![„Matrix” i konie w galopie. Polecamy biograficzny komiks o Muybridge’u [RECENZJA]](/i/images/9/1/9/d2FjPTMxN3gxLjUwMA==_src_235919-IMG_8199-3.png)
Newsletter
Newsletter
Grafika, malarstwo, instalacje, rzeźba, wideo i fotografia - urodzona w 1937 roku polska artystka Natalia LL nie ograniczała się do jednej dziedziny sztuki, a obszar jej działań i zainteresowania ewoluowały na przestrzeni sześciu dekad twórczości. Większość odbiorców kojarzy ją jednak głównie za sprawą zdjęć, które były zresztą punktem wyjścia do dalszej kariery.
Natalia Lach-Lachowicz w 1963 roku ukończyła studia na wrocławskiej ASP (ówcześnie Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych), a po roku dołączyła do szeregów ZPAF. W latach 70. Wspólnie z Andrzejem Lachowiczem, Zbigniewiem Dłubakiem i Antonim Dzieduszyckim tworzyła galerię PERMAFO, która przyczyniła się do popularyzacji nurtów neoawangardowych w polskiej sztuce.
Badanie granic sztuki
fot. Natalia LL, z cyklu "Aksamitny Terror", 1970
„Chodziło nam o traktowanie fotografii jako „przeźroczystego” środka zapisu, w którym wszelka dekoracyjność czy wizualna ułuda byłaby sprowadzona do minimum. Permafo (rozumiane jako permanentna formalizacja) w założeniu miało być strukturą pozwalającą na ukazywanie postawy nakierowanej na badanie, a nie wyrażanie sztuki” - mówiła artystka o idei Permafo.
Na ten okres przypadają też najbardziej znane serie fotografii artystki. Powstaje wystawa „Sztuka Intymna”, a za nią realizowana przez kolejne 3 lata fotograficzno-filmowa seria „Sztuka konsumpcyjna”, ujawniająca przemianę znaczeń prostej czynności konsumpcji.
„Szczególna fascynacja jakiej się doznaje w kontakcie z pracami Natalii LL, wywodzi się m. in. z faktu racjonalnego, poddanego ścisłej dyscyplinie, działania artystki. Ten racjonalizm i dyscyplina nie wynikają jedynie z zabiegów formalnych geometrycznego porządkowania płaszczyzny w pionowe i poziome szeregi fotografii. Ten system powtarzających się znaków - to wynik, konieczność takiego, a nie innego kształtowania, wywodzącego się wprost z całej postawy twórczej autorki (…) W pracach Natalii LL rejestracja obejmuje przede wszystkim czynności, działania przeradzające się w gest i dalej gesty przeradzające się w znaki (…) Sens tego działania jest chyba najjaskrawiej widoczny w ostatnim cyklu prac Natalii ‚Fotografia konsumpcyjna’” - pisał o ówczesnych pracach artystki Antoni Dzieduszycki.
„Dwuznaczność działania, które z prostej czynności jedzenia przeradza się jakby w wyrafinowaną erotykę, a wreszcie w gest niemal magiczny, w system znaków wydawałoby się powszechnie stosowanego, a przecież nie znanego nam kodu, nie tylko intryguje, ale i powoduje budzenie się refleksji właśnie nad znakiem, nad kodami stosowanymi przez nas powszechnie dla uzyskania wzajemnego porozumienia. I ta refleksja, która ostatecznie staje się refleksją sztuki nad sztuką, należy niewątpliwie do najcenniejszych osiągnięć artystycznych Natalii Lach-Lachowicz”.
_968856305.jpg)
_1877607562.jpg)
_443908423.jpg)
_1475239688.jpg)
Przez resztę lat 70. artystka dalej eksploruje tematy balansujące na granicy medium fotograficznego, percepcji, oddziaływania na widza za pomocą obrazu wizualnego, jak i samej koncepcji sztuki. Od 1975 związuje się też z międzynarodowym ruchem sztuki feministycznej. Lata 80. i 90. to okres bardziej ekspresjonistyczny i zainteresowanie egzystencjonalizmem. W tym okresie artystka tworzy też najwięcej instalacji, zajmuje się wideoartem i realizuje prace na styku różnych dziedzin. Często wykorzystuje też elementy wcześniejszych serii. Działa aktywnie do końca pierwszej dekady XXI wieku.
O artystce zrobiło się głośno znów w 2019 roku, gdy z powodu nacisków Ministerstwa Kultury z ekspozycji w Muzeum Narodowego w Warszawie usunięto instalację wideo z cyklu Sztuka konsumpcyjna. Po protestach społecznych instalacja wróciła na ekspozycję.
Natalia LL miała 85 lat
Natalia LL uważana jest z jedną z najważniejszych postaci polskiego nurtu konceptualizmu i neoawangardy. W maju 2007 roku została odznaczona Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, zaś w 2013 roku otrzymała Nagrodę im. Katarzyny Kobro – wyróżnienie wręczane artystom przez artystów. W latach 2004–2013 pracowała jako Starszy Wykładowca na Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu (obecnie Uniwersytet Artystyczny w Poznaniu)
Artystka zmarła 12 sierpnia 2022 roku. O śmierci Natalii LL poinformował na Facebooku jej przyjaciel Mateusz Kozieradzki.
