"Fotografowanie kompaktami" - poradnik dla zupełnie początkujących, część 2. - podstawowe ustawienia menu aparatu

Autor: Paweł Ryczkowski

30 Czerwiec 2007
Artykuł na: 9-16 minut
Osoby, które nie spotkały się wcześniej z aparatami cyfrowymi, dziwią się, kiedy słyszą o menu umożliwiającym ustawienia aparatu. W klasycznych kompaktach element ten nie występował. W dzisiejszym odcinku wyjaśnimy, jakie parametry można ustawić w menu oraz opowiemy, jak dopasować aparat do własnych potrzeb.

W poprzedniej części wyjaśniliśmy, że nowy kompakt cyfrowy jest gotowy do fotografowania praktycznie od razu po włożeniu do niego baterii. Pozostaje tylko ustawić datę i godzinę oraz język menu i do dzieła. Tylko jak to zrobić? Na całe szczęście nie jest to trudne zadanie nawet dla zupełnie początkującego fotoamatora.

Znakomita większość kompaktów wyposażona została w nawigator umożliwiający poruszanie się po menu i dokonywanie potrzebnych ustawień. Składa się on najczęściej z czterech przycisków pełniących funkcję strzałek i środkowego przycisku służącego do akceptacji wyboru. W niektórych aparatach strzałki połączone są w jeden duży okrągły przycisk. Kiedy nie korzystamy z menu lub z przeglądania zdjęć, a aparat ustawiony jest w trybie fotografowania nawigator nie jest wykorzystywany. Z tego powodu konstruktorzy często umieszczają na strzałkach nawigatora oznaczenia, które w żaden sposób nie kojarzą się z poruszaniem się po menu. Służą one do bezpośredniego dostępu do ustawień funkcji, które odpowiadają symbolom umieszczonym na przyciskach. Piszemy o tym na początku artykułu, ponieważ niektóre osoby mogą być zaskoczone faktem, że zamiast strzałek na tylnej ściance aparatu znajdują się symbole kwiatka czy błyskawicy. Pamiętajmy - w trybie fotografowania (kiedy aparat jest gotowy do wykonania zdjęcia) przyciski nawigatora mogą pełnić inną rolę niż w trybie przeglądania zdjęć lub ustawień menu.

nawigator aparatu Sony Cyber-shot DSC-T100 z widocznym w środku przyciskiem potwierdzeń oraz symbolami funkcji dostępnych w trybie fotografowania

Po tym wstępie już wiadomo, że aby dokonać jakichkolwiek ustawień, należy korzystać ze strzałek nawigatora. To samo dotyczy pierwszego uruchomienia aparatu, kiedy na monitorze wyświetli się propozycja ustawienia daty i czasu. Naciskając strzałki wprowadzamy odpowiednie dane. Aparat może nas jeszcze zapytać o wybór języka, w jakim wyświetlane będą informacje. Większość aparatów ma już polskie menu, co ułatwia obsługę.

Kiedy podstawowe ustawienia zostaną zakończone, aparat przechodzi w tryb fotografowania, czyli jest gotowy do wykonania zdjęcia. Jeśli teraz zajdzie potrzeba zmiany jakiegoś parametru wystarczy nacisnąć przycisk MENU, który tradycyjnie znajduje się w większości kompaktów. Jednak w tym miejscu powinniśmy wyjaśnić pewną rzecz. Niektóre aparaty zostały wyposażone w dwa przyciski dające dostęp do menu ustawień. Jeden z nich umożliwia ustawienia parametrów fotograficznych, drugi pozwala otworzyć menu ustawień aparatu, odtwarzania i druku bezpośredniego. W ten sposób zostało to rozwiązane między innymi w aparatach marki Sony, z których korzystamy przy okazji niniejszego cyklu. Wyjaśnijmy, jakie zakładki zostały umieszczone w poszczególnych częściach menu.

