Sebastiao Salgado - fotograf rynsztoków

Zakorzeniony w krajach Trzeciego Świata, wykształcony na lewicującej Sorbonie, współpracujący z Bankiem Światowym poznał doskonale rzeczywistość i perspektywy biednych państw południa. Nikogo nie powinna dziwić szczególna wrażliwość fotografika na krzywdę i ból. Prezentujemy twórczość Sebastiao Salgado.

Autor: Marta Majewska

13 Styczeń 2004
Artykuł na: 4-5 minut

Salgado urodził się w 1944 roku na brazylijskiej prowincji - w Aimores. Fotografią nie interesował się od zawsze. Kształcił się na wydziale ekonomii: najpierw na Uniwersytecie w Sao Paulo, potem w USA, żeby wreszcie doktoryzować się na paryskiej Sorbonie na przełomie lat 60 i 70-tych. Doskonale wykształcony ekonomista, który pracował między innymi dla Ministerstwa Finansów w Brazylii, Banku Światowego i organizacji handlujących kawą nie miał nic wspólnego z fotografią aż do roku 1970. Wówczas, podczas służbowej podróży do Afryki zrobił kilka zdjęć do fotograficznej dokumentacji projektu.

Przypadkowo odkryta pasja zajęła bardzo ważne miejsce w jego życiu zawodowym i prywatnym, a częste podróże służbowe do krajów trzeciego świata były doskonałymi okazjami do jej realizacji. Wkrótce, jako niezależny fotograf, Salgado rozpoczął współpracę z europejską i afrykańską sekcją organizacji World Church Society i zrobił pierwsze zdjęcia do projektu Migracje, nad którym pracował przez kilka kolejnych lat. W latach 1975-79 współpracował z francuską agencją Gamma, a w 1980 roku rozpoczęła się czternastoletnia praca dla Magnum. Od 1994 roku Salgado związany jest z Amazonas Images Press Agency, która ma wyłączność na prezentowanie jego prac.

Sebastiao Salgado, Refugees in the Korem camp, Ethiopia, 1984, z Masters of Photography

Zakorzeniony w krajach Trzeciego Świata, wykształcony na lewicującej wówczas Sorbonie, współpracujący z Bankiem Światowym Salgado poznał doskonale rzeczywistość i perspektywy biednych państw południa. Najbliższa mu Brazylia jest na czwartej pozycji w rankingu światowych eksporterów żywności i na szóstej pozycji w rankingu państw borykających się z problemem głodu. Nikogo nie powinna dziwić szczególna wrażliwość fotografika na krzywdę, niesprawiedliwość, ból i biedę. A jednak jego fotografie nie przestają zadziwiać.

Eduardo Galeano, w albumie An Uncertain Grace napisał: Salgado nie fotografuje obiektywnie, stojąc na uboczu, ale robi to od środka z poczuciem solidarności (...) fotografie Salgado pokazują różne oblicza ludzkiego cierpienia, jednocześnie zapraszając nas do refleksji nad istotą człowieczeństwa. Głód i cierpienie budzą na jego fotografiach nie tylko współczucie, ale także prawdziwy szacunek.

Sebastiao Salgado Gourma-Rharous Mali, 1985, z Masters of Photography

Świat na fotografiach Salgado jest smutny i niezbyt urodziwy, co podkreśla ziarno oraz czerń i biel. Nic, nawet tęcza nie budzi pozytywnych skojarzeń. Galeano opisując świat na fotografiach Salgado, przytacza refren piosenki, którą śpiewa się w Meksyku:

Se va la vida por el agujero
Como la mugre por el lavadero

[Życie płynie rynsztokiem

Jak brud, który powinien być wyprany]

Salgado w swoich fotografiach skupia uwagę na zjawiskach dotyczących niekoniecznie obszarów "trzeciego świata", jakkolwiek większość jego głośnych cykli, takich jak choćby: Migracje, Uchodźcy czy Uncertain Grace, zrealizował właśnie tam. Należy jednak pamiętać, że Salgado fotografował także robotników we Francji, Rosji i Ukrainie oraz w stoczni gdańskiej, którą odwiedził w 1990 roku, a także w niedostępnych regionach Brazylii, na plantacjach herbaty w Radżastanie, polach naftowych Kuwejtu. Interesuje go nie Ekwador, Etiopia, czy Brazylia, ale człowiek jego aktywność oraz niekiedy to w jaki sposób zmuszany jest do egzystencji daleko poza tym, co nazywamy granicami wytrzymałości.

Sebastiao Salgado, Day of the Dead in San Vicente Nautec, Ecuador, 1982, z Masters of Photography

Salgado wykonał kilkanaście cykli fotograficznych w wielu krajach świata poruszając problemy społeczne dotykające milionów ludzi. Jest autorem ponad 100 wystaw w najbardziej prestiżowych miejscach wystawienniczych świata, kilkudziesięciu albumów, z najsłynniejszym Terra (wydana w 7 krajach). Salgado otrzymał także takietakie wyróżnienia, jak nagroda World Press Photo, nagroda Oscara Barnacka za humanistyczne treści zawarte w jego pracach, nagroda Fundacji Hasselblada czy Nagroda Międzynarodowego Centrum Fotografii w Nowym Jorku.

Po raz pierwszy fotografie Salgado były prezentowane w Polsce na wystawie w Centrum Sztuki Współczesnej w czerwcu 2000 roku.

Publikacje Salgado Terra: Struggle of the Landless, Workers: An Archaeology of the Industrial Age, An Uncertain Grace, Migrations: Humanity in Transition można kupić lub obejrzeć na stronie księgarni Amazon

Więcej informacji o Sebastiao Salgado:

Masters of Photography (angielski)

Fototapeta (polski)

Wojciech Wilczyk Sebastiao Salgado: fotograficzna archeologia, Art & Business nr 7-8/2000, s. 82-83

{GAL|26051
Skopiuj link
Słowa kluczowe:
Komentarze
Więcej w kategorii: Galerie
International Landscape Photographer of the Year 2024 rozstrzygnięty. Oto najlepsze zdjęcia krajobrazowe!
International Landscape Photographer of the Year 2024 rozstrzygnięty. Oto najlepsze zdjęcia...
Już po raz 11 przyznano nagrody w jednym z najważniejszych konkursów fotografii krajobrazowej. Zwycięzcą International Landscape Photographer of the Year 2024 został Andrew Mielzynski. Jury nie...
13
Urban Photo Awards 2024 rozstrzygnięty. Polak wśród zwycięzców!
Urban Photo Awards 2024 rozstrzygnięty. Polak wśród zwycięzców!
Rozstrzygnięto konkurs fotografii miejskiej Urban Photo Awards 2024. Wśród nagrodzonych z całego świata Krzysztof Bednarski zwycięża serią zdjęć z Meksyku.
14
Nikon's Small World 2024 - małe jest piękne. Polacy wśród zwycięzców
Nikon's Small World 2024 - małe jest piękne. Polacy wśród zwycięzców
Za nami 50. edycja konkursu fotograficznego nagradzającego najlepsze zdjęcia wykonane… pod mikroskopem. Finałowa galeria to jak zwykle zachwycający przekrój abstrakcyjnych kadrów,...
12
Powiązane artykuły