Aparaty
Leica M11 Black Paint - nowa wersja, która pięknie się zestarzeje
Kamery cyfrowe nie są tak popularnymi prezentami jak aparaty fotograficzne. Dwa podstawowe problemy jakie tu występują to inny, wyższy poziom cen kamer niż aparatów oraz trudniejszy dostęp do fachowej informacji na temat tych pierwszych. O ile portali i publikacji fotograficznych jest na rynku sporo, a i amatora fotografii gotowego służyć radą niemal każdy ma w gronie znajomych, o tyle z amatorami-filmowcami oraz publikacjami mogącymi ich zastąpić nie jest już tak dobrze. Mamy nadzieję, że niniejszy poradnik przybliży naszym czytelnikom podstawowe zagadnienia związane z wyborem kamery. Jeśli chodzi o zakres cen, to kamery uważane choćby za półprofesjonalne mieszczą się w obszarze pięciocyfrowym, a ich nabywcy są już dość dobrze zorientowani w temacie, stąd też poradnik skupiać się będzie na mniej i bardziej zaawansowanych rozwiązaniach amatorskich.
Podstawowym kryterium w przypadku wyboru kamery jako prezentu będzie najprawdopodobniej cena. Ta waha się w przypadku kamer konsumenckich od kilkuset do kilku tysięcy złotych. Obowiązującym niemal wszędzie standardem rozdzielczości filmowania jest full HD - 1920x1080 pikseli. Znika więc znany z fotografii problem liczby megapikseli - wspomniana rozdzielczość przekłada się na ok. 2 mpix i większa ich liczba nic w dziedzinie filmu nie zmieni, a jeśli już to na niekorzyść. Kryteria inne niż cena sprowadzają się zatem do zagadnień technicznych takich jak liczba przetworników, sposób zapisu filmów, rodzaj nośnika pamięci, czy obecność stabilizacji optycznej w obiektywie. Te oraz inne parametry zostaną obszerniej omówione w dalszej części naszego poradnika. Kolejną sprawą jest swoboda w artystycznym eksperymentowaniu, wiążąca się nie tylko bezpośrednio z jakością obrazu, ale też na przykład z wielkością przetwornika wpływającą na głębię ostrości i ogólną plastykę obrazu. W oparciu o powyższe kryteria proponujemy, wzorem poradnika fotograficznego, wstępny podział na następujące grupy potencjalnych adresatów świątecznej kamery:
Amatorzy
Grupa ta obejmuje użytkowników wykorzystujących kamerę sporadycznie, np. do rejestracji wyjazdów wakacyjnych i rodzinnych uroczystości. Powinna być zatem w miarę poręczna i prosta w obsłudze. Warto też by umożliwiała zapis plików o mniejszej i większej objętości - w końcu w czasie wyjazdu wakacyjnego nie zawsze jest gdzie zgrać na komputer zawartość zapełnionej pamięci kamery. Ze względów ekonomicznych warto jest brać pod uwagę urządzenia nagrywające na pamięć wewnętrzną. Pozwala to uniknąć obdarowanemu wydatku na szybką kartę pamięci o sensownej pojemności lub przynajmniej trochę ten wydatek ograniczyć. Poza powyższymi parametrami warto zbadać, czy kamera posiada ułatwiające użytkowanie funkcje, takie jak optyczna stabilizacja obrazu, programy tematyczne czy autofocus z wykrywaniem twarzy.
Współczesne aparaty coraz częściej kręcą filmy, a współczesne kamery coraz częściej robią zdjęcia. Warto odpowiedzieć sobie na pytanie, czy nie lepiej mieć oba te urządzenia w jednym. Ostateczny wybór to oczywiście kwestia zamiłowań - użytkownicy preferujący rejestrację wydarzeń na zdjęciach wybiorą aparat, w którym kręcenie filmów jest przydatnym dodatkiem; ci wolący uwieczniać wspomnienia w formie ruchomej mogą pomyśleć o kamerze robiącej także zdjęcia. Zwykle jakość oferowana w trybie fotograficznym przez konsumenckie kamery będzie porównywalna z jakością zdjęć z prostych i średniej klasy aparatów kompaktowych. Należy jednakże pamiętać, że kamera nie ma lampy błyskowej i zarejestrowanie dobrej jakości obrazu w słabych warunkach oświetleniowych będzie dla niej większym problemem niż dla kompaktu.
Przykładowe propozycje:
Wymagający amatorzy
Kolejna grupa w naszym zestawieniu obejmuje bardziej wymagających i nieco bardziej zamożnych użytkowników. Są to zwykle ludzie posiadający już przyzwoitej klasy aparat fotograficzny i kupujący kamerę tylko i wyłącznie w celu filmowania. Ponieważ w przypadku kamer znany z fotografii segment urządzeń akcentujących swą ekskluzywność przez wygląd jest praktycznie nieobecny, to i tu główne kryteria wyboru sprowadzają się do ceny i technikaliów. Te pierwsze w omawianej sytuacji stają się nieco luźniejsze, natomiast te związane z parametrami wręcz przeciwnie - bardziej wyśrubowane. O ile ułatwiające użytkowanie funkcje wymienione przy poprzedniej grupie nadal są tu mile widziane, o tyle jednak możliwość przejścia na nastawy w pełni manualne również może być przez niektórych pożądana. W kamerach z wyższych półek znaleźć także możemy kilka ciekawych nowinek technicznych jak funkcja pre record czy odbiornik GPS, których przydatność zależy jednakże od upodobań adresata prezentu, warto więc nieco się rozeznać przed dokonaniem zakupu.