tylna ścianka aparatu Sony Cyber-shot DSC-H9 z zaznaczonymi przyciskami MENU i HOME - ten drugi otwiera dostęp do menu ustawień aparatu

Z punktu widzenia fotografa najważniejsze parametry znajdują się w zakładce ustawień fotograficznych. Oto przykłady funkcji, które mogą się w niej znaleźć:

- pozwala określić, jakiej wielkości będą wykonywane przez nas zdjęcia, informacje tam podawane są w liczbie pikseli, na przykład 10M lub 5M, co oznacza 10 lub 5 milionów pikseli, które będą rejestrowały obraz. Polecane przez nas ustawienie, to maksymalne oferowane przez aparat. Nawet jeśli planujemy oglądać zdjęcia na ekranie monitora lub w postaci zdjęć pocztówkowych, duża wielkość wyjściowa pozwala na wykonanie dużych powiększeń, a nigdy nie wiadomo, kiedy zrobimy zdjęcie warte powieszenia na ścianie.

zakładka wyboru rozmiaru zdjęcia

;

ISO - to określenie ekwiwalentu czułości matrycy pozwala na wybór określonej czułości lub automatyki czułości. W trybie automatycznym aparat sam określa czułość w zależności od warunków oświetlenia fotografowanej sceny. Jeśli zdecydujemy się na samodzielne określenie wartości ISO pamiętajmy, że im wyższa, tym większe szumy i słabsza jakość zdjęć. Na początek proponujemy pozostać przy ustawieniu AUTO.

zakładka wybory czułości matrycy

;

WB - oznacza balans bieli. Określa on, jaką barwę ma światło padające na fotografowaną scenę. Fachowo używa się określenia temperatura barwowa światła, która wyrażona jest w Kelvinach. Z punktu widzenia początkowego użytkownika aparatu cyfrowego najwygodniej korzystać z automatycznego wyboru balansu bieli.

zakładka wyboru balansu bieli

;

Tryb pomiaru - pozwala na określenie sposobu pomiaru światła. Najczęściej spotykamy się z trzema metodami: pomiarem wielopunktowym, centralnie ważonym i punktowym. Najbardziej zaawansowany jest pierwszy z nich i właśnie ten daje najlepsze rezultaty. Wykorzystywanych jest w nim kilkanaście do kilkudziesięciu pól pomiarowych, a parametry ekspozycji określa procesor aparatu. W pomiarze centralnie ważonym największy wpływ na ekspozycję ma centrum kadru (około 10% pola kadru), a pozostały obszar jest uwzględniany z mniejszą wagą. Pomiar punktowy stawia największe wymagania fotografom, dlatego nie polecamy go początkującym fotoamatorom. Wykorzystywany jest w nim obszar odpowiadający mniej więcej 2 - 3% powierzchni kadru.

zakładka wyboru trybu pomiaru światła

;

Fokus - pozwala wybrać tryb pracy autofokusa, czyli systemu automatycznego ustawiania ostrości. Zazwyczaj określa liczbę aktywnych punktów pomiaru lub obszar, na jakim mierzona jest ostrość. Najczęściej spotykamy się z pomiarem wielopunktowym, wtedy aparat sam ustala punkty, w których ustawiana jest ostrość. Inne metody to pomiar w obszarze centralnym oraz mniejszy punktowy. Wiele kompaktów przy wyborze pomiaru punktowego pozwala przesuwać czujnik pomiarowy w obszarze kadru. Choć najwygodniejszy jest z pewnością pomiar wielopunktowy, to należy pamiętać, że podczas fotografowania scen o wielu planach automat może ustawić ostrość na przedmiot lub osobę nie będącą głównym bohaterem fotografii. W końcu aparat nie wie, co fotografujemy.

zakładka wyboru sposobu pracy autofokusa

;

