Piękna, brutalna, wzruszająca i wstrząsająca. Europa Środkowa w książkach fotograficznych

Autor: Redakcja Fotopolis

12 Listopad 2019
Artykuł na: 6-9 minut

Międzynarodowe Centrum Kultury w Krakowie zaprasza na wyjątkową wystawę „Fotoblok", która pozwoli spojrzeć na bliski nam kawałek świata przez pryzmat photobooków wydanych na przestrzeni kilkudziesięciu ostatnich lat. Wernisaż 21 listopada 2019 roku.

Opowiadana przez książki fotograficzne historia XX wieku zapiera dech i intryguje. Marzenia środkowoeuropejskich artystów, utopijne wizje przyszłości, dążenia niepodległościowe, dokumenty życia codziennego przeplatają się z propagandą, tragedią i wojną. Europa Środkowa widziana poprzez photobooki jest zarazem piękna i brutalna, wzruszająca i wstrząsająca. Prezentowana w Międzynarodowym Centrum Kultury wystawa "Fotoblok. Europa Środkowa w książkach fotograficznych" przedstawia po raz pierwszy w tak rozległej panoramie i w ponad stuletniej perspektywie przełomowe, najciekawsze i najpiękniejsze książki fotograficzne naszej części Europy.

Pierwszą wystawa tak przekrojowo i krytycznie ujmująca burzliwą historię Europy Środkowej, analizowaną przez publikacje

"Lumina şi culoarea litoralului" (Światło i kolor rumuńskiego wybrzeża), fotografie: Hedy Löffler, tekst: Vasile Nicolescu, Meridiane, București 1967, kolekcja prywatna

Pod koniec XIX stulecia powstał nowy gatunek książki drukowanej. Ciężar opowieści z tekstu przeniósł się na fotografię. Przez cały XX wiek albumy, broszury i książki fotograficzne towarzyszyły burzliwej historii naszego regionu. Photobooki od dwóch dekad wzbudzają żywe zainteresowanie badaczy, a ich fenomen jest już znany zarówno w krytyce, jak i wystawiennictwie. Pojawiały się na wielu ekspozycjach, reprezentowane głównie przez publikacje niemiecko- lub rosyjskojęzyczne, jednak jeszcze nikt nie spojrzał całościowo na to zagadnienie w kontekście naszego regionu. Żeby więc móc myśleć o tak szerokiej panoramie, istniała potrzeba aby zgromadzić i przeanalizować środkowoeuropejskie książki fotograficzne w ramach jednego międzynarodowego projektu badawczego, którego efektem jest wystawa.

- Zainteresowania MCK koncentrują się wokół historii Środkowej, o której opowiadamy różnymi środkami, czasem poprzez fotografię. Wystawa „Fotoblok” jest wyjątkowa, bo przygotowana w międzynarodowym gronie specjalistów. Mamy świadomość nowości tematu, dlatego tym bardziej cieszę się, że Łukasz Gorczyca i Adam Mazur, najlepsi znawcy tematyki photobooków w Polsce, widzieli w nas partnerów do podjęcia współpracy nad środkowoeuropejskim kanonem książek fotograficznych - wyjaśnia Agata Wąsowska-Pawlik, dyrektorka MCK.

"Copii, copii" (Dzieci, dzieci), fotografie: Hedy Löffler, tekst: Mircea Sîntimbreanu,  Meridiane, București 1968, kolekcja prywatna

Ekspozycja Fotoblok, jest więc pierwszą wystawą tak przekrojowo i krytycznie ujmującą burzliwą historię Europy Środkowej, analizowanej przez publikacje albumowe, artystyczne i propagandowe. Szeroka, ponadnarodowa perspektywa pozwala dostrzec wspólny los dzielony przez mieszkańców środka kontynentu. Zostanie na niej zaprezentowanych ponad sto książek z Polski, Litwy, Łotwy, Estonii, Czech, Słowacji, Węgier i Rumunii pokazujących, jak fotografia odzwierciedlała procesy kształtowania się nowej tożsamości społeczeństw i młodych państw Europy Środkowej, wpływając na ich wizerunek, ideologię, marzenia o modernizacji i przyszłości.

