Jak dbać o akumulatory? Poradnik użytkownika

Autor: Redakcja Fotopolis

31 Październik 2024

Artykuł na: 17-22 minuty

Chcesz wiedzieć jak wydłużyć żywotność akumulatora i sprawić, by w każdej sytuacji zapewniał wydajną i wygodną pracę ze sprzętem? Z tego poradnika dowiesz się, jak zapewnić optymalne działanie baterii w aparacie, kamerze, lub różnego rodzaju akcesoriach.

Materiał partnera

Czy zdarza Ci się, że bateria w Twoim sprzęcie działa w nieprzewidywalny sposób? Czy szybko się rozładowuje? A może zaskakuje Cię niska wydajność Twojego sprzętu w niektórych sytuacjach? Być może to znak, że warto by zmienić nawyki związane z użytkowaniem akumulatora litowo-jonowego. Zajrzyj do tego poradnika, gdzie znajdziesz kilka prostych wskazówek, które pozwolą Ci zadbać o kondycję Twoich akumulatorów i zapewnią Ci maksymalnie bezpieczną, wydajną i wygodną pracę ze sprzętem.

Formatowanie (formowanie) baterii - czy nadal jest potrzebne?

Właśnie nastał XXI wiek, udało się nie zostać zjedzonym przez pluskwę milenijną, więc teraz można cieszyć się nowymi technologiami. Do Twojego domu trafia cacko w postaci najnowszej Nokii. Z rodzeństwem zaczynacie się kłócić, kto pierwszy pobawi się tym monochromatycznym cudem techniki wnoszącym tyle kolorytu do Waszej codzienności. Wtem ktoś dorosły tłumi Wasz konflikt, formułując niepodważalny, brzmiący jak zaklęcie argument - najpierw trzeba sformatować baterię! A więc przeprowadzić kilka razy pełny cykl rozładowania i ładowania ogniw. Dopiero to miało doprowadzić do pełnej wydajności baterii nowej komórki. A jak wiadomo, zaklęcia i magiczne eliksiry najlepiej jest przyrządzać całą noc, tak więc na tyle też pozostawiało się podpięte pod ładowarkę ogniwa.

Baterie Mathorn Ultimate z funkcją ładowania przez USB - sprawdź szczegóły

Obecnie czar ten prysł (choć sam czar starych telefonów komórkowych chyba pozostał w mocy). Otóż „formatowanie”, które tak naprawdę fachowo nazywa się formowaniem akumulatorów, było słuszne jedynie dla baterii niklowo-kadmowych (Ni-Cd) i niklowo-wodorkowych (Ni-Mh). A te były stosowane w dawniejszych komórkach. Współcześnie w sprzęcie dominują głównie akumulatory litowo-jonowe, które żadnych takich zabiegów nie potrzebują. Wręcz przeciwnie - może to doprowadzić do uszkodzenia takich ogniw.

Co zrobić z nowym akumulatorem?

Współcześnie wszystko jest prostsze. Niegdyś nawet korzystanie z akumulatorów było najeżone pułapkami (ale uwaga - wciąż wykorzystuje się ogniwa Ni-Cd czy Ni-Mh w niektórych sprzętach, stąd w takich sytuacjach najlepiej jest sugerować się wskazówkami producenta). Teraz po zakupie aparatu bądź samego ogniwa litowo-jonowego można je w zasadzie natychmiastowo użyć (wyjątkiem są szczególnie wychłodzone akumulatory, o czym więcej będzie w dalszej części tekstu). Pierwsze użytkowanie nowego ogniwa nie różni się niczym od każdego innego, które w tym momencie jest jeszcze przed Tobą. Tylko jak korzystać poprawnie z akumulatorów, aby zapewnić im możliwie najlepszą wydajność przez cały czas eksploatacji?

Litowo-jonowy akumulator Mathorn MB-222 Ultimate 2250 mAh USB-C zamiennik baterii zamiennik baterii Sony NP-FZ100 - sprawdź szczegóły

Co zrobić, gdy nie używasz akumulatora litowo-jonowego przez dłuższy czas?

