Akcesoria
Sennheiser Profile Wireless - kompaktowe mikrofony bezprzewodowe od ikony branży
Bagnet K został opatentowany i wprowadzony na rynek w 1975 roku przez firmę Pentax. Pierwszymi lustrzankami, które go wykorzystywały były modele K2, KX i KM. Duża popularność, którą zdobyło to mocowanie, spowodowała prawdziwy wysyp obiektywów i aparatów producentów niezależnych, którzy postanowili włączyć się do tego najbardziej uniwersalnego z ówczesnych standardów. Pentax od zawsze stawiał na jak największą kompatybilność wstecz, dlatego nawet najnowsze lustrzanki tej marki umożliwiają fotografowanie ze starą (co nie znaczy - słabą) optyką. Podpinając do K10D klasyczną "pięćdziesiątkę" z "gołym" bagnetem K (bez styków informacyjnych) nie mamy do dyspozycji automatycznego ustawiania ostrości (co oczywiste), ale znaczna większość pozostałych funkcji działa. A biorąc pod uwagę znakomitą jakość klasycznych, manualnych szkieł Pentaksa jest to zaleta nie do przecenienia.
Niewykluczone, że był to jeden z argumentów, które skłoniły Samsunga do współpracy z Pentaksem. Na rynku pojawiły się lustrzanki z logiem koreańskiego producenta, będące praktycznie kopiami modeli Pentaksa. W ofercie tej drugiej firmy znajduje się w tej chwili 25 modeli obiektywów - w tym 11 z linii DA (tylko do niepełnoklatkowych lustrzanek cyfrowych) i 2 szkła, które lada dzień powinny trafić do sprzedaży. Samsung chwali się 5 obiektywami firmowanymi marką Schneider-Kreuznach oraz dwoma konstrukcjami ze swoim logiem. Wszystkie modele są odpowiednikami pentaksowych pierwowzorów.
SDM]
Żeby dać przykłady nazw obiektywów zawierających najwięcej stosowanych przez Pentaksa symboli znów (tak jak w przypadku Systemu 4/3) musimy się posiłkować modelem, który jeszcze nie trafił do sprzedaży. Mowa o SMC DA* 16-50 mm F2.8 ED AL ). Techniczne terminy pojawiające się w poniższych opisach były tłumaczone w poprzednich odcinkach naszego przewodnika, więc nie będziemy się powtarzali, a jedynie odsyłali czytelnika do wcześniejszych części.
SMC
Nie zawsze uwzględniane w pełnej nazwie obiektywu oznaczenie wielowarstwowych powłok przeciwodblaskowych (Super-Multi-Coating). Opatentowane i pierwszy raz zastosowane przez firmę w 1971 roku 7-warstwowe powłoki cieszą się renomą jednych z najlepszych na świecie. Redukują niekorzystne odblaski światła obniżające m.in. kontrast na zdjęciach.
DA
Oznacza linię obiektywów przeznaczonych wyłącznie do niepełnoklatkowych lustrzanek cyfrowych z matrycą w rozmiarze APS-C. Po zamontowaniu do aparatu na film 35 mm dają efekt winiety (zaciemnienia rogów kadru). Więcej na ten temat pisaliśmy w części 2. naszego przewodnika. Obiektywy z linii DA nie mają pierścienia przysłon, więc umożliwiają kontrolę wartości przysłony wyłącznie z poziomu aparatu.
*
Symbolem gwiazdki Pentax oznacza obiektywy najwyższej klasy - nie tylko jeśli chodzi o jakość optyczną, ale też solidność wykonania. Niektóre obiektywy z * w nazwie są uszczelnione (niestraszne im trudne warunki pogodowe jak deszcz czy burza piaskowa).
