Nikon D70 - Właściwości fotograficzne

Nikon D70 był chyba najbardziej oczekiwanym aparatem tego sezonu. Lustrzanka cyfrowa z rozdzielczością 6 Megapikseli, dostępem do całej linii obiektywów Nikkor oraz poziomem zaawansowania zbliżonym do świetnego D100 była bezpośrednią odpowiedzią na pierwszą tanią lustrzankę na rynku, Canon EOS 300D. Nikon uderzył bardzo mocno.

Autor: Tomasz Gutkowski

4 Maj 2004

Artykuł na: 49-60 minut

Spis treści

Tryby pracy

Podstawowe tryby ekspozycji oferowane przez D70 wybierane są za pomocą pokrętła trybów pracy. Żądane parametry dostępne w danym trybie wybierane są za pomocą dwóch pokręteł nastawczych, pod kciukiem (główne) i palcem wskazującym (pomocnicze). Do dyspozycji mamy tryby programowe P, A, S, M oraz tryby automatyczne (Auto oraz automatyczne programy cyfrowe). Te drugie są ukłonem w stronę mniej doświadczonych użytkowników, ale Ci bardziej doświadczeni nie powinni obecnością popularnych "tematów" niżej oceniać D70. Mówimy tu o częstym kierowaniu się tym, czy aparat posiada "funkcje dla amatorów" - bo jeśli tak to "zawodowcom nie przystoi". Nic z tych rzeczy. D70 to bardzo zaawansowany aparat przeznaczony dla niezwykle szerokiego grona odbiorców. Mogą się wśród nich znaleźć zarówno ambitni amatorzy, jak i zawodowi fotograficy. Wystarczy zresztą wziąć ten aparat do ręki by przekonać się, że nie ma tu żadnych ustępstw na rzecz niższej ceny czy bliższej amatorom uproszczonej konstrukcji / funkcjonalności.

W trybie Auto (automatyka "zielona") wartość ekspozycji dobierana jest przez aparat, ale mamy dostęp do takich ustawień jak tryb napędu, czułość, tryb lampy i jakość zdjęć. Programy tematyczne przeznaczone do popularnych sytuacji zdjęciowych działają podobnie co Auto, ale wprowadzają pewne preferencje korzystne dla danej sytuacji (np. mała głębia ostrości / mała liczba przysłony w trybie portretowym). Do dyspozycji mamy: Portret, Krajobraz, Zbliżenia, Sport, Krajobraz nocny, Portret nocny.

Tryby kreatywne obejmują standardowy zestaw:

Dostępne czasy naświetlania obejmują zakres od 30 sek. Do 1/8000 sek.(!) w skoku 1.3 lub 1.2EV oraz czas wymuszony (Bulb) do 30 sek. Dostępne wartości przysłony zależne są od zastosowanego obiektywu (kontrolowane w takim samym skoku co migawka).

Tak jak w większości lustrzanek marki Nikon, także w D70 znajdziemy 3 metody pomiaru światła: 3D Matrix (matrycowy), Centralnie-ważony uśredniony, Punktowy. W trybie 3D-matrycowym aparat korzysta z 1005-punktowego sensora RGB, który bardziej kojarzyliśmy dotąd modeli profesjonalnych (np. Nikon F5). Przypomnijmy, że konkurencyjny 300D korzysta w tym trybie z 35 pól pomiarowych, a poprzednik, Nikon D100, zaledwie z 10. Różnica w dokładności pomiaru jest więc ogromna, przynajmniej teoretycznie, i przekłada się głównie na większą powtarzalność wyników. Specyfiką pomiaru 3D Nikona jest także to, że system bierze pod uwagę odległość fotografującego od obiektu i uwzględnia takie właściwości obrazu jak rozkład światła (np. przy oświetleniu tylnym) oraz stosunek powierzchni głównego obiektu do całej powierzchni kadru. Co więcej, podczas doboru parametrów ekspozycji automatyka korzysta z zapisanych w pamięci "sytuacji standardowych", które ostatecznie determinują wybór poprawnego czasu ekspozycji i wielkości przysłony.

Inna funkcja, której trudno szukać w konkurencyjnych lustrzankach amatorskich, dotyczy pomiaru Centralnie-ważonego. Z poziomu menu ustawień indywidualnych (Custom 11) wybieramy jaki obszar (w centrum, w milimetrach) kadru ma być aktywny przy realizacji pomiaru - 6, 8 (domyślne), 10 lub 12mm. Przy pomiarze punktowym pod uwagę brany jest 1-procentowy wycinek w samym centrum kadru. Warto z niego korzystać przy fotografowaniu sceny o bardzo różnorodnym oświetleniu (np. mierzymy twarz i zmieniamy kompozycję).

