Wydarzenia
"World Unseen" - sztuka przekracza bariery dzięki potędze obrazu
Połączone zestawy polskiej i słowackiej wystawy fotografii tatrzańskich powstały dzięki współpracy muzealników słowackich z polską grupą badawczą (Żakowicz, Gajewski) prowadzącą badania nad zasobami fotografii tatrzańskiej w muzeach polskich i słowackich. Wyjaśnień wymaga również samo pojęcie "fotografii tatrzańskiej", które zrodziło się w momencie, kiedy badania nad fotografią galicyjską objęły fotografów zakopiańskich. Okazało się wtedy, że Zakopane było miejscem krzyżowania się dróg wielu fotografujących Tatry, że zachwyt nad Tatrami wyraża się w twórczości osób niezależnie od miejsca zamieszkania i narodowości, że granica polsko-słowacka w Tatrach nie ma znaczenia dla tematyki tatrzańskiej, że po stronie południowej (czyli obecnie słowackiej) kochają Tatry również wszystkie nacje tak samo namiętnie, etc., etc. Jedynym więc weryfikatorem przynależności do grupy fotografów tatrzańskich został czas; wszystkich, którzy byli autorami fotografii tatrzańskich odnalezionych w kolekcjach czy zreprodukowanych (i dzięki temu ocalałych) w prasie i innych wydawnictwach ośmielamy się zaliczać do fotografów Tatr. Dodatkowym kryterium było posiadania zakładu (atelier) na terenie ziem okalających Tatry (Podhale, Orawa, Ziemia Liptowska, Spisz).
Wystawa, którą pokazujemy Państwu osiągnęła sukces na długo wcześniej przed jej prezentacją: wysiłki badawcze odkrywające niezbadane wcześniej polskie i słowackie zasoby archiwalnych fotografii Tatrzańskich zbliżyły tematykę badawczą i określiły cele blisko- i dalekosiężne: bieżącą wymianę wyników badań (coroczne spotkania sympozjalne), wspólne publikacje wygłoszonych referatów, przygotowanie wystaw, publikacje "Leksykonu fotografów tatrzańskich" (w roku 2007). Tak więc wysiłek badawczy skwitować należy słowami, że dzięki fotografii Tatry nie rozdzielają Polski i Słowacji a łączą te dwa zaprzyjaźnione przez wieki kraje w sposób szczególnie sympatyczny i bez zastrzeżeń. Wystawa osiągnęła również cel nieoczekiwany z artystycznego punktu widzenia. Wartość dokumentalna każdej prezentowanej starej fotografii jest wysoko oceniana przez leśników, geologów i historyków regionów przytatrzańskich. Cieszymy się z tej przydatności wystawy. Szczególne podziękowania za wkład badawczy i organizacyjny należą się Pani Erice Cintulowej, Dyrektor Muzeum w Kieżmarku oraz Pani Danie Rosowej, Vicedyrektor Muzeum w Spisskiej Nowej Wsi wspieranych przez zespół zaprzyjaźnionych słowackich współpracowników. Ze strony polskiej nie sposób pominąć Pana Kazimierza Gajewskiego, którego wysiłek badawczy, autorski i organizacyjny przesądził w dużej mierze o powodzeniu w organizacji wystawy. - tekst Prof. Aleksander Żakowicz
Wśród artystów prezentowanych na wystawie znaleźli się między innymi: Stanisław Bizański, Awit Szubert, Walery Eliasz Radzikowski, Stanisław Krygowski, Mieczysław Karłowicz, Tadeusz Rząca, Borys Wigilew, Stanisław Zdyb, Max Steckel, Gustav Matz i Karoly Divald.
Swoje zbiory udostępnili: Muzeum Tatrzańskie w Zakopanem, Muzeum Etnograficzne w Krakowie, Muzeum Historii Fotografii w Krakowie, Okręg Śląski ZPAF w Katowicach, Centralny Ośrodek Turystyki Górskiej PTTK w Krakowie, Zespół Zbiorników Wodnych Czorsztyn-Niedzica-Sromowce Wyżne, Muzeum w Kežmarku, Štatny Archiv w Levoči, Muzeum Spiša w Spišskej Novej Vsi, Spišske Muzeum w Levoči, Podtatranskě Muzeum w Poprade, VSkumna Stanica i Muzeum Tatranskeho Narodneho Parku oraz prywatne zbiory Danuty i Czesława Buńda w Bukowinie Tatrzańskiej.
Otwarcie wystawy Dawna fotografia tatrzańska do roku 1939 z polskich i słowackich kolekcji nastapi 2 lutego 2007 roku o godzinie 18 w Galerii Fotografii B&B - Inez Baturo i Andrzej Baturo (Miejski Dom Kultury Włókniarzy, ul. 1 Maja 12) w Bielsko-Białej. Projekt będzie można oglądać do 28 lutego 2007 roku.
Projekt Dawna Fotografia Tatrzańska (Tatry, Podhale, Spisz, Orawa) do roku 1939 z polskich i słowackich kolekcji muzealnych współfinansowany jest przez Unię Europejską.