Wydarzenia
Polska fotografia na świecie - debata o budowanie kolekcji fotograficznej
Na przykładzie produktów Calibrite podpowiadamy, jakich narzędzi warto używać i o czym należy pamiętać podczas procesu zarządzania kolorem - od ujęcia, przez edycję, po wydruk
W trakcie każdej sesji mamy do czynienia z przeróżnym oświetleniem. Temperatura barwowa światła słonecznego zależy od pory dnia, natężenia chmur albo tego, w jak głęboko zacienionym miejscu fotografujemy. Gama oświetlenia sztucznego jest jeszcze bardziej zróżnicowana, od żarowego, przez jarzeniowe na wszelkiego rodzaju LED-ach kończąc. Nawet w studiu, głowice błyskowe mogą nie trzymać temperatury barwowej w całym zakresie regulacji mocy.
Oczywiście w aparacie lub podczas edycji możemy ustawić wartość balansu bieli - zrobimy to mniej lub bardziej dokładnie w zależności od używanego monitora i naszej własnej percepcji. Ale pamiętajmy, że kalibracji kolorystycznej wymaga także nasz aparat i monitor na którym odbywa się postprodukcja. A jeśli finałem naszej pracy jest druk, powinniśmy uwzględnić także profile kolorystyczne drukarki i podłoża.
Jak zatem nad tym zapanować? Przecież w fotografowanej scenie mamy całą paletę pojedynczych barw. Regulacja “na oko” wszystkich jest niemożliwa. Rozwiązaniem jest użycie produktów Calibrite - wzorników i kalibratorów, ale nie tylko przy postprodukcji. Praca z kolorem zaczyna się już na początku sesji i trwa aż do uzyskania finalnego zdjęcia na wydruku. Żadnego etapu nie powinniśmy lekceważyć.
Jak już wspomnieliśmy, zarządzanie kolorem powinniśmy zacząć już na etapie fotografowania, ponieważ aparat również potrzebuje kalibracji w zależności od oświetlenia, a czasami nawet użytego obiektywu. I nie chodzi tu o zwykłe ustawienie balansu bieli, aczkolwiek narzędzie o którym chcemy mówić, czyli wzornik kolorów, do regulacji balansu bieli jest wprost stworzone.
Wzornik kolorów to zbiór ustandaryzowanych próbek kolorów, które służą identyfikacji barw. W najprostszej postaci to po prostu szara karta, natomiast bardziej rozbudowane zawierają szereg pól kolorowych i w odcieniach szarości.
Wszystkie modele wzorców Calibrite produkowane są ręcznie z zachowaniem najwyższych standardów. Zarówno stosowane pigmenty o ujednoliconej specyfikacji, jak i proces schnięcia, podlegają rygorystycznej kontroli. Jedną z ich kluczowych własności jest neutralność spektralna, czyli zdolność do jednorodnego odbijania światła w całym spektrum widzialnym. Mówiąc prościej, w przeciwieństwie do "zwykłych" kart, które neutralne nie są i przez to mogą wprowadzać przesunięcia kolorystyczne, wzorniki Calibrite zapewniają neutralne barwy w każdych warunkach oświetleniowych. Z powodu trzymania wysokich standardów wzorce Calibrite często wykorzystywane są także przy testach aparatów i kamer.
Bez względu na model wzorca, w każdym przypadku należy go sfotografować dokładnie w takim oświetleniu, w jakim będą powstawały właściwe zdjęcia. A więc jeśli w trakcie sesji w studio przestawiamy lampy lub zmieniamy ich moc, należy ponownie sfotografować wzorzec. Gdy wzorzec mamy już na zdjęciu, w programie do edycji wystarczy kliknąć pipetą w szare pole, aby uzyskać neutralny balans bieli. A jeśli nasz wzorzec zawiera gradient szarości, możemy na tej podstawie regulować kontrast obrazu. Z kolei wersja kolorowa wzorca, przy współudziale oprogramowania, pozwala w automatyczny sposób stworzyć profil kolorystyczny naszego aparatu i tym samym zredukować błędy odwzorowania przez niego barw do minimum. Sam proces profilowania aparatu jest banalnie prosty.
Wystarczy użyć oprogramowania ColorChecker Camera Calibration, dostępnego w postaci samodzielnego softu, lub jako wtyczka do Adobe Lightroom i Capture One. CCCC automatycznie wykrywa wzorzec na zdjęciu i na jego podstawie tworzy profil ICC (lub ACR), który - w przypadku Lightrooma - pojawi się w zakładce Camera Calibration obok standardowych profili Twojego aparatu. Jedno kliknięcie i profil zostanie uwzględniony, a poprzez tryb synchronizacji możemy go zastosować do całej serii zdjęć. Tym samym nasza praca jest dokładniejsza i zajmuje dużo mniej czasu!
Ze względu na wszechstronność, poręczność i ergonomię jest jednym z ulubionych wzorców Calibrite stosowanym przez fotografów, a w wersji Video przez filmowców. Passport Photo łączy w sobie cztery wzorce kolorystyczne umieszczone w kieszonkowym, sztywnym etui o wymiarach 12,5 x 9 cm, które możesz zawiesić na szyi (smycz w zestawie) lub wygodnie ustawić w każdych warunkach. Oprócz klasycznego 24-polowego wzorca w wersji Mini, zgodnego z oprogramowaniem ColorChecker Camera Calibration, Passport Photo 2 zawiera wzorzec 18% szarości, wzorzec czystej bieli oraz wzorzec kreatywny, umożliwiający sprawdzenie szczegółów w cieniach, przepaleń w światłach oraz pozwalający kontrolować dominanty barwne. Ma też pola, które w łatwy sposób pozwalają zmienić klimat przez stopniowe ocieplenie lub ochłodzenie sceny.
