Głębia ostrości - co to jest

Nasze oczy, a także obiektyw aparatu fotograficznego mogą w danym momencie ostro widzieć tylko jeden punkt. Wszystko co znajduje się przed nim, jak i za nim będzie dla nas nieostre, rozmazane. Oczywiście nasze oczy mogą szybko "ustawić" ostrość także na inne obiekty, jednak wtedy inne staną się nieostre.

Co to jest głębia ostrości?

LEICA Q3 + książka z autografem Chrisa Niedenthala

29 399 zł

Canon EOS R5 II + złoty pakiet 12 miesięcy Fotoforma Care

21 999 zł

NIKON Z9 + voucher 500 zł na Nikkor + Złoty Pakiet 12 msc Fotoforma Care

21 499 zł

Sony A7R V + Złoty Pakiet 12 msc Fotoforma Care

18 779 zł

FUJIFILM GFX 100S + rabat 2500 zł na obiektywy GF

16 999 zł

Fotografia jest statyczna i jednowymiarowa. Oglądając gotowe zdjęcie nasze oczy nie mogą wyostrzyć obiektów, które podczas robienia zdjęcia były nieostre i zostały tak zapisane na kliszy fotograficznej. Dotyczy, to również aparatów cyfrowych, gdzie obraz zamiast na kliszy, odczytywany jest z półprzewodnikowej matrycy światłoczułej pełniącej rolę kliszy. Fotografujący stoi więc przed wyborem, co na zdjęciu ma być ostre. Musi podjąć decyzję, na który obiekt ustawić ostrość w aparacie. Przyglądając się uważnie niektórym zdjęciom można jednak zauważyć, że zakres ostrości jest większy i nie ogranicza się do jednego punktu (patrz ilustracja poniżej).

Dzieje się tak ponieważ zarówno przed, jak i za obiektem na który nastawiona jest ostrość istnieje przestrzeń, która na zdjęciu sprawia wrażenie ostrej. Przestrzeń tą nazywamy głębią ostrości. W przybliżeniu, zakres głębi ostrości przed obiektem jest dwa razy mniejszy niż za nim (rys. 1)..

rys. 1: zakres głębi ostrości

Obiekty znajdujące się poza zakresem głębi ostrości wyjdą na zdjęciu nieostro (rys. 2). Należy jednak pamiętać, że granica głębi ostrości nie jest linią. Po prostu im bliżej punktu ustawienia ostrości, tym obiekt ostrzejszy, a im dalej, tym bardziej rozmazany. Oddalając obiekt od punktu ustawienia ostrości osiągamy w pewnym momencie punkt, w którym jego ostrość spada poniżej akceptowanego przez nas poziomu (nie można na przykład rozróżnić szczegółów). To jest umowna granica głębi ostrości.

rys. 2: poza zakresem głębi ostrości obiekty są rozmazane

Gdy wykonujemy zdjęcie, często chcemy, aby wszystkie obiekty (plany) były dobrze widoczne i zachowały szczegóły. Aby to osiągnąć musimy zadbać, żeby znalazły się w zakresie głębi ostrości (rys. 3).

rys. 3: obiekty w zakresie głębi ostrości zachowują szczegóły

Robiąc zdjęcia możemy dążyć, aby tylko jeden obiekt był ostry (bo chcemy go na zdjęciu wyróżnić) lub starać się pokazać szczegóły większej ilości obiektów. Jednak zazwyczaj nie jest możliwe dowolne zaaranżowanie interesującego nas planu zdjęciowego. Dlatego pożądane byłoby wydłużanie (zwiększanie) lub skracanie (zmniejszanie) głębi ostrości.