Chociaż ten artykuł poświęcony jest temu, jak właściwie użytkować akumulator, to jednak równie ważne jest to… jak go nie używać. A konkretniej jak zadbać o niego w przerwach od robienia zdjęć czy filmowania. A w szczególności, gdy przydarzą Ci się kilkudniowe lub tygodniowe przerwy z korzystania z danego ogniwa. W takiej sytuacji należy akumulator przygotować na czas przechowywania. Oto krótki przepis.

Akumulator Mathorn MB-901 10500 mAh 77 Wh USB-C LCD to dużej pojemności zamiennik baterii NP-F970. W jej konstrukcji zastosowano sześć wysokowydajnych ogniw litowo-jonowych o łącznej pojemności 10500 mAh i energii 77 Wh. - sprawdź szczegóły

Jeśli wiesz, że dany akumulator czeka ponad miesięczna przerwa w działaniu, należy go wyjąć z danego urządzenia, gdyż w przeciwnym wypadku mogłoby dojść do rozładowania ogniwa poza jego bezpieczny zakres, a w konsekwencji do jego trwałego uszkodzenia. W skrajnym przypadku możliwe byłoby nawet doprowadzenie do awarii samego aparatu lub kamery. Następnie zgodnie z zaleceniami producentów akumulator należy rozładować (bądź naładować) do poziomu 50%. Ogniwo warto przechowywać w zakresie temperatur wynoszącym od +10°C do +20°C. Jeśli nie zachowa się tych warunków, może dojść do szybszego starzenia się ogniw, co doprowadzi do spadku pojemności akumulatora. Wtedy po jego ponownym użyciu po dłuższej przerwie może okazać się, że nie jest to już tak samo wydajna bateria, na której wcześniej mogłeś polegać.

Jak poprawnie ładować akumulator litowo-jonowy?

Ogniwa litowo-jonowe są dużo łatwiejsze w obsłudze niż akumulatory starszego typu. Przede wszystkim ogromnym ułatwieniem jest ich ładowanie w dowolnym momencie, co daje większą swobodę podczas pracy ze sprzętem i zmniejsza ryzyko uszkodzenia ogniw (inne typy baterii należy przykładowo ładować po pełnym rozładowaniu). Trzeba jednak pamiętać o tym, aby nie doprowadzać do pełnego rozładowania akumulatorów litowo-jonowych. Aby wszystko było w porządku, najlepiej jest po prostu zachowywać stan naładowania akumulatora w przedziale 30-80%, realnie 90-95% to poziom, który zapewni wykorzystanie możliwie całej pojemności, a nie przyśpieszy zużycia ogniw. Poniżej tego zakresu podłącz ogniwo do ładowania, a powyżej po prostu zakończ ładowanie wcześniej.

Akumulator Mathorn MB-V150 to superkompaktowa bateria V-Mount 150 Wh z PowerDelivery 65 W i funkcjami Smart - sprawdź szczegóły

Warto też unikać przeładowywania, czyli zbyt długiego pozostawania baterii podpiętej do ładowarki. Wiele ładowarek i urządzeń (np. smartfony) może automatycznie kontrolować stan naładowania akumulatora, aby utrzymać go na optymalnym poziomie, a także posiada zabezpieczenia przed przeładowaniem. Niemniej warto pamiętać o tej zasadzie. Sporadyczne odstępstwo od tej reguły nie uszkodzi akumulatora, ale gdy stanie się regułą z czasem doprowadzi do pogorszenia jego wydajności.

Ładując akumulatory, zwróć uwagę także na temperaturę otoczenia. Zakres dozwolonych temperatur nie jest specjalnie problematyczny (wynosi od +10°C do +35°C), więc warto o nim pamiętać, aby nie ładować ogniw w bardzo wychłodzonym miejscu lub przesadnie nagrzanym. I znów sporadyczne, nieznaczne wyjście poza ten zakres nie doprowadzi od razu do katastrofy, lecz lepiej tego unikać. Producenci zupełnie odradzają przy tym ładowanie ogniw litowo-jonowych w temperaturze równej 0°C lub niższej.