16-50 mm
Powyższe liczby oznaczają podaną w milimetrach nominalną ogniskową obiektywu lub jej zakres w przypadku obiektywów typu zoom. W lustrzankach cyfrowych z bagnetem K rzeczywisty obraz odpowiada ogniskowej 1,5x dłuższej niż nominalna. W tym wypadku otrzymamy pole widzenia odpowiadające zakresowi ok. 24-75 mm w małym obrazku. Zasadę obliczania ogniskowych w cyfrowych lustrzankach opisaliśmy w części 2. poradnika.
F2.8
To oznaczenie mówi o maksymalnym otworze przysłony, czyli o ilości światła, jaką jest w stanie przenieść dana konstrukcja obiektywu. Im mniejsza liczba, tym więcej światła obiektyw przepuszcza. W niektórych obiektywach typu zoom wartość ta zmienia się w zależności od długości ogniskowej. Dlatego na korpusie obiektywu podawany jest wtedy zakres wartości dla najkrótszej i najdłuższej ogniskowej. O znaczeniu wartości przysłony w obiektywach pisaliśmy w części 3.
ED
Oznaczenie to informuje o zastosowaniu w konstrukcji soczewek ze szkła o niskiej dyspersji, czyli załamaniu światła o różnej barwie (skrót od Extra-low Dispersion). Soczewki ED użyte w obiektywie zmniejszają zjawisko aberracji chromatycznej. Więcej na ten temat pisaliśmy w części 4.
AL
Oznaczenie to informuje o zastosowaniu w konstrukcji obiektywu elementów (soczewek) asferycznych ograniczających aberrację sferyczną i spadek ostrości na brzegach kadru. Więcej na ten temat pisaliśmy w części 4.
[IF]]
Skrót od {ITL|Internal Focusing, czyli wewnętrzne ogniskowanie. Obiektywy z tym oznaczeniem nie zmieniają długości podczas ustawiania ostrości, a przednia soczewka nie kręci się w tym czasie. Zamiast zmieniać odległość od matrycy (lub filmu) całego układu optycznego, wewnątrz obudowy porusza się specjalna grupa soczewek. Zmniejsza to zapotrzebowanie systemu AF na prąd oraz ułatwia korzystanie z niektórych filtrów optycznych (np. polaryzacyjnego). O wewnętrznym ogniskowaniu pisaliśmy już w 4. części naszego przewodnika.
SDM
Skrót od Supersonic Direct-drive Motor - tak Pentax oznacza silnik ultradźwiękowy wbudowany w obiektyw. Silniki takie zapewniają szybkie a przede wszystkim ciche działanie systemu AF. Więcej na ten temat pisaliśmy w części 4. Pierwszymi obiektywami Pentaksa wyposażonymi w silniki SDM będą zapowiedziane na najbliższą przyszłość modele SMC DA* 16-50 mm F2.8 ED AL
Jedno z wielu oznaczeń stosowanych przez Pentaksa w kryjących pełną klatkę małego obrazka obiektywach autofocus z bagnetem K związane m.in. z funkcjami i liczbą styków informacyjnych oraz okresem, w którym produkowano obiektyw. Od najstarszego do najnowszego: F, FA, FAJ (pierwsze obiektywy Pentaksa bez pierścienia przysłon), D FA.
Limited
Wbrew nazwie nie oznacza serii o limitowanej (w domyśle - niskiej) liczbie egzemplarzy. W ten sposób Pentax oznacza obiektywy stałoogniskowe o najwyższej jakości wykonania i wykorzystanych materiałów. Są to szkła niewielkich rozmiarów, zazwyczaj o niespotykanych ogniskowych (21 mm, 31 mm, 43 mm itp.). W tej chwili w ofercie firmy znajdują się 3 obiektywy z linii FA Limited (pełnoklatkowe, z pierścieniem przysłon) i 3 z "cyfrowej" linii DA Limited (niepełnoklatkowe, bez pierścienia przysłon).
