Przewodnik po fotograficznym Berlinie - część 2

Autor: Karol Hordziej

22 Styczeń 2007

Artykuł na: 9-16 minut

Szukając podstaw do uznawania Berlina za stolicę światowej sztuki współczesnej, natrafimy na pewno na instytucje wspierające rozwój sztuki współczesnej poprzez odpowiednio dobrany program wystaw, projektów i programów rezydenckich dla artystów. Wiele z tych instytucji powstało jako prywatne i niezależne finansowo ośrodki, które z czasem stały się respektowanymi na całym świecie centrami sztuki.

2. Instytucje

Instytut Sztuki Współczesnej "Kunst Werke"

Instytut Sztuki Współczesnej Kunst Werke jest najbardziej charakterystycznym przykładem opisanej powyżej instytucji. Założony na początku lat 90. przez grupę entuzjastów jest obecnie najważniejszym centrum sztuki współczesnej w Berlinie, współpracującym z P.S.1 Contemporary Art Center, najstarszą i drugą co do wielkości instytucją typu non-profit w USA poświęconą sztuce współczesnej. Zlokalizowany na terenie dawnej fabryki margaryny w centrum miasta (Mitte) swoją pozycję ugruntował po otwarciu odnowionej przestrzeni w 1999 roku.

Nikon Z8 + pakiet brązowy Fotoforma Care 12 mies.

15 799 zł

FUJIFILM GFX 100S + pakiet brązowy Fotoforma Care 12 mies.

16 999 zł

Nikon Z6 III + pakiet brązowy Fotoforma Care 12 mies.

10 459 zł

Sony A7 IV + pakiet brązowy Fotoforma Care 12 mies.

9 995 zł

Canon EOS R6 Mark II + pakiet brązowy Fotoforma Care 12 mies.

9 999 zł

2000 m²

przestrzeni wystawowej na 5 piętrach, studia dla artystów korzystających z programów rezydenckich wraz z projektem podwórka i kawiarni stanowią prawdziwe centrum współczesnej sztuki. Zmęczeni oglądaniem wystaw na kolejnych piętrach mogą zjechać do czytelni na parterze... wchodząc w otwór w ścianie jednego z pomieszczeń - wrażenia gwarantowane. Ze względu na swoją pozycję we współczesnej sztuce fotografia zawsze stanowiła silny punkt w programie galerii. Klaus Biesenbach - założyciel instytutu oraz kurator wystawy Into Me / Out of Me, którą można oglądać do 4 marca 2007 - zaprosił do udziału ponad 130 artystów celem przedstawienia reprezentacji doświadczeń związanych z ludzkim ciałem w sztuce ostatnich 40 lat. Przedmiotem refleksji są "trzy pierwotne i radykalne relacje między tym co wewnętrzne i tym co zewnętrzne: metabolizm (jedzenie, picie, wydalanie...), reprodukcja (stosunek, narodziny...) oraz przemoc (zabójstwo, torturowanie, przebijanie...)". Na wystawie zobaczymy fotografie takich artystów, jak Nobuyoshi Araki, Larry Clark, Rineke Dijkstra, Nan Goldin, Bruce LaBruce, Robert Mapplethorpe, Ryan McGinley, Bruce Neuman, Cindy Sherman i wielu innych.

C/O Berlin. The Cultural Forum for Photography, wystawa Karla Lagerfelda "One Man Shown"