Przy wyborze kamery konsumenckiej z wyższej półki warto zwrócić także uwagę na liczbę przetworników - urządzenia posiadające trzy sensory lepiej radzą sobie w słabym oświetleniu i zapewniają lepsze odwzorowanie detali i kolorów niż kamery jednoprzetwornikowe. Kolejnym wartym uwagi parametrem jest zakres ogniskowych i jasność obiektywu. Zakres ogniskowych zaczynający się od ekwiwalentu 35mm lub mniejszej wartości ułatwi filmowanie szerokich kadrów bez konieczności odchodzenia. Z kolei jasność obiektywu (zapisywana jako "f/zakres wartości" (im mniejsze są liczby w zakresie tym lepiej) zapewnia lepszą jakość obrazu w słabym świetle. Rodzaj nośnika nie jest już tak newralgicznym kryterium - w przypadku kamery za 4000 pln wydanie dodatkowych 300 pln na kartę jest mniej znaczącym kosztem niż przy kamerach kosztujących 1000 pln.
W przypadku adresatów prezentu posiadających już telewizor 3D można zastanowić się nad pasującą do kompletu kamerą nagrywającą filmy w trójwymiarze. Jest to co prawda obarczona jeszcze pewnymi niedoskonałościami nowość, aczkolwiek w przypadku miłośników nowinek technologicznych będzie to raczej zaleta niż wada.
Przykładowe propozycje:
Fani sportów ekstremalnych
Jest to dość wąska, ale i dość specyficzna grupa, do której zaliczyć można także miłośników turystyki w trudnych warunkach. Kamery tego typu użytkowników często wędrują z nimi na skalną wspinaczkę, pod wodę lub przyczepione do kasków towarzyszą im podczas zjazdów rowerowych. Urządzenia przeznaczone dla tego typu pasjonatów są zwykle skonstruowane i wyposażone w sposób maksymalnie ułatwiający ich wykorzystanie przy uprawianiu ukochanego sportu. Przed zakupem warto w tym przypadku dyskretnie dowiedzieć się, jaki sport uprawia potencjalny adresat prezentu. Dla nurka ważna będzie wodoszczelna obudowa, a dla miłośnika ekstremalnej jazdy na rowerze obiektyw o odpowiednio dużym kącie widzenia i możliwość zamocowania kamery na kasku lub na kierownicy roweru. Surfer z kolei może potrzebować obu tych udogodnień.
O ile w przypadku pozostałych grup klientów ogólną wytyczną jest wybór urządzeń powszechnie znanych i renomowanych firm, o tyle tutaj większość z nich nie ma zbyt wiele do zaoferowania, a i sami miłośnicy sportów ekstremalnych najczęściej sięgają po rozwiązania firm zajmujących się stricte tą gałęzią kamer.
Pewną alternatywą dla kupowania dedykowanego urządzenia może być dokupienie do już posiadanej kamery odpowiedniej obudowy, choć rozwiązanie to zawsze będzie mniej optymalne niż kamera przeznaczona wyłącznie do "ekstremalnych" zastosowań.
Przykładowe propozycje:
Pasjonaci filmowania
Ostatnia grupa to użytkownicy wykorzystujący kamerę nie tylko do rejestrowania rzeczywistości ale również do artystycznej kreacji, bądź to fabularnej, bądź dokumentalnej czy teledyskowej. W grupie tej najwyższym priorytetem będą twórcze możliwości oferowane przez kamerę. Pozycją obowiązkową w takim przypadku jest możliwość wyłączenia automatyki i przejścia na manualną regulację możliwie wielu parametrów nagrywania, tj. czułości przetwornika, przesłony, migawki, balansu bieli, ostrości oraz poziomu dźwięku. Jeśli obdarowywany ma już pewne doświadczenie z kreatywnym filmowaniem możemy zamiast kamery rozważyć zakup filmującej lustrzanki lub pozbawionego lustra aparatu z wymienną optyką. Jakość i plastyka obrazu uzyskiwane dzięki obecności dużego przetwornika i wymiennej optyce są dla tego typu użytkowników wystarczającą rekompensatą za nie zawsze dostosowaną do filmowania ergonomię i występujące w większości konstrukcji problemy z autofocusem (lub wręcz zupełnym jego brakiem). Pojawiają się zresztą na rynku pierwsze kamery łączące w sobie zalety wspomnianych aparatów ze sposobem użytkowania bliższym temu znanemu z kamer. Przed zakupem warto się jednak w takim przypadku rozeznać czy obdarowywany nie posiada już akcesoriów z jakiegoś konkretnego systemu. W przypadku zakupu filmującego aparatu warto również dowiedzieć się czy dane urządzenie posiada manualne nastawy w trybie filmowym - są to niestety rzadko publikowane wprost przez producentów informacje, gdyż mają one znaczenie jedynie dla omawianych tu pasjonatów.
Przykładowe propozycje:
Na następnej stronie umieściliśmy listę najczęściej powtarzających się pytań i odpowiedzi związanych z zakupem kamery.