Tryb lampy błyskowej - wbudowana w aparat lampa błyskowa także może wykorzystywać kilka różnych sposobów pracy. Najwygodniejszym może wydawać się tryb automatyczny, ale pamiętajmy, że wtedy to aparat decyduje, czy lampa ma błysnąć czy nie. Można się spotkać także z ustawieniem automatycznym z redukcją czerwonych oczu (więcej na temat tego zjawiska przeczytać można w artykule Te upiorne czerwone oczy! - zmora zdjęć wykonywanych aparatami kompaktowymi). Przy korzystaniu z nich pamiętajmy, aby zmienić metodę pracy lampy (na przykład wyłączyć ją), kiedy fotografujemy w miejscach, w których nie wolno lub nie należy używać flesza. Do dyspozycji mamy jeszcze błysk wymuszony (lampa błyska przy każdym zdjęciu bez względu na ilość światła zastanego), synchronizację z długimi czasami oraz sprzętową redukcję czerwonych oczu.

zakładki sposobu redukcji czerwonych oczu, mocy lampy błyskowej oraz wygląd ekranu po zmianie ustawień przyciskiem nawigatora z symbolem lampy błyskowej (błyskawica)

;

Tryb koloru - to zakładka menu pozwalająca na zmianę intensywności barw na wykonywanych zdjęciach. Najczęściej spotykane są następujące tryby: - oddaje kolory w spokojny sposób;vivid - czyli intensywny, który wyostrza barwy, dzięki czemu zdjęcia mają bardziej nasycone kolory;naturalny - delikatnie zmniejsza nasycenie kolorów;sepia - w tym ustawieniu aparat robi zdjęcia czarno-białe w tonacji sepii;czarno-białe - jak sama nazwa wskazuje uzyskujemy zdjęcia czarno-białe]Wybór trybu koloru zależy od gustów i potrzeb użytkowników. Przed podjęciem decyzji, z którego ustawienia będziemy korzystać, proponujemy przeprowadzenie próby - wykonanie takiego samego zdjęcia we wszystkich trybach koloru, co pozwoli na wychwycenie różnic między nimi i dopasowanie aparatu do własnych upodobań.

zakładka ustawień trybu koloru

;

"Napęd" - ta nazwa zaczerpnięta jest z klasycznych aparatów na film, w których system przewijania kliszy nazywany był napędem. Oczywiście w cyfrówkach nie ma silniczka napędzającego przesuw filmu, ale pozostały funkcje z nim związane. Dotyczy to przede wszystkim wykonywania zdjęć seryjnych. Standardowo aparaty ustawione są na wykonanie jednego zdjęcia po naciśnięciu spustu migawki. Seria pozwala na zrobienie więcej niż jednego zdjęcia po naciśnięciu i przytrzymaniu spustu migawki. W niektórych aparatach w tej zakładce umieszcza się także włączanie samowyzwalacza.

zakładka wyboru "napędu" oraz widok monitora po naciśnięciu przycisku nawigatora odpowiedzialnego za pracę samowyzwalacza

]

Wymieniliśmy tu większość ustawień, ale nie należy się dziwić, jeśli w Waszym aparacie nie wszystkie będą dostępne. Albo zostały one ukryte w innym miejscu menu albo został wybrany program w pełni automatyczny, który nie pozwala na wybór niektórych parametrów. Po przestawieniu na program oznaczony literką P z pewnością pojawią się wszystkie wymienione przez nas funkcje.

Uważni czytelnicy zauważą zapewne, że większość zaproponowanych przez nas ustawień jest taka sama, jak ustawienia fabryczne wybrane przez producenta aparatu. Jasno z tego wynika, że w wielu sytuacjach można zaufać automatyce. My jednak zachęcamy do przeprowadzenia własnych prób, które pozwolą na dopasowanie kompaktu do własnych potrzeb i gustu.

Na koniec tego odcinka poradnika wytłumaczymy jeszcze, jakie parametry można ustawić w pozostałych zakładkach, o których wspomnieliśmy na początku.