Wystawy prezentowane w Kunst Werke zajmują przeważnie kilka godzin (nawet przy dosyć pobieżnym oglądzie). Kto jednak jest w stanie przyswoić tego typu porcję obrazów może odwiedzić w odległości paru minut jeszcze dwie inne instytucje posiadające stale działające galerie: C/O Berlin. The Cultural Forum for Photography oraz Institut für Auslandsbeziehungen (ifa). Obie instytucje są ściśle związane z promocją i rozwojem fotografii. Pierwsza od 2006 roku posiada nową przestrzeń wystawienniczą w imponującym budynku starego urzędu pocztowego na rogu Oranienburgerstrasse i Tucholskystrasse. Do 4.02.2007 prezentowana jest w niej wystawa Karl Lagerfeld. One Man Shown przygotowana na wyłączne zamówienie C/O przez projektanta mody i fotografa Karla Lagerfelda oraz wydawcę Gerharda Steidla. Bohaterem wszystkich prac jest Brad Kroenig, ulubiony model Lagerfelda, obecnie jeden z najlepiej opłacanych modeli, któremu aparat projektanta towarzyszył przez całą dotychczasową karierę. Galeria C/O jest oczywiście tylko jedną z form działalności, która nastawiona jest na koordynację, rozwój i realizację koncepcji pełnowymiarowych i oryginalnych projektów. Nie należy zapomnieć o wykładach, warsztatach dla dzieci i młodzieży a także programie C/O Talents, w ramach którego prezentowani są młodzi rozwijający się artyści oraz krytycy sztuki.

Druga z wymienionych instytucji, Institut für Auslandsbeziehungen, specjalizuje się w wymianie kulturowej poprzez promocję współczesnej sztuki niemieckiej za granicą oraz prezentowanie sztuki krajów Afryki, Ameryki Łacińskiej oraz Europy Wschodniej w Niemczech. W ostatnich dwóch latach (2005-2006) głównym obiektem zainteresowania instytutu były kraje Islamu. Instytut wspiera projekty międzynarodowe, przyznaje stypendia, organizuje konferencje oraz wystawy w dwóch galeriach: w Stuttgarcie i Berlinie. W przypadku tej instytucji wystawy prezentowane w Niemczech mają bardzo różnorodny charakter i nie zawsze są to najbardziej interesujące propozycje wystawowe w Berlinie, natomiast jako instytucja wspierająca wymianę kulturową jest to najważniejsza instytucja w Niemczech. Od 26 stycznia 2007 w berlińskiej galerii otwarta będzie nowa wystawa poświęcona rozwojowi mody w Mongolii.

NBK (Neuer Berliner Kunstverein), Ira Schneider

Nieco dalej znajdują się kolejne dwie instytucje o nieco bardziej edukacyjnym charakterze. NBK (Neuer Berliner Kunstverein) istnieje od 1969 roku i jej celem jest umożliwienie otwartego dostępu do sztuki współczesnej dla mieszkańców Berlina. W 1970 NBK otwarło pierwszą w kraju bibliotekę poświęconą sztuce (Arthotek) w której mieszkańcy miasta mogą wypożyczać cenne książki i albumy bez żadnej opłaty. Poza tym NBK prowadzi galerię, organizuje wykłady oraz spotkania z autorami, prezentacje performance i inne wydarzenia artystyczne.

Niedaleko NBK znajduje się szkoła i galeria fas (Fotografie am Schiffbauerdamn). W ramach Europejskiego Miesiąca Fotografii w Berlinie do 7 stycznia 2007 roku prezentowana była wystawa Michaela Ackermana Half Life (pokazywana po raz pierwszy podczas Miesiąca Fotografii w Krakowie). Na co dzień w galerii prezentowane są prace młodych fotografów, absolwentów i wykładowców szkoły oraz efekty projektów realizowanych w trakcie nauki. Do dobrej tradycji szkoły należy organizowanie warsztatów z fotografami tej klasy co Anders Petersen, Wofgang Zurborn czy wspomniany Michael Ackerman.

Oprócz FAS w Berlinie działa także druga szkoła fotografii - OSTKREUZ Schule für Fotografie - związana z agencją fotograficzną o tej samej nazwie, której członkowie w dużej części stanowią kadrę nauczycielską samej szkoły. Współpraca zdecydowanie służy działalności szkoły, która ma najciekawszą propozycję edukacyjną w Berlinie. Wśród realizowanych przez szkołę projektów znajduje się projekt Neuland Pogranicze prezentowany po raz pierwszy w maju 2006 roku na moście łączącym Polskę i Niemcy w Zgorzelcu w ramach wystawy zatytułowanej {TL|Poprzez rzekę] / Über den Fluss.

Sprawdź najlepsze promocje >

Obiektyw Nikon Nikkor Z 35 mm f/1.4

2749 PLN

Sprawdź

Aparat cyfrowy OM System OM-1 II...