Baterie Mathorn charakteryzuje wyraźnie mniejsze nagrzewanie podczas pracy - Dzięki nowoczesnym wysokoprądowym ogniwom litowo-jonowym akumulatory Mathorn mogą wytrzymać nawet 2-krotnie większy pobór prądu niż ogniwa niskoprądowe. Wyższa wydajność prądowa owocuje mniejszym nagrzewaniem się baterii, a w rezultacie także wolniejszym nagrzewaniem się aparatu. Jednocześnie niższa temperatura pracy spowalnia naturalny proces starzenia się ogniw.

Ostrożność należy zachować względem baterii przyniesionej do domu po zimowym plenerze. Taki akumulator może mieć skrystalizowany lub gęsty elektrolit i może ulec uszkodzeniu po umieszczeniu w ładowarce. Procesy chemiczne w niskiej temperaturze nie przebiegają prawidłowo, co skutkować będzie uszkodzeniem baterii. Dodatkowo proces ładowania zawsze powoduje nagrzewanie się akumulatora, a gdy ten jest chłodny, może dochodzić do kondensacji pary wodnej. To może spowodować uszkodzenie elektroniki i ogniw. Stąd po powrocie z zimnego środowiska najlepiej poczekać z ładowaniem.

Dlaczego należy unikać przegrzewania się akumulatorów?

Zakres dozwolonych temperatur ma nie tylko znaczenie w czasie ładowania, ale także podczas użytkowania czy przechowywania akumulatorów. Należy kategorycznie unikać pozostawiania baterii w miejscach eksponowanych na promienie słoneczne. Pozostawienie baterii samej w takim miejscu nie spowoduje jej uszkodzenia, ale może spowodować podwyższenie temperatury jeśli będzie w tym samym czasie ładowania.

Ładowarka Mathorn z mikroprocesorem dbającym o bezpieczeństwo ładowanych ogniw - sprawdź szczegóły

W czasie rozładowania podwyższona temperatura baterii jest sytuacją normalną. Akumulator może nawet znacznie nagrzewać się w czasie pracy aparatu lub kamery, jednakże w większości wypadków jest to całkiem normalne zjawisko, z którym radzą sobie systemy chłodzenia sprzętu lub po prostu dojdzie do przerwania jego pracy w celu ochrony ogniw i samego sprzętu.

Jak dobrać odpowiednią ładowarkę?

Tak jak już zostało to wspomniane, wiele modeli ładowarek posiada systemy zabezpieczające przed przeładowaniem, przegrzaniem, przeciążeniem i innymi zagrożeniami. Dzięki temu po umieszczeniu baterii w ładowarce masz pewność, że pozostanie bezpieczna. Warto więc sięgać po dobrej jakości ładowarki, mimo że dobre baterie także posiadają stosowne zabezpieczenia, szczególnie te wyposażone we wbudowany port ładowania USB.

Pamiętaj także o tym, aby używać dobrej jakości kabli USB od sprawdzonych producentów, które zagwarantują stabilne i bezpieczne zasilanie. Niezależnie od tego, jaką metodę ładowania wykorzystasz, konieczne jest połączenie jej z pozostałymi nawykami dbającymi o świetną kondycję ogniw.

Akumulator Mathorn MB-V200 to superkompaktowa bateria V-Mount 200 Wh z PowerDelivery 65 W i funkcjami Smart - sprawdź szczegóły

O czym jeszcze należy pamiętać w czasie użytkowania akumulatora?

Ładowanie baterii zaraz po intensywnym rozładowaniu, szczególnie jeśli trafi się rozładowanie do zera, także wymaga odpowiedniego podejścia. Łatwo dostrzec, że baterie i akumulatory cechują się pewną elastycznością działania, która wynika wprost z ich elektrochemicznej natury. Po rozładowaniu w aparacie lub innym sprzęcie przez kilka minut odzyskują kilka procent naładowania. Przyrost jest tym większy, im bardziej bateria była obciążona. Podobnie bateria wprost wyjęta z ładowarki traci część ładunku i dopiero po kilku minutach jej napięcie stabilizuje się na jednym poziomie, np z 8.4V do 8.3V.

