Newsletter
Newsletter
W momencie wybuchu II wojny światowej żydowska społeczność Lwowa liczyła ponad sto tysięcy osób. Żydzi stanowili jedną trzecią mieszkańców tego wielokulturowego i wielonarodowościowego miasta. Do chwili jego wyzwolenia pozostało przy życiu mniej niż tysiąc lwowskich Żydów. Przetrwali głód i choroby w przeludnionym getcie, dramat ucieczek i ukrywania się, deportacje i obozy koncentracyjne. Byli świadkami Zagłady, która pochłonęła ich rodziny, przyjaciół, cały ich świat. Ich historie to opowieść o sile ducha, odwadze, walce i szczęściu.
Wystawa "Miasto zapamiętane. Wspomnienia z żydowskiego Lwowa i Zagłady" przedstawia historie żydowskich mieszkańców Lwowa. Śledząc losy pojedynczych osób, urodzonych i wychowanych we Lwowie, poznajemy jedno z największych miast międzywojennej Polski, pełne życia, stanowiące ważny i nowoczesny ośrodek kultury i sztuki. Wielokulturowy i wielonarodowy Lwów był miastem, gdzie od wieków żyli i mieszkali obok siebie nie tylko Żydzi, Polacy i Ukraińcy, ale i Niemcy, Rosjanie czy Ormianie. Wśród lwowskich Żydów istniały grupy bardzo religijne i ortodoksyjne, ale również grupy całkowicie zasymilowane, pełniące przewodnią rolę w politycznym, ekonomiczym, społecznym i kulturalnym życiu miasta.
Wybuch II wojny światowej, okupacja miasta przez Sowietów, a potem Niemców, wreszcie tragedia Holokaustu - wszystko to sprawiło, iż ten świat został zniszczony. Ci, którzy mimo wszystko zdołali przetrwać, w powojenną rzeczywistość wkroczyli w samotności, rozsiani po całym świecie.
Osobiste wspomnienia tych osób, zebrane przez Żydowskie Muzeum Galicja, tworzą wyjątkową kronikę i motyw przewodni wystawy "Miasto zapamiętane". Celem wystawy jest nie tylko ukazanie złożoności Holokaustu, postrzeganego często wyłącznie przez pryzmat obozu Auschwitz-Birkenau, ale również ukazanie jego szerszego wymiaru. Zwiedzający będą mogli zobaczyć świat, który istnieje obecnie jedynie w pamięci rozproszonych po świecie żydowskich mieszkańców dawnego polskiego Lwowa oraz ich rodzin, a także w umysłach członków współczesnej żydowskiej społeczności dzisiejszego ukraińskiego Lviva.
Tworzona dzięki pomocy świadków, ich rodzin, konsultantów akademickich oraz członków żydowskiej społeczności Lwowa wystawa "Miasto zapamiętane", poprzez zdjęcia, archiwalia i materiały audiowizualne, przedstawia najwspanialsze, ale też i najtragiczniejsze momenty w dziejach europejskich Żydów.
Lili Thau straciła całą rodzinę. (na zdjęciu powyżej) Przyszli do naszego mieszkania, wyciągnęli babcię i ciocię, a ojcu powiedzieli, żeby został. Na to on, że idzie z matką, bo w obliczu niebezpieczeństwa swojej matki nie zostawi samej. Zawieźli ich transportem do Bełżca.
Jej matka została zabrana podczas jednej z brutalnych akcji: Było już za późno, by uciekać, ale w tym pokoju stała ogniotrwała żelazna kasa. Jakimś nadludzkim wysiłkiem mama odsunęła ją i wtedy ku memu zdumieniu ukazały się za nią małe drzwiczki do komina fabrycznego. Mama wepchęła mnie tam - Stój tutaj, wyjmę cię po wszystkim - powiedziała. Po kilku minutach usłyszałam, jak mówi do jednego z pracowników: - Panie Leinwand, ja nie wiem, dlaczego gestapowscy każą mi iść z nimi. Moje dziecko stoi tu w kominie. Jeśli mnie wezmą, niech ją pan wypuści. To były ostatnie słowa mamy, jakie słyszałam.
W kompletnej ciemności nie mogłam ani uklęknąć, ani usiąść. Mogłam tylko stać. Zaczęłam walić w mur, kopać, krzyczeć. Żadnej reakcji - zupełna cisza. Dopiero nazajutrz Leinwand otworzył drzwiczki... Z kieszeni swojego chałatu wyjął wymięty kawałek papieru. Patrzę - pismo mamy, parę słów naskrobanych jakimś ołówkiem: "Kochanie, prawdopodobnie nie zobaczymy się już nigdy. Postaraj się wyrosnąć na porządnego człowieka". To był jej testament.
Nie chciałam się ratować: Ja nie mam życia, nie mam rodziców, nie mam nikogo - powtarzałam.
Wydarzenia towarzyszące wystawie:
30 czerwca, środa
godz. 16:00-17:00 Zwiedzanie wystawy "Miasto zapamiętane. Wspomnienia z żydowskiego Lwowa i Zagłady" oraz spotkanie z kuratorem.
_1877607562.jpg)
_1094526942.jpg)
_1475239688.jpg)
_968856305.jpg)
godz. 18:00-19:00 Prezentacja materiałów filmowych związanych z wystawą "Miasto zapamiętane. Wspomnienia z żydowskiego Lwowa i Zagłady".
1 lipca, czwartek
godz. 16:00-17:00 Zwiedzanie wystawy "Miasto zapamiętane. Wspomnienia z żydowskiego Lwowa i Zagłady" oraz spotkanie z kuratorem.
godz. 17:00-18:30 Seminarium: "Przeżyć Zagładę we Lwowie - wojenne pamiętniki Edmunda Kesslera"]
Spotkanie związane z wystawą "Miasto zapamiętane. Wspomnienia z żydowskiego Lwowa i Zagłady". Prowadzenie: Renata Renee Kessler, córka Edmunda Kesslera, ocalonego z Zagłady. Seminarium towarzyszyć będzie promocja książki. Spotkanie w języku angielskim.
Na wszystkie wydarzenia wstęp wolny.
Miasto zapamiętane. Wspomnienia z żydowskiego Lwowa i Zagłady
Termin: do 02.2011
Żydowskie Muzeum Galicja
ul. Dajwór 18
Kraków
