Barbara Kubska, „Miasto, fotografia, archiwum” - zobacz, jak powstawały Nowe Tychy

Bazą dla książki Barbary Kubskiej „Miasto, fotografia, archiwum” stało się archiwum fotografii dokumentujących powstawanie miasta Tychy z lat 50.-80. XX wieku, autorstwa Zygmunta Kubskiego - dziadka autorki, znajdujących się w kolekcji Muzeum Miejskiego w Tychach.

Czy za czarno-białymi fotografiami stoją jedynie czarno-białe historie?

Autorka w swobodny sposób prowadzi grę między spojrzeniem autora fotografii (którego, jak mówi, cechowało „patrzenie entuzjasty”) a własnym sposobem widzenia tego zbioru. Przyjmuje ludzką skalę, koncentrując się na scenkach rodzajowych. Przez kadrowanie i zestawianie ze sobą fragmentów fotografii, przygląda się życiu codziennemu i jego bohaterom. Podąża za przypadkowymi postaciami na zdjęciach - poszukuje znajomych twarzy: interesują ją gesty, ruch. Przygląda się im na niewielkich fragmentach fotografii, bo niemal całe kadry autor zdecydował się poświęcić przestrzeni miasta.

Wydawnictwo to też wysmakowany edytorsko i zaprojektowany z dbałością o detal artbook - za projektem graficznym i składem stoi Katarzyna Wolny-Grządziel. Użycie niestandardowej metody druku - risografii - pozwoliło uzyskać efekty nawiązujące do czasów powstania zdjęć. Dzięki temu każdy egzemplarz publikacji jest niepowtarzalny - posiada drobne wady drukarskie, takie jak pyłki czy przesunięcia matrycy, a materiał fotograficzny ma surowy, „gazetowy”, przypominający nieprofesjonalny zin, charakter. Cechy haptyczne (dotykowe) książki są istotnym elementem projektu.

Fotografiom towarzyszy tekst Justyny Balisz-Schmelz „W cieniu socjalistycznej utopii” o powojennych relacjach między systemem społeczno-politycznym a pojedynczym człowiekiem oraz odzwierciedleniu tych relacji w architekturze i urbanistyce, a także komentarz odautorski.

„Pośród klatek krok po kroku przedstawiających etapy budowy Nowego Miasta Tychy znalazłam znajome twarze przyjaciół i rodziny mojego dziadka - fotografa amatora, autora zdjęć. Tych kilka obrazów z tysięcy zeskanowanych negatywów skłoniło mnie do przyjrzenia się zdjęciom z jeszcze większą wnikliwością. Na ich marginesach dostrzegam to, co najprostsze: poranny zgiełk, radość i zmęczenie przechodniów, pracujących dorosłych i dzieci bawiące się na placu budowy nowego miasta. Miasta obiecującego lepszą przyszłość nowo przybyłym. Miasta bez kominów, będącego emanacją nowoczesnych pragnień, socmodernistycznym symbolem postępu. Przedstawianego - być może niesłusznie - jako miejsce bez historii. Zasiedlanego dopiero przez przybyłych z całego kraju, szukających swojego miejsca w powojennych granicach, lub zwyczajnie – przyjeżdżających z nadzieją na szybki przydział mieszkania." - mówi o książce autorka.

"Fascynują mnie ci przypadkowi bohaterowie zdjęć, ledwo dostrzegalne twarze, gesty, nieustanny ruch - w mikroskali fotografii, w niewielkich jej wycinkach, bo niemal całe kadry autor zdecydował się poświęcić przestrzeni miasta. Miasta, które rzetelnie dokumentował z czułością entuzjasty - człowieka zaangażowanego w działanie, niezależnie od ówczesnych politycznych sympatii czy antypatii.”

Barbara Kubska, "Miasto, fotografia, archiwum"

• autorka: Barbara Kubska
• koncepcja, edycja fotografii: Barbara Kubska
• fotografie: Zygmunt Kubski ze zbiorów Muzeum Miejskiego w Tychach
• teksty: Justyna Balisz-Schmelz i Barbara Kubska
• projekt: Katarzyna Wolny-Grządziel
• redakcja i korekta: Julia Korus
• tłumaczenie: Rafał Drewniak
• wydawca: Akademia Sztuk Pięknych w Katowicach
• nakład: 100 egzemplarzy
• rok wydania: 2020
• ISBN 978–83–65825–57–5

Barbara Kubska - sylwetka autora

Fotografka, absolwentka Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach. Obroniła dyplom w Pracowni Grafiki Książki oraz Pracowni Fotografii (2011). Obecnie zatrudniona na stanowisku asystentki w macierzystej uczelni. Działaczka Fundacji Kultura Obrazu. W swoich projektach artystycznych posługuje się głównie fotografią, instalacją oraz obiektami. Jej zainteresowania pozostają w kręgu rodzinnych historii – wspomnień i wyobrażeń, których łącznikiem jest często miejsce. Absolwentka programu „Migawki” prowadzonego przez Towarzystwo Inicjatyw Twórczych „ę” w Warszawie.

Projekt zrealizowano w roku 2020 roku w Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach w ramach subwencji Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego na utrzymanie i rozwój potencjału dydaktycznego i badawczego.

Więcej informacji znajdziecie na stronie muzeum.tychy.pl.