"Tu się nigdy nic nie zmieni '68" - 40. rocznica wydarzeń marca '68

Agnieszka Dębska z Ośrodka Karta, kurator wystawy: "Wystawa Tu się nigdy nic nie zmieni '68  pokazuje wydarzenia marcowe w kontekście całego roku 1968, pozwalając zobaczyć i zrozumieć przebieg procesu, który wówczas miał miejsce. Skupia uwagę nie tylko na samym buncie studentów i towarzyszących mu okolicznościach; portretuje także polskie społeczeństwo w schyłkowym okresie "małej stabilizacji" - jego dzień codzienny i jego momentami zdumiewającą wobec tego buntu obojętność."

Warszawa, Krakowskie Przedmieście, 8 marca 1968. Interwencja milicji po wiecu na Uniwersytecie. Fot. Tadeusz Zagodziński ADM/PAP

Poniżej przytaczamy tekst przygotowany przez organizatorów opisujący wystawę i przypominający wydarzenia sprzed 40 lat:Ekspozycja składa się z 200 archiwalnych zdjęć (pochodzących głównie ze zbiorów PAP) oraz licznych tekstów źródłowych pokazujących zajścia marcowe i najważniejsze wydarzenia 1968 w Polsce, a także interwencję wojsk Układu Warszawskiego w Czechosłowacji. Rok 1968 to niechlubny schyłek gomułkowskiej "małej stabilizacji" (kampania antysemicka, antyinteligencka, czystki polityczne), a jednocześnie pierwsza w PRL próba inteligenckiego sprzeciwu wobec wszechwładnej cenzury i odgórnego, partyjnego sterowania kulturą i nauką. To również ważna cezura w powojennych dziejach Polski i Czechosłowacji, które podjęły próbę sprzeciwu wobec narzuconego przez Moskwę systemu totalitarnego. Wystawa przypomni również życie codzienne w Polsce Ludowej w '68.

Nikon Z8 + pakiet brązowy Fotoforma Care 12 mies.

15 699 zł

FUJIFILM GFX 100S + pakiet brązowy Fotoforma Care 12 mies.

16 999 zł

Nikon Z6 III + pakiet brązowy Fotoforma Care 12 mies.

10 399 zł

Sony A7 IV + 1300 zł Sony Cashback

9 995 zł

Canon EOS R6 Mark II + 500 zł Canon Cashback

9 299 zł

Warszawa, 21 marca 1968. Plakaty wywieszone przez studentów podczas strajku na Politechnice. Fot. Ośrodek KARTA

Komentarz do zdjęć stanowią wspomnienia uczestników wydarzeń - studentów i nauczycieli akademickich, wiersze poetów pokolenia '68: Stanisława Barańczaka i Ryszarda Krynickiego, fragmenty tekstów prasowych, dokumentów oficjalnych, przemówień przedstawicieli władz, poufnych notatek i raportów Służby Bezpieczeństwa. Obszerny materiał wystawy podzielony jest na trzy miejsca ekspozycyjne: kampus główny Uniwersytetu Warszawskiego, skwer u zbiegu ulicy Karowej i Krakowskiego Przedmieścia oraz salę Domu Spotkań z Historią.

W rejonie Krakowskiego Przedmieścia i Uniwersytetu Warszawskiego zaprezentowane zostaną wielkoformatowe fotografie przedstawiające wiec studentów UW 8 marca 1968 i zajścia uliczne, które rozegrały się w tej przestrzeni - brutalną akcję milicji i "aktywu robotniczego".

Na skwerze przy ulicy Karowej pokażemy zdjęcia ze spektaklu "Dziady", którego odwołanie stało się bezpośrednim impulsem do wystąpień studenckich; przypomnimy także protesty studentów wielu polskich uczelni, domagających się m.in. poszanowania zasad konstytucji, wolności słowa, zmiany polityki kulturalnej PRL.

Gorzów Wielkopolski, 1968. Masówka w Zakładach "Stilon". Fot. Tomasz Gawałkiewicz / ADM/PAP

Władze rozpętały zakrojoną na szeroką skalę akcję w celu wskazania i potępienia "prowodyrów" zajść marcowych i ich rzekomych inspiratorów (dyżurnych "straszaków" PRL: "syjonistów", "amerykańskich imperialistów" i "niemieckich rewanżystów"). Jednym ze skutków tej akcji była duża fala emigracji osób pochodzenia żydowskiego. Na skwerze zaprezentujemy fotografie z organizowanych przez władzę demonstracji poparcia dla partii i jej przywódcy Władysława Gomułki, interwencji wojsk Układu Warszawskiego (ZSRR, Bułgarii, Węgier i Polski) w Czechosłowacji (sierpień-wrzesień) oraz obrazy z Dworca Gdańskiego - dramatyczne pożegnania z krajem osób pochodzenia żydowskiego.

W zmodernizowanej przestrzeni DSH przypomnimy życie codzienne w Polsce 1968 roku. Odrębnym akcentem tej części ekspozycji będą fotografie dokumentujące samospalenie Ryszarda Siwca (8 września) w proteście przeciwko interwencji w Czechosłowacji.

Wystawie towarzyszyć będą pokazy filmowe i spotkania ze świadkami organizowane w DSH oraz prezentacja albumu Rok 1968. Środek Peerelu. Na stronie Ośrodka KARTA znajduje się szczegółowe kalendarium wydarzeń 1968 roku, pod adresem: www.karta.org.pl/68.asp

Tu się nigdy nic nie zmieni '68

Otwarcie: 06.03.2008, godz. 18.00
Termin: 07.03 - 04.05.2008

Miejsca: Skwer u zbiegu ul. Karowej i Krakowskiego Przedmieścia
Kampus główny Uniwersytetu Warszawskiego
Dom Spotkań z Historią, ul. Karowa 20, Warszawa