Filmowanie w wysokiej rozdzielczości oraz zdjęcia seryjne, w szczególności z włączoną stabilizacją i ciągłym AF to sytuacje, w których ogniwa baterii muszą dać z siebie jak najwięcej i poddawane są największemu obciążeniu prądowemu. Ponowne naładowanie baterii po intensywnym rozładowaniu, jak również mocne obciążenie po intensywnym ładowaniu, powoduje, że procesy stabilizujące w baterii zostają nie tylko gwałtownie przerwane, ale też zbyt szybko odwrócone. Skutkuje to przyspieszonym zużyciem komponentów baterii i skrócenie jej życia, które z czasem objawia się szybszym przegrzewaniem się baterii podczas ładowania, puchnięciem i spadkiem rzeczywistej pojemności. Czy nie brzmi to jak typowa usterka baterii i typowe zachowanie wielu fotografów i filmowców?

Superkompaktowa bateria Mathorn MB-V99 V-Mount 99 Wh z PowerDelivery 65 W i funkcjami Smart - sprawdź szczegóły

Chcąc dbać o dobrą kondycję baterii i jej długą żywotność należy po jej naładowaniu jak i również rozładowaniu odstawić na 15-30 minut, zanim ponownie się jej użyje, czy to w aparacie, czy w ładowarce. To też powód, dla którego warto zaopatrzyć się w dodatkową baterię, tak aby np. podczas fotografowania wesela nie musieć ładować baterii w czasie imprezy, a dać jej odpocząć w torbie.

Po co dbać o akumulator litowo-jonowy?

A czy nie można by tak po prostu używać akumulatora, tak jak się żywnie podoba? Można, tylko że to doprowadzi do szybkiego zmniejszenia jego wydajności, a w skrajnych przypadkach do całkowitego jego uszkodzenia czy nawet zepsucia zasilanego sprzętu. Nie warto więc mieć takiego podejścia, w szczególności, iż dbanie o akumulator litowo-jonowy nie wymaga żadnych specjalnych zabiegów, poza pamiętaniem o kilku drobnych kwestiach opisanych w tym artykule. Dbałość o kondycję ogniw to duża oszczędność, gdyż nie wymaga inwestowania co rusz w nowe akumulatory. Poza tym zadbane akumulatory mają lepszą wydajność, co ogranicza konieczność dokupowania nadmiernej liczby zapasowych akumulatorów.

Szybkie i bezpieczne ładowanie akumulatorów Mathorn przez port USB-C - sprawdź szczegóły

Znakomita kondycja ogniw to także ich niezawodna stabilność. Możesz więc im zaufać, unikając niespodzianek, gdy sprzęt wyświetla stan naładowania 50%, a nagle okazuje się, że wydajność ogniw spadła w przeciągu chwili do 20%, co ma miejsce przy kończących swój cykl życia, zaniedbanych bateriach. Opisane w tym artykule wskazówki możesz zastosować także do akumulatorów litowo-polimerowych, które często stosowane są w powerbankach. Na koniec pozostaje życzyć pełnej satysfakcji z korzystania z akumulatorów i zawsze doskonałych ujęć.

Dlaczego wybrać akumulatory Mathorn?

Producent marki Mathorn stawia na jakość, dbając o każdy aspekt swoich produktów. Dzięki zastosowaniu nowoczesnych komponentów i innowacyjnych rozwiązań oraz ścisłemu przestrzeganiu wysokich standardów, akumulatory Mathorn zapewniają wyjątkową wydajność i długą żywotność. Wszystko to przy zachowaniu atrakcyjnej ceny, co czyni je świetnym wyborem dla osób poszukujących niezawodnych rozwiązań w przystępnej cenie.

Więcej informacji o akumulatorach Mathorn oraz listę sklepów, w których produkty są dostępne, znajdziecie na oficjalnej stronie producenta: mathorn.com.