D70 oferuje ekwiwalenty czułości z zakresu ISO 200 - ISO 1600 z drobnym skokiem 1/3EV. Od autora: w tym miejscu pisaliśmy o źle wykalibrowanej skali czułości. Dostaliśmy jednak kilka sygnałów od czytelników, którzy spotkali się z wadami... światłomierza Gossen. Znaczy to, że prawdopodobnie wszystko z D70 jest jak trzeba - postaramy się to sprawdzić.

Inne metody kontroli poziomu naświetlenia to korekta ekspozycji i autobracketing. Ta pierwsza funkcja ma rewelacyjnie szeroką skalę od -5 do +5EV w skoku 1/3 lub 1/2EV (ten drugi wybierany w Custom 09). Wyjaśnijmy, że kompensacja ekspozycji służy do kontrolowanego niedoświetlania / prześwietlania zdjęcia w stosunku do średniej proponowanej przez system pomiarowy (sprzed wprowadzenia korekty). Jak już wspominaliśmy, ta funkcja wraz z fleksją (płynną zmianą stosunku czas/przysłona przy stałej wartości ekspozycji) pozwala na pełną kontrolę ekspozycji w trybie programowym (P). Z kolei bracketing ekspozycji czyli seria ze stałą zmienną naświetleń, pozwala na wykonanie 3-zdjęciowej serii z zadaną korektą z zakresu +/-2EV co 1.3EV lub co 1.2EV. Pierwsze zdjęcie będzie niedoświetlone, środkowe naświetlone poprawnie, a trzecie prześwietlone o tę wartość. Dostępny jest także bracketing (tylko) ekspozycji z błyskiem oraz bracketing balansu bieli (Custom 12). W ustawieniu fabrycznym "bracketowana" jest zarówno ekspozycja z błyskiem jak i bez błysku. Podsumowując, poziom kontroli ekspozycji oferowany przez D70 jest rewelacyjny.

Pomiar ostrości

I tu także musimy wspomnieć o znacznej przewadze D70 nad 300D. Najważniejsza różnica to dostęp do wyboru trybu pojedynczego lub ciągłego pomiaru AF. W 300D aparat sam decyduje z którego z nich skorzystać. W D70 za prawidłowe ustawienie ostrości odpowiada zaawansowany system Multi-CAM900. Na froncie obudowy znajdziemy dźwignię przełącznika trybu ostrości: AF / M (Autofocus / Manual Focus). Korektę ręczną możemy wprowadzić w dowolnym momencie, także przy pracy w trybie AF, bez ryzyka uszkodzenia napędu AF. Nie ma tu trzeciej pozycji rozróżniającej tryby pomiaru pojedynczego i ciągłego (AF-S / AF-C) - funkcja ta została przeniesiona do menu rejestracji. Musimy przyznać, że mimo początkowych oporów przed takim rozwiązaniem, szybko okazało się, że jest ono bardzo wygodne - przede wszystkim dlatego, że po kolejnym aktywowaniu menu jesteśmy w tym samym miejscu, w którym byliśmy gdy zaglądaliśmy do niego po raz ostatni. AF Single (pomiar pojedynczy) polega na zablokowaniu ostrości po zrealizowaniu pomiaru. Jeśli nie odpuścimy palca ze spustu migawki możemy przekadrować scenę i dopiero wyzwolić migawki (np. przy fotografowaniu obiektów znajdujących się poza centrum kadru). W tym trybie mówimy o pierwszeństwie ostrości przed migawką, co znaczy, że nie zrobimy zdjęcia dopóki aparat nie zmierzy ostrości. Dla odmiany w trybie AF Continuous (pomiar ciągły) aparat będzie mierzył ostrość tak długo jak długo będziemy dociskać spust migawki. Tu pierwszeństwo ma migawka - wyzwolimy ja nawet gdy pomiar nie będzie gotowy. W obu trybach możemy zablokować ostrość przyciskiem AE-L / AF-L

Pomiar ostrości w trybie AF-C (ciągły)

