Sony QX100 - obiektyw i matryca

Autor: Michal Grzegorczyk

15 Listopad 2013

Artykuł na: 4-5 minut

Źródłem przewagi aparatu Sony QX100 nad smartfonami są obiektyw Carl Zeiss Vario-Sonnar i duża, 1-calowa matryca. Przyjrzeliśmy się bliżej tym elementom.

Aparat Sony Cyber-shot QX100 rejestruje zdjęcia za pomocą obiektywu Carl Zeiss Vario-Sonnar T* o zakresie ogniskowych 28-100 mm (ekwiwalent) i świetle f/1,8-4,9 oraz 1-calowej matrycy Exmor R CMOS o rozdzielczości 20-megapiksel. To dokładnie taki sam zestaw jak w aparacie kompaktowym Cyber-shot RX100 II. Jasny obiektyw z zoomem optycznym i matryca większa niż w zdecydowanej większości kompaktów to elementy, których próżno szukać w smartfonach. Użycie QX100 daje przewagę w kilku istotnych obszarach: umożliwia uzyskanie niewielkiej głębi ostrości, wykonywanie zdjęć o dobrej jakości w trudnych warunkach oświetleniowych, a dzięki dłuższym ogniskowym niweluje zniekształcenia związane z perspektywą ułatwiając robienie portretów czy fotografowanie architektury. W tym artykule przyjrzymy się bliżej obydwu kluczowym elementom.

Obiektyw zastosowany w aparacie Sony Cyber-shot QX100 to konstrukcja typu "Vario-Sonnar" sygnowana logo firmy Carl Zeiss. Nominalnie oferuje zakres ogniskowych 10,4 - 37,1 milimetra, co w połączeniu z 1-calową matrycą daje ekwiwalent małoobrazkowego zakresu 28-100 milimetrów. Na najszerszym kącie, najczęściej używanym w ciasnych pomieszczeniach, fotograf może skorzystać ze światłosiły f/1,8. Wraz z wydłużaniem ogniskowej obiektyw ciemnieje, by osiągnąć f/4,9 na najwęższym kącie. Wraz ze zmianą ogniskowej zmienia się również minimalna odległość ostrzenia. Na szerokim kącie to jedynie 5 centymetrów, co pozwala na rejestrowanie efektownych ujęć z przerysowanym pierwszym planem. Na najdłużej ogniskowej minimalna odległość ostrzenia to około pół metra.

Nikon Z8 + pakiet brązowy Fotoforma Care 12 mies.

15 499 zł

Canon EOS R6 Mark II - cena BF po Canon Cashback

8 388 zł

Sony A7 III + pakiet brązowy Fotoforma Care 12 mies.

5 889 zł

Sony A7 IV + 1300 zł Sony Cashback

9 999 zł

Panasonic Lumix S5IIX + pakiet korzyści

7 895 zł

Warto zwrócić uwagę na ciekawą budowę wewnętrzną obiektywu. Producent wykorzystał element nazwany "Advanced Aspherical" (pierwsza soczewka, na grafice ma kolor zielony), czyli asferyczną soczewkę, która na środku ma jedynie 0,5 milimetra grubości. W tylnej części obiektywu znalazł się natomiast element odpowiedzialny za ustawianie ostrości (patrząc od przodu - ostatnia soczewka) oraz osobny element optyczny będący częścią układu stabilizacji optycznej (przedostatnia soczewka). Ciekawa, bardzo cienka soczewka asferyczna pomogła zachować niewielkie rozmiary obiektywu, natomiast niewielka wielkość i masa elementów odpowiedzialnych za ostrzenie i stabilizację (które są przecież w ciągłym ruchu), mają bezpośredni wpływ na zużycie energii całego aparatu. Konstrukcję wewnętrzną dopełnia 7-listkowa przysłona, z układającymi się kołowo listkami. Im więcej listków, tym łatwiej o kształt przysłony zbliżony do koła, a to z kolei daje szansę na ładne rozmycie punktów w nieostrości, czyli tzw. bokeh.

W pełnej nazwie obiektywu, poza nazwą procenta (Carl Zeiss) oraz typem obiektywu (Vario-Sonnar) widnieje jeszcze oznaczenie T*. To nazwa zaawansowanych powłok antyrefleksyjnych stosowanych przez firmę Zeiss. Powłoki redukują odbicia światła od powierzchni soczewek, co ma szczególne znaczenie w obiektywach składających się z wielu soczewek. poprawia się transmisja światła, kontrast, a na zdjęciach pojawia się mniej "duszków" i flar.

Oczywiście osobną, bardzo istotną z punktu widzenia pracy układu obiektyw-matryca, kwestią pozostaje dokładność spasowania poszczególnych elementów i ogólna jakość wykonania. Firma Sony wspomina o tolerancji na poziomie 0,01 milimetra.

Równie interesująco prezentuje się matryca aparatu Sony Cyber-shot QX100, która również została zapożyczona z modelu Cyber-shot RX100 II. To sensor CMOS Exmor R o rozmiarze 1 cala (wymiary 13,2 x 8,8 mm). Trzeba pamiętać, że typowy kompakt ma ma matrycę o rozmiarze 1/2,3 cala, a smartfon 1/3,2 lub 1/3,6 cala. Sensor QX100 jest więc zdecydowanie większy, a to przekłada się na mniejsze szumy i możliwość lepszej kontroli głębi ostrości. Do wyobraźni najlepiej przemawia porównanie powierzchni wyrażonej w milimetrach kwadratowych. W przypadku QX100 to około 115 milimetrów kwadratowych, w kompakcie 30 - 40 milimetrów kwadratowych, natomiast w typowym smartfonie jedynie 15 milimetrów kwadratowych.

1-calowa matryca z QX100 to tak zwany Exmor R, czyli sensor o architekturze back side illumination. W tradycyjnych, wciąż bardziej popularnych matrycach FSI (front side illumination) światłoczuła warstwa krzemu jest ukryta pod warstwami metalu i izolatora, w technologii Exmor R (BSI) jest dokładnie odwrotnie - warstwa światłoczuła znajduje się bezpośrednio pod mikrosoczewkami i filtrem Bayera. Dzięki temu zdjęcia mają mniej szumu i rośnie użyteczność wyższych czułości.

Produkt dostępny w sklepach FOTOJOKER.