce

283 tys. złotych - za tyle dokładnie w ubiegłym tygodniu wylicytowano zdjęcie „Afghan Girl” autorstwa uznanego fotografa National Geographic Steve’a McCurry'ego, w warszawskim domu aukcyjnym Desa Unicum. Pobito tym samym rekord sprzed 4 lat, gdy to za 170 tys. złotych sprzedano zdjęcie Stanisława Ignacego Witkiewicza „Potwór z Düsseldorfu”, wykonane w 1932 roku.

Współczesna Mona Lisa

„Afgańska dziewczyna” uznawana jest za najbardziej rozpoznawalne zdjęcie świata. Zielonooką Afgankę o przeszywającym spojrzeniu Steve McCurry sfotografował w 1985 roku w obozie dla uchodźców nieopodal Peszawaru. Zdjęcie trafiło na okładkę National Geographic i z miejsca stało się symbolem afgańskich uchodźców, przyciągając uwagę świata zarówno do sytuacji polityczno-ekonomicznej kraju, jak i samego fotoreportażu.

Nikon Z8 + pakiet brązowy Fotoforma Care 12 mies.

15 699 zł

FUJIFILM GFX 100S + pakiet brązowy Fotoforma Care 12 mies.

16 999 zł

Nikon Z6 III + pakiet brązowy Fotoforma Care 12 mies.

10 399 zł

Sony A7 IV + 1300 zł Sony Cashback

9 995 zł

Canon EOS R6 Mark II + 500 zł Canon Cashback

9 299 zł

Choć portret porównywany jest do współczesnej wersji Mona Lisy, bohaterkę zdjęcia nigdy nie skorzystała z popularności, jaką przyniosło jej zdjęcie. Dziewczynę udało się zidentyfikować jako Szarbat Gulę dopiero w 2002 roku gdy to fotograf wraz z ekipą NG wybrał się do Afganistanu na jej poszukiwania. Co ciekawe, miała nawet nie zdawać sobie sprawy z popularności kultowej fotografii. Rozpoznawalność stała się jednak problemem 15 lat później, gdy to w 2015 roku została zatrzymana w Pakistanie za używanie sfałszowanego dowodu tożsamości. Ghuli groziło od 7 do 15 lat więzienia, koniec końców została jednak deportowana do Afganistanu.

Rekordowa licytacja a rynek sztuki

Czy rekordowa cena jaką zapłacono za zdjęcie jest sygnałem budzącego się rynku fotografii kolekcjonerskiej w Polsce? Wielokrotnie już słyszeliśmy od twórców, że na naszym podwórku jest to nisza, która nawet nie jest jeszcze w fazie raczkowania, a winić należy za to niewielką świadomość artystyczną i wizualną społeczeństwa. Czy więc coś się w tej sferze zmieniło?

- Polacy powoli dojrzewają do tego, że fotografia może być sztuką i mieć wartość nie tylko samego papieru, na którym jest wydrukowana, lecz także wartość estetyczną i artystyczną - komentuje dla serwisu Press.pl fotograf i laureat World Press Photo Chris Niedenthal. - Polska jest trudnym rynkiem do sprzedaży fotografii. ceny są stosunkowo niskie. Zwykle oscylują w granicach kilku tysięcy. (…) Najbardziej cieszy mnie, że to zdjęcie jest reporterskim portretem, to dobra wiadomość dla fotoreporterów. Nasze prace zwykle nie kwalifikują się na sztukę, którą się wiesza na ścianie. Jeśli ktoś decyduje się na kupno fotografii na ścianę, to zwykle są to zdjęcia artystyczne, kreowane. Dlatego fakt, że reporterski portret jest aktualnie najwyżej wylicytowanym zdjęciem w Polsce, napawa optymizmem - dodaje.

Mniej optymistycznie do sytuacji nastawiony jest fotoreporter Maciek Nabrdalik. - To ciekawostka przypominająca jedynie, że są w Polsce bogaci ludzie. Nie muszą nawet pasjonować się fotografią, bo to jedno z najbardziej rozpoznawalnych zdjęć na świecie. (…) Tego zakupu nie rozumiem, bo McCurry to żyjący twórca, oferujący zdjęcia przez swoją stronę internetową. Te zdjęcia mają otwartą edycję, McCurry nie produkuje unikatów, nie limituje swoich prac. Cała ta sprawa polega na popularności tego konkretnego zdjęcia - mówi fotograf.

Tak czy inaczej, mamy kolejny rekord, który choć pewnie nie zmieni sytuacji na rynku fotografii kolekcjonerskiej, to przynajmniej może zainteresuje większe grono osób samym medium fotograficznym. Trzymamy kciuki, by kolejny rekord pobiło zdjęcie polskiego twórcy.