"Trudne zdjęcia staną się łatwe" (część 2) - kurs fotografii cyfrowej

Rozdział 14.
Trudne zdjęcia staną się łatwe

część druga

WYKONYWANIE ZBLIŻENIA PRZY UŻYCIU TELEOBIEKTYWU

Wielu fotografów uwielbia teleobiektywy. Odwiedź w weekend zoo, a spotkasz bez liku amatorów fotografii z wielkimi teleobiektywami. Teleobiektywy są przyjemne w użyciu. Umożliwiają wykonywanie zbliżeń obiektów, do których nie możesz lub nie powinieneś się zbliżać. Są szczególnie użyteczne w zoo, na stadionie sportowym, na koncertach (o ile można je w ogóle wnosić) lub do eksponowania szczegółów krajobrazu bądź zabytków.

Stosowanie teleobiektywu

Sprawdź najlepsze promocje >

Obiektyw Sigma C 18-50 mm f/2.8 DC DN...

2230 PLN

Sprawdź

Obiektyw Sigma A 24-70 mm f/2.8 DG DN...

5399 PLN

Sprawdź

Aparat cyfrowy Sony A7S III body...

17295 PLN 17495 PLN

Sprawdź

Aparat cyfrowy Nikon Z6 III body

9499 PLN 11369 PLN

Sprawdź

Aparat cyfrowy Sony A7 IV body

9984 PLN

Sprawdź

Obiektyw Nikon Nikkor Z 35 mm f/1.4

2749 PLN

Sprawdź

Większość aparatów jest fabrycznie wyposażonych w obiektyw o zakresie ogniskowej od umiarkowanie szerokiego kąta (odpowiednik obiektywu 28 mm dla aparatów 35 mm) do umiarkowanego teleobiektywu (odpowiednik obiektywu 135 mm dla aparatów 35 mm). Wielu producentów aparatów i obiektywów oferuje specjalnie dla aparatów cyfrowych teleobiektywy dołączane (szczegóły w rozdziale 6.), które podwajają lub potrajają efektywną długość ogniskowej standardowego obiektywu. Inne aparaty, takie jak Olympus C-700UZ i Canon PRO-90 IS (patrz rozdział 2., Który aparat kupić?), wyposażone są w obiektyw o współczynniku zbliżenia 10×, co odpowiada zakresowi olbrzymich teleobiektywów 370 mm w przypadku aparatów na film 35-milimetrowy.

Jaka jest różnica? Dwa zdjęcia na rysunku 14.13 przedstawiają tego samego niedźwiedzia sfotografowanego z tego samego miejsca przy użyciu ogniskowej o długościach 160 mm i 500 mm w ekwiwalentnej skali filmu 35 mm (dla zainteresowanych szczegółami technicznymi: zdjęcia zostały zrobione aparatem Canon EOS D30, przy użyciu obiektywu firmy Canon o zakresie 100 - 400 mm. Jak wyjaśniałem w rozdziale 2., w przypadku D30 należy pomnożyć długość ogniskowej obiektywu przez czynnik 1,6, co daje zakres efektywny 160 - 640 mm).

Rysunek 14.13. Te dwa zdjęcia niedźwiedzia polarnego chłodzącego się w zoo w Denver zostały wykonane przy ogniskowej 160 mm (zdjęcie na górze) i 500 mm (zdjęcie na dole) w ekwiwalentnej skali filmu 35-milimetrowego

Jak widać, dłuższa ogniskowa to znacznie większe zbliżenie puszczającego bańki niedźwiedzia. Możemy zauważyć, że czarne kropki na łbie zwierzęcia to muchy, które prawdopodobnie zmusiły misia do chowania głowy pod wodę.

Chociaż każdy uwielbia teleobiektywy, niewielu ludzi wie, jak ich prawidłowo używać. Teleobiektywy przybliżają odległe obiekty, lecz także wzmacniają drgania i przemieszczenia aparatu. Drgania i poruszenia powodują rozmycie zdjęć, szczególnie przy dłuższych czasach naświetlania. Teleobiektywy są cięższe od zwykłych obiektywów, dlatego trudno je stabilnie utrzymywać.

Ogólnie rzecz biorąc, należy używać statywu w sytuacji, gdy prędkość migawki jest mniejsza niż długość ogniskowej (w ekwiwalentnej skali 35 mm). Na przykład, załóżmy, że fotografujemy przy użyciu obiektywu 200 mm. Zdjęcie będzie ostre, jeśli czas naświetlania będzie wynosił 1/200 s. lub mniej. Im dłuższa ogniskowa, tym krótszego czasu naświetlania powinniśmy użyć, aby zapobiec rozmazaniu zdjęcia. Zasady są po to, aby je łamać i ta reguła nie jest wyjątkiem. Jeśli masz pewne ręce i dobrą technikę, możesz używać dwukrotnie dłuższych czasów naświetlania i nadal uzyskiwać dobre rezultaty.

Niektórzy producenci aparatów (Canon, Nikon i Sony, aby wymienić tylko trzech) produkują aparaty z opcją stabilizacji obrazu (patrz rozdział 5.), która umożliwia wykonywanie poprawnych zdjęć bez konieczności użycia statywu. Obiektyw firmy Canon, którego użyłem do sfotografowania misia, posiadał tę opcję. Stabilizacja obrazu umożliwia fotografowanie z ręki przy prędkościach migawki osiem razy mniejszych niż w przypadku zwykłych obiektywów bez utraty ostrości na skutek drgań aparatu.

Jeśli aparat nie posiada opcji stabilizacji obrazu, podaruj sobie odrobinę luksusu i zakup lekki statyw, którego będziesz używać wraz z teleobiektywem.