- pozwala zmienić parametry związane z aparatem, takie jak dźwięki (migawki, naciskanych przycisków czy potwierdzające ustawienie ostrości), data i godzina, ustawienia związane z zapisem zdjęć na karcie, wybór języka, jakim porozumiewa się z nami aparat czy wreszcie ustawienia związane z wyjściem umożliwiającym połączenie aparatu z telewizorem lub komputerem. W pierwszej części poradnika zachęciliśmy wszystkich nowych użytkowników aparatów cyfrowych do korzystania z instrukcji obsługi. Tym razem też musimy do niej odesłać, ponieważ wyjaśniono w niej pewne niuanse, które różnią aparaty różnych producentów.

zakładka ustawień aparatu

;

Menu odtwarzania - można w nim wybrać sposoby odtwarzania wykonanych zdjęć lub dokonać w nich zmian, jeśli aparat na to pozwala. Najwygodniejszą formą oglądania zrobionych zdjęć jest uruchomienie pokazu slajdów, czyli automatycznego wyświetlania zdjęć. Najczęściej można określić co jaki czas mają się zmieniać zdjęcia, jak graficznie ma wyglądać moment zmiany (animacja, przenikanie, przesuwanie lub inny efekt), a niektóre aparaty pozwalają nawet na odtwarzanie muzyki podczas pokazu. Jeśli aparat wyposażono w funkcje edycji zdjęć, również one będą dostępne w tej zakładce. Może to być na przykład kadrowanie zdjęcia, dodawanie ramek, zmiana ustawień kolorystycznych lub przekręcanie zdjęcia.

menu odtwarzania

;

Menu druku bezpośredniego - tutaj dokonujemy ustawień związanych z zaznaczaniem zdjęć, z których planujemy wykonać odbitki w laboratorium fotograficznym bezpośrednio z karty pamięci lub po podłączeniu aparatu do drukarki. Więcej o funkcjach związanych z drukowaniem zdjęć opowiemy w następnych odcinkach naszego cyklu.

menu drukowania

]

W następnej części naszego cyklu dokonamy przeglądu programów fotografowania, w tym także programów tematycznych. Zapraszamy już za tydzień!

Następujące pojęcia w naszym słowniku pomogą w zrozumieniu tego tekstu: Aparat kompaktowy">, Autofokus">, Cyfrowy aparat kompaktowy">, Automatyczne nastawianie ostrości">, Automatyczne nastawianie parametrów naświetlenia">, Lampa błyskowa">, Balans bieli">, Czułość">, Ekspozycja">, ISO">, Pomiar światła">, Rozdzielczość">, Spust migawki">, Temperatura barwowa">

Skopiuj link
Komentarze
Więcej w kategorii: Poradniki
Prezenty dla fotografa 2024 - poradnik zakupowy, cz. 2
Prezenty dla fotografa 2024 - poradnik zakupowy, cz. 2
Oto kolejna garść naszych świątecznych inspiracji na gwiazdkowe prezenty, które na pewno spodobają się wszystkim miłośnikom fotografii - od zupełnych amatorów, po wymagających...
10
Prezenty dla fotografa 2024 - poradnik zakupowy, cz. 1
Prezenty dla fotografa 2024 - poradnik zakupowy, cz. 1
Czym obdarować fotografa, by na świątecznym zdjęciu zobaczyć uśmiech? Oto garść naszych inspiracji na nadchodzące święta - od sprzętu fotograficznego i ciekawych gadżetów, po praktyczne...
30
Zostań władcą światła - jak przygotować i przeprowadzić udaną sesję portretową
Zostań władcą światła - jak przygotować i przeprowadzić udaną sesję portretową
O kuchnię zawodowej pracy i praktyczne porady zapytaliśmy doświadczonego fotografa Piotra Wernera. Publikujemy obszerne fragmenty jego bestsellerowego e-booka dla...
26
Powiązane artykuły
Wczytaj więcej (1)