Kilka dodatkowych szczegółów oraz inne oznaczenia, które można spotkać w opisie obiektywów z bagnetem K:
K, M, A
Symbole stosowane do identyfikacji starszej, manualnej optyki na bagnet Pentaksa. Pierwsze obiektywy nie miały żadnego dodatkowego oznaczenia, ale zwykło się je oznaczać symbolem K. Później producent wprowadził linię M, bardziej pasującą do niewielkich korpusów takich lustrzanek małoobrazkowych jak ME Super czy MX. Linia A jest w tym towarzystwie najmłodsza i została wyposażona w styki informacyjne, pozwalające na sterowanie przysłoną z poziomu aparatu, dzięki czemu możliwe jest korzystanie w lustrzankach cyfrowych korzystanie z Programu i preselekcji czasu. Obiektywy z linii K oraz M działają tylko w manualu i preselekcji przysłony.
Macro
Informuje, że obiektyw pozwala na fotografowanie z małych odległości z dużym powiększeniem - przynajmniej w skali 1:2.
Fisheye
Oznacza tzw. rybie oko, czyli bardzo szerokokątne szkło o wysokiej dystorsji beczkowatej (im dalej od centrum kadru, tym bardziej linie proste obrazu są zakrzywione). Tylko do zadań specjalnych.
Stabilizacja obrazu
Sprzętowa stabilizacja obrazu umożliwia wykonanie nieporuszonych zdjęć przy długich czasach otwarcia migawki bez konieczności korzystania ze statywu. Obiektywy Pentaksa nie są wyposażane w optyczne systemy redukujące drgania, ponieważ firma postawiła na stabilizację matrycy - na razie w modelach K100D i K10D. Więcej na ten temat pisaliśmy w części 4. naszego poradnika (można ją znaleźć tutaj)
SP
Skrót od Super Protect - nazwy powłoki ochronnej nanoszonej na przednią soczewkę wybranych obiektywów z wyższej półki. Chroni obiektyw przed osadzaniem się zanieczyszczeń i ułatwia późniejsze czyszczenie (np. odcisków palców).
Ghostless
Powłoki typu ghostless zostały po raz pierwszy zastosowane w 1997 roku w obiektywie FA 43 mm F1.9 Limited. Jest to ulepszona wersja powłok SMC, szczególnie skuteczna w eliminowaniu "duszków" spowodowanych odbiciami światła. Ponieważ proces aplikowania powłok typu ghostless jest niezwykle kosztowny, używa się go wyłącznie w wypadku obiektywów z najwyższej półki.
Quick-Shift Focus
Funkcja pozwalająca na wygodne, ręczne przeostrzanie w trybie AF (po ustawieniu ostrości przez system autofocusa) bez konieczności przełączania się na tryb manualny w aparacie. Działa zarówno z korpusami wyposażonymi w obsługę silników SDM, jak i z pozostałymi.
Powerzoom
Funkcja niektórych korpusów małoobrazkowych i obiektywów sprzed ery cyfrowej pozwalająca m.in. na zmianę ogniskowej obiektywu z poziomu aparatu. W najnowszym modelu K10D styki powerzooma odpowiadają za zasilanie silnika ultradźwiękowego SDM.
D-Xenon
Rodzaj oznaczenia obiektywów marki Schneider-Kreuznach sprzedawanych przez Samsunga. Xenon to nazwa konkretnego rodzaju konstrukcji optycznej. Litera D oznacza obiektyw przystosowany do pracy z lustrzankami cyfrowymi. W przeciwieństwie od Pentaksa Samsung nie identyfikuje w nazwie jednoznacznie szkieł pełnoklatkowych i niepełnoklatkowych - np. D-Xenon 12-24mm F4.0 ED AL kryje pole widzenia matrycy APS-C, a D-Xenogon 35mm F2.0 AL pełną klatkę małego obrazka.
Na tym kończymy nasz cykl rozszyfrowujący oznaczenia obiektywów. Już wkrótce kolejne porady dla początkujących. Zapraszamy!