Albumy najwybitniejszych mistrzów obiektywu i wstrząsające zbiory zdjęć dokumentalnych

"Fotografika", fotografie i tekst: Edward Hartwig, Wydawnictwo Arkady, Warszawa 1960, Biblioteka Międzynarodowego Centrum Kultury

- Książki, które prezentujemy, opowiadają poprzez fotografie dzieje naszego regionu, ale same w sobie są też dokumentami zmieniających się stosunków społecznych, wizji politycznych oraz powinności fotografii i sztuki. Wystawa otwiera się na współczesność, stawia pytania o tożsamość i przyszłość naszej części Europy - wyjaśniają pomysłodawcy projektu badawczego poświęconego photobookom i współkuratorzy ekspozycji Łukasz Gorczyca i Adam Mazur.

Zatem książki fotograficzne to wspaniały, nieodkryty jeszcze do końca fenomen dla wszystkich zainteresowanych grafiką, fotografią, polityką i sztuką. To zarówno artystyczne albumy autorstwa najwybitniejszych mistrzów obiektywu takich jak Czech František Drtikol, jeden z najbardziej znanych na świecie polskich fotografów Edward Hartwig czy pochodząca z Rumunii Hedy Löffler, jak i wstrząsające zbiory zdjęć dokumentalnych. Układają się one w spójną, inspirującą poznawczo opowieść o historii i współczesności Europy Środkowej.

"Dola i niedola naszych dzieci", fotografie: Aleksander Minorski i inni, tekst: Józef Włodarski, Komitet Ogólnopolski Kongresu Dziecka, Warszawa 1938, kolekcja prywatna

Narracja ekspozycji podzielona jest na sześć rozdziałów tematycznych. Prowadzi odbiorcę przez wiek XX od momentu pojawienia się pierwszych, drukowanych w masowych nakładach książek ilustrowanych fotografiami, poprzez okres odradzających się i powstających państwowości, traumę kolejnej wojny światowej i zakrojoną na szeroką skalę modernizację przenikającą się z powielanymi w celach propagandowych obrazami cierpienia i masowej śmierci. Swoją obecność na wystawie mieć będą również publikacje dokumentujące codzienne życie, procesy społeczne i obyczajowe z lat 60. i 70., aż po czasy nam współczesne, epokę transformacji zarówno politycznej, kulturowej i przede wszystkim technologicznej.

Nie tylko książki

Wystawa wyeksponuje nie tylko popularne i chętnie kolekcjonowane photobooki, lecz również kroniki filmowe, zdjęcia, grafikę, obiekty artystyczne. Zgromadzone egzemplarze będzie można nie tylko oglądać, lecz również kartkować, czytać i dotykać. To być może ostatnia szansa na tak bezpośredni kontakt z książką fotograficzną, obiektem coraz bardziej cenionym, poszukiwanym, a więc także nieuchronnie niedostępnym.

"Fotografika", fotografie i tekst:Edward Hartwig, Wydawnictwo Arkady, Warszawa 1960, Biblioteka Międzynarodowego Centrum Kultury

Kiedy i gdzie?

Wernisaż wystawy "Fotoblok. Europa Środkowa w książkach fotograficznych" odbędzie się w czwartek, 21 listopada 2019 roku w Galerii Międzynarodowego Centrum Kultury, przy Rynku Głównym 25 w Krakowie. Ekspozycję będzie można oglądać do 1 marca 2020 roku.

W ramach wystawy odbędzie się szereg wydarzeń towarzyszących.

Więcej informacji znajdziecie pod adresem mck.krakow.pl.

Skopiuj link
Komentarze
Więcej w kategorii: Wydarzenia
Sprawdź promocje Black Friday w Cyfrowe.pl
Sprawdź promocje Black Friday w Cyfrowe.pl
Jeśli chodzi za Tobą zakup nowego obiektywu, czy uzupełnienie akcesoriów do zestawu foto-wideo, to Black Friday będzie znakomitą okazją, by wreszcie sięgnąć po potrzebny sprzęt i dużo przy tym...
0
Polska fotografia na świecie - debata o budowanie kolekcji fotograficznej
Polska fotografia na świecie - debata o budowanie kolekcji fotograficznej
Jak widziana jest polska fotografia w kontekście międzynarodowych kolekcji? Jak wzmocnić wschodzący polski rynek? I jak zacząć budować własną kolekcję fotograficzną? Między...
11
Black Week w CEWE FOTOJOKER – skorzystaj z fantastycznych cen
Black Week w CEWE FOTOJOKER – skorzystaj z fantastycznych cen
Marzysz o nowym aparacie? Do realizacji swoich wizji fotograficznych potrzebujesz nowego obiektywu, który da ci więcej możliwości? A może planujesz sprezentować sprzęt fotograficzny komuś...
9
Powiązane artykuły
Wczytaj więcej (5)