Mobile
Oppo Find X8 Pro - topowe aparaty wspierane AI. Czy to przepis na najlepszy fotograficzny smartfon na rynku?
W Domu Kultury w czeskiej Opawie trwa właśnie największa jak do tej pory wystawa przeglądowa prac absolwentów Instytutu Twórczej Fotografii. Ekspozycja podsumowuje całą dotychczasową działalność szkoły. Wśród prezentowanych prac znajdują się dyplomy znanych polskich fotografów młodego pokolenia. Polecamy.
Instytut Twórczej Fotografii w Opawie istnieje od 1991 roku. Od tego czasu stał się jedną z najlepszych szkół w Republice Czeskiej, przyciągając studentów nie tylko z kraju, ale także z zagranicy, w tym Słowacji, Niemiec, USA, Włoch, Francji, Chorwacji, Rosji, Ukrainy, Białorusi oraz oczywiście z Polski. Na wystawę prezentowaną w Opawie składa się wybór zdjęć z blisko 250 licencjackich i magisterskich prac dyplomowych. Charakter wystawy dobrze odzwierciedla bardzo szeroki profil nauczania, w którym studenci mają możliwość rozwijania indywidualnych poszukiwań.
Wśród absolwentów (a także obecnych studentów) ITF znajdują się jedni z najbardziej aktywnych i twórczych fotografów młodego pokolenia czeskich fotografów, tacy jak: Dita Pepe, Jiří Křenek, Tomáš Pospěch, Evžen Sobek, Barbora Kuklikova, Vojtěch V. Sláma. Trudno znaleźć wspólny mianownik dla wyżej wymienionych autorów ponieważ każdy z nich realizuje swoją własną artystyczną wizję: Dita Pepe w cyklach Portrety z kobietami i Portrety z mężczyznami prowadzi wizualną grę z widzem, wcielając się w kolejne role, stawiając pytania dotyczące tożsamości i tego, co jest jej współczesnym nośnikiem. Zarówno Pospěch, Křenek jak i Sobek dokumentują współczesne Czechy. O ile jednak ten pierwszy tworzy wnikliwe. lecz tradycyjne w formie obrazy, to świat Sobka z cyklu Mój kraj jest światem onirycznym i sprawiającym nierealne wrażenie. Křenek z kolei kontynuuje swój pomysł użycia kolorowej lampy błyskowej dla wyrwania z rzeczywistości kolejnych elementów, które poddaje pełnej ironii krytyce.
Na Słowacji absolwenci ITF należą do najbardziej inspirujących fotografów mających istotny wpływ na uformowanie się nowoczesnego dokumentu, wśród nich najważniejsi to: Lucia Nimcová, Andrej Balco, Jozef Ondzik oraz Viktor Szemzö. W swojej pracy koncentrują się na współczesnym życiu kraju, realizując długoterminowe projekty. Lucia Nimcová w ramach rządowego grantu stworzyła wnikliwy obraz życia słowackich kobiet, zarówno w ich tradycyjnych rolach, jak też w okresie emancypacji. Andrej Balco podejmując temat słowackich blokowisk, które w latach siedemdziesiątych ubiegłego wieku stanowiły rekordowe 97% wszystkich nowych budynków mieszkalnych, uchwycił moment, w którym przeżytek minionego ustroju w zderzeniu z nowym wytworzył specyficzny, mroczny i nieco dziwaczny mikroklimat. Co ciekawe, Martin Kollar, którego śmiało można nazwać patronem tego rodzaju fotografii na Słowacji, stwierdził niedawno, że ów najbardziej intrygujący stan przejściowy w kraju już minął, w związku z czym fotograf zdecydował się przenieść swoje zainteresowania na inny kontynent.
Polscy studenci tworzą najliczniejszą grupę studentów zagranicznych w ITF. Wśród absolwentów są fotografowie tacy jak: Rafał Milach, Kuba Dąbrowski, Szymon Szczęśniak, Grzegorz Klatka (a wśród obecnie studiujących także Andrzej Kramarz czy Mariusz Forecki). Mieli oni niepodważalny wpływ na odświeżenie wizerunku polskiej fotografii oraz wprowadzenie czegoś, co Adam Mazur, opisując stan współczesnej polskiej fotografii, określił "siłą spojrzenia nowych dokumentalistów". Warto zwrócić uwagę na fakt, że dyplomy polskich absolwentów należą do najlepszych na wystawie. Z pewnością zatem można mówić o wzmocnieniu pozycji ITF przez studentów z Polski, z drugiej jednak strony nie sposób przecenić doświadczeń, jakie wyciągnęli oni ze spotkania z pedagogami i studentami z Czech i Słowacji.
Wystawa obejmująca tak długi okres stanowi także zapis ewolucji dominujących sposobów patrzenia i formowania obrazu fotograficznego. W kolejnych latach zyskują na znaczeniu takie gatunki jak portret, dokument socjologiczny i dokument subiektywny. Wykładowcy ITF kładą też specjalny nacisk na realizowanie długoterminowych akcji fotograficznych, których efekty prezentowane są w postaci wystaw i katalogów, obecnie trwa praca nad projektem Opawa na progu nowego milenium. W poprzednich latach do tego rodzaju przedsięwzięć należał znany w Polsce projekt dokumentacji życia na przy wschodniej granicy Polski {IITL|Ex oriente lux,] w którym brali udział obecni studenci i absolwenci ITF (Kuba Dąbrowski, Andrzej Kramarz, Paweł Supernak, Rafał Milach, Andrzej Górski, Piotr Szymon, Łukasz Walągiewicz, Grzegorz Dąbrowski).
Oczywiście przy tak dużej przeglądowej wystawie poziom bywa nierówny. Zdarza się, że obok prac doskonale przygotowanych i nowatorskich spotkamy zdjęcia pozbawione ciekawej koncepcji lub źle zrealizowane. Częściowo jest to efekt promowania nowoczesnej kolorowej fotografii ponad bardziej tradycyjne formy, podczas gdy domniemaną wartością tych pierwszych jest nowatorskość - niestety tylko pozorna. Z drugiej strony, intencją autorów wystawy było zaprezentowanie wiarygodnego przekroju działalności szkoły w ciągu piętnastu lat, tym samym świadomie zrezygnowano z przygotowania wystawy mniejszej ilościowo, ale bardziej spójnej.
Wystawie towarzyszy liczący ponad 200 stron i doskonale przygotowany katalog, obejmujący poza prezentowanymi zdjęciami także dokładną listę wykładowców, studentów wraz z tematami ich prac teoretycznych oraz krótkimi biografiami. Wydawanie tego rodzaju profesjonalnych publikacji należy do długiej czeskiej tradycji, z której wiele polskich instytucji powinno czerpać inspirację.
Wystawa czynna od 22 czerwca 2006 r. do 20 sierpnia 2006 r. w Domu Kultury, Pekařská 12, Opawa, Republika Czeska
Wybór zdjęć do wystawy oraz katalogu: Vladimír Birgus