Yours Gallery - trzy wystawy w nowej siedzibie

"Dom" - projekt Weroniki Łodzińskiej-Duda i Andrzeja Kramarza

"Dom, który jest zapisaną księgą"
- Tadeusz Nowak

Człowiek staje się coraz bardziej mobilny, z coraz większą łatwością zmienia miejsca zamieszkania, lecz jednocześnie, gdziekolwiek się znajduje, ma potrzebę budowania "domu", który odpowiada jego naturze.
Autorzy projektu, zafascynowani zjawiskiem domu, fotografują wnętrza, które naturalnie stają się opisem ich właścicieli. Wybierają takie "domy", które z jakiegoś powodu znajdują się poza kręgiem zwyczajnego pojmowania tego terminu. Swoje spojrzenie kierują na różne jego znaczenia, zarówno w ujęciu antropologicznym i kulturowym, jak też ekonomicznym, a także jego związkiem z wyborami życiowymi lub wykonywaną pracą.

Projekt, którego realizacja zaplanowana jest na kilka lat, powstaje w 12-zdjęciowych cyklach.

"Dom" projekt Weroniki Łodzińskiej-Duda i Andrzeja Kramarza, cykl "Biała izba"

1,62 m2 domu - zdjęcia pochodzą z największego w Polsce domu dla bezdomnych w Nowej Hucie przy ul. Makuszyńskiego. Oficjalnie nosi nazwę "Miejska noclegownia dla mężczyzn" i powstał 12 grudnia 1992 roku, gdy Urząd Miasta Krakowa oddał Polskiemu Czerwonemu Krzyżowi budynek po administracji komunalnej. Wczesną jesienią jest tam 111 osób, ale w sezonie od października do marca liczba wzrasta do 300. Oprócz kierownictwa, pracowników administracji i pielęgniarek, personel składa się z 2 pracowników socjalnych, terapeuty d/s alkoholizmu, psychologa i prawnika. 90% śpiących tu mężczyzn ma problem z wódką, 80% wyrok za sobą - najczęściej przez nie płacone alimenty lub przemoc w rodzinie. Najmłodszy ma 24 lata, najstarszy 79.
Pobudka jest o 4 rano. Noclegownia jest zamknięta od 8 rano do 4 po południu. Ci, którzy nie są chorzy, muszą spędzić czas poza murami domu. Są dwa warunki przebywania tutaj - abstynencja (przynajmniej na terenie ośrodka) i współpraca z pracownikiem socjalnym. Właściciele fotografowanych "domów" należą do tych nielicznych, którzy zachowali na tyle mocne wspomnienia, że usiłują je odbudować w tak prowizoryczny sposób.

Biała izba jest zestawem zdjęć wykonanym na Podhalu.
Biała izba to dusza domu góralskiego. Niezamieszkała, odświętnie udekorowana, niedostępna dla gości. Zawsze zamknięta na klucz, kryje w sobie tajemnicę rodziny, cenne rzeczy, wieczny chłód. Nie wolno w niej spać pomimo obecności okazałego łóżka, nie wolno jadać pomimo obecności stołu i krzeseł. Biała izba spełnia funkcje reprezentacyjne i skupia w sobie trzy wątki: wątek religijny, wątek raju, wątek życia i śmierci. Naprzeciw wejścia znajduje się "ołtarz" udekorowany z największą precyzją. Jego centralne miejsce zajmuje kolorowy kilim przedstawiający sceny z biblii. Symetrycznie wiszą obrazy i krzyże. Figurki i świece udekorowane są sztucznymi kwiatami. Wystrój ołtarza zmienia się wraz ze świętami kościelnymi. Niektóre gaździny mówią nawet o izbie "taka moja zakrystia". Atmosfera tego wnętrza budzi powagę. Panuje tu lekki półmrok, porządek, spokój i zapach wilgoci. Gospodarze nie zapraszają tu gości. Niemiło widziane są też zabawy dziecięce, a tym bardziej pokusy dotknięcia zgromadzonych zabawek. Te zabawki nie są zwykłymi przedmiotami - to eksponaty, dzięki którym biała izba "pachnie Ameryką" - rajem odległym, który podzielił prawie każdą rodzinę góralską. Wyjazd do USA - "najlepszego świata", okryty był zawsze tajemnicą, Dlatego rzeczy z nadesłanych paczek miały szczególne miejsce w domu. Stąd w białych izbach kilimy wyprodukowane w Tajwanie (na niektórych przedstawiona Matka Boska ma skośne oczy), atłasowe kapy z wyhaftowanym sercem, obrusy plastikowe ozdobione liliowymi różami, figurki w sukienkach z tiulu, dywany, chusty ze złotą nitka i okazałe sztuczne kwiaty, które nigdy nie więdną. W białej izbie nie wolno spać, można jednak spędzić ostatnią noc w drodze ku wieczności. Nieboszczyka kładzie się na łóżku, aby mogli pożegnać się z nim bliscy. Zapala się wówczas świece stojące od zawsze na stole w lichtarzach.

Organizator: miesięcznik Pozytyw
Kurator wystawy: Krzysztof Miękus
Ekspozycję można oglądać do 31 marca 2006 r.

WERONIKA ŁODZIŃSKA-DUDA

Fotograf. Historyk sztuki.