Do dyspozycji mamy 5 punktów pomiaru AF w układzie krzyżowym. Za zmianę aktywnego punktu odpowiada 4-kierunkowy nawigator. Jeśli chcemy uniknąć przypadkowej zmiany możemy go zablokować przełącznikiem na tylnej ściance. Tryb Single Area to zwykły pomiar realizowany przez wybrany punkt. Druga opcja to Dynamic Area AF czyli pomiar automatyczny ze śledzeniem obiektu. System rozpoczyna pracę od wybranego przez nas punktu AF. Jeśli obiekt zmienia swoja pozycję (np. w poprzek kadru) zmieniać się będą aktywne punkty AF (przeskakując na pole sąsiednie). Funkcja ta przydaje się przy zdjęciach sportowych i działa dość sprawnie o ile obiekt nie porusza się zbyt szybko (tj. nie więcej niż 50-60 km/h). Ostatnia opcja, której nie było np. w D100 to ostrość z priorytetem pierwszego planu. Aktywne są wszystkie punkty AF, ale system korzysta z tych, które pokrywają największy / najbliższy obiekt w kadrze.

Pomiar ostrości wspomagany jest przez lampę doświetlająca umieszczona na froncie aparatu. Światło lampy pokrywa fotografowany obiekt rozjaśniając scenę i jest skuteczne do ok. 5 m.

Balans bieli

Opcje balansu bieli obejmują następujące tryby (w nawiasach podajemy odpowiadającą im temperaturę barwową): Auto (zakres 3500 - 8000K), żarowy (3000K), jarzeniowy (4200K), słoneczny (5200K), do lampy błyskowej (5400K), do zachmurzonego nieba (6000K), do cienia (8000K). Do tego dochodzi tryb definiowany przez użytkownika. Wzorzec ustawiamy na dwa sposoby, albo fotografując szarą kartę, albo wskazując zarejestrowane wcześniej zdjęcie. Podstawowe tryby balansu bieli wybieramy z pomocą przycisku WB z głównym pokrętłem nastawczym.

Na tym jednak nie koniec. D70 udostępnia funkcję płynnej korekty balansu bieli - żądaną wartość wybieramy przyciskiem WB i pomocniczym pokrętłem nastawczym (frontowym). Każdy z trybów predefiniowanych może być skorygowany w zakresie +/-3 co 1. W praktyce korekta dodatnia/ujemna polega na "schłodzeniu/ociepleniu" barw. I tak, jeśli balans do światła słonecznego w podstawowym ustawieniu odpowiada 5200K to po korekcie -1 będzie to 5300K, a po korekcie +1 wyniesie 5000K. Skok jest inny dla każdego z trybów predefiniowanych balansu, i nawet może nie być stały w obrębie jednego trybu. Dla przykładu podajemy ciąg dla światła jarzeniowego (od -3 do +3), który bez korekty odpowiada temperaturze 4200K: (-3) 7200K > (-2) 6500K > (-1) 5000K > (0) 4200K > (+1) 3700K > (+2) 3000K > (+3) 2700K. Jak widać skok raz wynosi 700K, a innym razem 300K. W instrukcji obsługi znajdziemy szczegółową rozpiskę wartości dla wszystkich trybów i wszystkich korekt. Jeśli zapoznamy się z tym systemem możemy dobrać każdą wartość z zakresu 2700 - 9200K co 100K. Nie jest to złe rozwiązanie, ale chyba wygodniejsze byłoby wprowadzenie funkcji doboru balansu bieli na skali Kelvina.

Tryby kolorów i korekta obrazu

Jak już wspominaliśmy D70 oferuje 3 przestrzenie barw: Ia (sRGB), II (Adobe RGB), IIIa (sRGB). IIIa różni się od Ia nieco wyższym nasyceniem kolorów. Tryb II wprowadzono z myślą o zaawansowanej edycji obrazu w programach graficznych (Adobe RGB ma szerszy zakres niż sRGB). W menu rejestracji możemy korygować takie parametry obrazu jak ostrość, nasycenie, tonację (kontrast) i barwę. Pierwsze 2 nie wymagają wyjaśnień. Warto zatrzymać się przy korekcie tonalnej. Podstawowa skala obejmuje wartości od -2 do +2, ale ostatnia pozycja na liście to ustawienie indywidualne użytkownika. Uwaga! Możemy pobrać z komputera zaprojektowana wcześniej krzywą charakterystyczną i wprowadzić ją do pamięci aparatu. Takim rozwiązaniem nie mogą pochwalić się nawet co poniektóre lustrzanki profesjonalne. Ostatnia opcja korekty obrazu dotyczy kolorów. Dostępna skala +/-9 oznacza stopnie na "kole barw". A zatem cały zakres korekty obejmuje wycinek 18 stopni (z 360), w ramach którego korygujemy kolorystykę obrazu. Słowem, jest ona bardzo precyzyjna i pozwala na super-dokładne wybranie charakterystyki kolorystycznej obrazu.

Spis treści