13989 PLN

Sprawdź

Aparat cyfrowy FujiFilm GFX 100II -...

36999 PLN

Sprawdź

Aparat cyfrowy Panasonic Lumix S5IIX...

9199 PLN

Sprawdź

Aparat cyfrowy Sony A7 IV body...

9995 PLN

Sprawdź

Obiektyw Sigma A 24-70 mm f/2.8 DG DN...

5590 PLN

Sprawdź

Warto wspomnieć także o Akademii Sztuk, w której do 7 stycznia 2007 roku prezentowana była zbiorowa wystawa poświęcona fotografii portretowej zatytułowana Kontrakt Fotografa. Kuratorzy zebrali w jednym miejscu prace takich fotografów jak Andy Warhol, Thomas Struth, Boris Mikhailov czy Jitka Hanzlová. Niestety mimo prac o niepodważalnej wartości koncepcji wystawy można sporo zarzucić. Kilkaset portretów umieszczonych na wspólnej powierzchni sprawia, że kolejne cykle osłabiają wzajemnie swoje działanie. Być może autorzy zamiast wystawy powinni pomyśleć o przygotowaniu publikacji poświęconej temu zagadnieniu...

NGBK - Nowe Stowarzyszenie na Rzecz Sztuk Pięknych

Kolejne dwie instytucje posiadające ważne miejsce na mapie Berlina mają swoje siedziby w modnej dzielnicy Kreuzberg. Organizacja NGBK (Nowe Stowarzyszenie na Rzecz Sztuk Pięknych) opiera się na demokratycznym podejmowaniu decyzji o przyszłych działaniach poprzez wszystkich członków stowarzyszenia, przy czym instytucja jest otwarta na wszystkich zainteresowanych promocją sztuk pięknych. Do 25.02.2007 czynna będzie poświęcona zagadnieniu prostytucji wystawa SEXWORK. Art. Mythos. Reality, będąca częścią większego projektu, w którym bierze udział 37 artystów z kilkunastu krajów.

Najważniejszą instytucją w Kreuzbergu, posiadającą renomę "kultowego" centrum kultury w Berlinie jest Künstlerhaus Bethanien. W historycznym budynku z XIX wieku odbywają się wystawy, koncerty, performance. Jednak tym, co wyróżnia Bethanien, jest przede wszystkim jeden z najbardziej rozbudowanych programów międzynarodowych rezydencji dla artystów na świecie. 25 miejsc przygotowanych jest dla artystów działających głównie w dziedzinie sztuk pięknych, ale też kuratorów. Instytut zorganizował lub współorganizował setki wydarzeń artystycznych w kraju i za granicą, uczestniczył w projektach polsko-niemieckich, zajmuje się też doradztwem organizacyjnym dla artystów i autorów projektów, organizuje staże dla młodych kuratorów - lista działań Bethanien jest bardzo długa.

W Berlinie nie brak także Instytutu Polskiego (Polnisches Institut in Berlin). W skromnej przestrzeni wystawienniczej, która stanowi także miejsce konferencji i spotkań, do 25 stycznia 2007 roku prezentowana jest wystawa przedwojennych zdjęć Bolesława Augustisa. Znalezione przez dzieci z Białegostoku fotografie trafiły w ręce Grzegorza Dąbrowskiego, który z pomocą Stowarzyszenia WIDOK przygotował niezwykle barwną wystawę, dokumentującą przedwojenną Polskę w sposób bardzo rzadko spotykany w polskiej fotografii tych czasów.

Poniżej zamieszczamy adresy instytucji wymienionych w artykule:

Adres: Auguststraße 69

10117 Berlin;

C/O Berlin. The Cultural Forum for Photography

www.co-berlin.com

Adres: Linienstrasse 144

10115 Berlin (biuro)

Oranienburgerstrasse 35 róg Tucholskystrasse

(C/O Berlin im Postfuhramt, wystawy)

10117 Berlin;

The Institut für Auslandsbeziehungen (ifa)

ifa Gallery Berlin