1973 Urodzona w Krakowie
1992-97 Studia na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie ? Historia Sztuki
1995-96 Stypendium na Uniwersytecie La Sorbonne w Paryżu
1997 Praca magisterska "Bonnard a Kapiści" pod kierunkiem dr Tomasza Gryglewicza
1999 Studia na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, Wydział Grafiki
2004 Kurator prywatnej galerii sztuki nowoczesnej, Galeria Camelot

NAGRODY

2005 EPSON Photo Art Award (wyróżnienie w kategorii "Best Works")
2005 III miejsce w konkursie FotoArtFestiwal
2004 Nagroda Newsweek Polska za fotoreportaż pt. "Dom" (współautor Andrzej Kramarz)

WYSTAWY

2005 1,62 m2 domu, Transphotographiques Festival, Lille, Francja
2004 1,62 m2 domu, Galeria Camelot. Photomonth 2004, Kraków (projekt realizowany z Andrzejem Kramarzem).

WYSTAWY ZBIOROWE

2004 Zbiorowa wystawa podczas międzynarodowego festiwalu fotografii w Łodzi w fabryce Fotografii.
2003 Zbiorowa wystawa w galerii Lamelli w Krakowie
2002 Zbiorowa wystawa w galerii Lamelli w Krakowie


ANDRZEJ KRAMARZ

Urodzony w Dębicy w 1964 roku.
Fotografuje od wczesnych lat 90.
W latach 1993-1996 praca w Gazecie Krakowskiej. Od 1996 pracuje jako fotograf niezależny publikując w tygodnikach: Przekrój, Tygodnik Powszechny, Polityka.


WYSTAWY

2005
Dom - Miesiąc Fotografii w Bratysławie. Słowacja
1,62 m2 domu - Transphotographiques Festival. Lille, Francja
Morze Czarne - Dom Umeni. Opava, Czechy; Atiso Galery. Brno, Czechy

2004
1,62 m2 domu - Galeria Camelot. Miesiąc Fotografii 2004, Kraków
coś, tam - pokaz multimedialny - Teatr Korez. Katowice; Cafe Antrakt, Warszawa; Centrum Kultury Żydowskiej, Kraków; III Międzynarodowy Festiwal Fotografii, Łódź
Morze Czarne - Dom Pracy Twórczej w Wigrach; Galeria im. A. Rząsy, Zakopane; Galeria Camelot. Kraków; Galeria Marchołt, Katowice

2003
Neighbours - pokaz multimedialny zamówiony przez European Cultural Foundationna konferencję "Moving Borders". Willa Decjusza. Kraków.
coś, tam - pokaz multimedialny - Goethe Institut, Kraków; Galeria im. Antoniego Rząsy, Zakopane.
2002
Klinika - Centrum Sztuki i Techniki Japońskiej "Manggha", Kraków; "Stara Galeria" ZPAF, Warszawa.
Nieskończoność poznania - Galeria im. Wł. Hasiora. Zakopane; Galeria "Stotrzynaście". Białystok.

1998
Audio Art - Galeria Krzysztofory. Kraków

1995
Droga nie wybrana - Centrum Kultury Żydowskiej. Kraków.
Udział w wystawie Łódzkiej PWSTiT, Wilno, Litwa


WYSTAWY ZBIOROWE

Fifteen - Praski Dom Fotografii, Czechy; Wilno. Litwa

Udział w projekcie "Ex Oriente Lux" organizowanym przez grupę www.photodocument.pl:
Ex Oriente Lux - Galeria Arsenał. Białystok, 2004; Festiwal Filmów Dokumentalnych. Lublin, 2004; Foto Festiwal. Łódź 2004, INTRFOTO. Moskwa 2004, Month of Photo. Hotel de Ville. Paryż, 2004

Powiększenie. Fotografia w czasach zgiełku - Pałac Kultury i Nauki, Warszawa

Czarne na białym na 3 Biennale Fotografii - Galeria pf. Poznań

Fotografia 1997 - Pałac Sztuki. Kraków


NAGRODY
2005 - EPSON Photo Art Award (wyróżnienie w kategorii "Best Works")
2005 - III miejsce w konkursie FotoArtFestiwal
2004 - III miejsce w konkursie Newsweek/Polska (wspólny projekt z Weroniką Łodzińską)
2003 - I miejsce w konkursie tygodnika Newsweek/Polska
2003 - Grant z European Cultural Foundation / Amsterdam, na realizację projektu "Morze Czarne"
2003 - II miejsce na Biennale Fotografii "Kochać Człowieka"
2001 - II miejsce w Konkursie Polskiej Fotografii Prasowej (w kategorii "Życie codzienne")
2001 - Grand Prix w konkursie PORTRET MIASTA KRAKOWA
2000 - Nagroda W-ce Wojewody w konkursie PORTRET MIASTA KRAKOWA
1999 - Grand Prix w konkursie PORTRET MIASTA KRAKOWA
1999 - III miejsce w Konkursie Polskiej Fotografii Prasowej ( w kategorii "Życie codzienne")

• Tomasz Gudzowaty "Shipwreckers" - s. 2
• Weronika Łodzińska-Duda i Andrzej Kramarz "Dom" s. 3
• Mirella von Chrupek i Szymon Świętochowski "Mroki i uroki" s. 4