Jeden z najbardziej popularnych wzorników wykorzystywanych w fotografii i filmie. Zawiera 24 pola - 6 pól referencyjnych szarości, kolory podstawowe oraz zestawienie kolorów najczęściej występujących w naturze. Dzięki temu umożliwia przeprowadzenie korekt ekspozycji, gradacji tonalnej, balansu bieli i szeroko pojętej korekcji kolorystycznej. Może być używany z oprogramowaniem ColorChecker Camera Calibration do tworzenia profili aparatów cyfrowych (ICC, DNG), jako wzorzec do weryfikacji kolorystycznej w fotografii analogowej, lub przy procesie drukowania i proofingu. Podobnie jak wymienione wcześniej wzorniki ColorChecker Classic ma wymiary A4 (22 x 28 cm). Dostępny jest także w wersjach XL oraz Mega o imponujących wymiarach 38 x 53 cm i 102 x 152 cm do stosowania podczas fotografowania szerokich scen lub z dużej odległości.
Mniejsza i bardziej poręczna wersja klasycznego ColorCheckera. Ma wręcz kieszonkowe wymiary 6 x 11 cm, dlatego sprawdza się świetnie na wszystkich wyjazdowych sesjach i przy fotografowaniu z bliższej odległości. Tak naprawdę, można go nosić zawsze przy sobie. Jest też często wykorzystywany przy reprodukcjach, bo jego forma pozwala na praktycznie dowolne wykorzystanie. Mimo mniejszych rozmiarów zawiera te same 24 pola co ColorChecker Classic i oferuję tę samą funkcjonalność, z możliwością profilowania aparatów poprzez program ColorChecker Camera Calibration na czele.
Wzornik, który powinien znaleźć się na wyposażeniu każdego fotografa makro. Zawiera te same 24 pola kontrolne, co klasyczny ColorChecker, ale ma wymiary jedynie 2,4 x 4 cm. Dzięki temu możemy go umieścić w kadrze podczas ekstremalnych zbliżeń, fotografując na łonie natury lub przy archiwizowaniu zbiorów i dzieł sztuki. Pozwala na idealną weryfikację i korekcję kolorystyczną w równym stopniu co ColorChecker Classic oraz jest zgodny z oprogramowaniem ColorChecker Camera Calibration do tworzenia profili ICC oraz DNG.
Rozbudowany wzorzec semi-gloss do kalibracji oraz tworzenia profili ICC aparatu i skanera. Zaprojektowany specjalnie na potrzeby fotografii cyfrowej ColorChecker SG uwzględnia najwyższe dostępne kolorystyczne standardy referencyjne. Posiada rozszerzony gamut barwny w stosunku do wzorców 24 polowych. Każde ze 140 pól zostało wybrane specjalnie ze względu na swoje położenie w przestrzeni barwnej, aby zweryfikować maksymalny gamut urządzenia, dzięki czemu tworzone profile, oddają w pełni możliwości aparatu lub skanera. Pola na obwodzie w skali szarości i wykoczenie semi-gloss umożliwiają też sprawdzenie równomierności oświetlenia wzorca.
To wzorzec neutralnej bieli w formacie A4. Jego specjalne wykończenie gwarantuje neutralną, referencyjną biel, która pozwala uniknąć niepożądanych zafarbów oraz zapewnia neutralne barwy w każdych warunkach oświetleniowych. W łatwy sposób umożliwia ustawienie prawidłowej ekspozycji i eliminację przesunięć kolorystycznych, zarówno podczas fotografowania, jak i później w edycji. Wymiary Calibrite White Balance to 22 x 28 cm.
Wzorzec 18% szarości w formacie A4. Zastosowanie go przy punktowym pomiarze światła daje gwarancję zachowania właściwego ustawienia ekspozycji. Został wykonany tak, aby zapewniać neutralność widma w każdych warunkach oświetleniowych, to znaczy, że odbija w ten sam sposób wartości czerwieni, niebieskiego i zieleni. W wersji standardowej Calibrite Gray Balance ma wymiary A4 (22 x 28 cm), ale dostępny jest także model Mini o wymiarach 6 x 11 cm, w sam raz do fotografii makro.
Trzystopniowy wzorzec, który pozwala łatwo i precyzyjnie ustawić balans kolorów oraz przeprowadzić proste korekty kolorystyczne i tonalne na zdjęciu. Wykonany z niezwykłą precyzją, zapewnia jednolitą, neutralną widmowo powierzchnię, która w jednakowy sposób odbija składowe kolorystyczne każdego rodzaju światła. Zawiera trzy pola: referencyjną czerń, szarość (18%) oraz biel. Wzornik Calibrite 3-step Grayscale ma wymiary 22 x 28 cm (A4).
Kolejnym etapem w pracy fotografa, po wykonaniu sesji z wykorzystaniem ColorCheckera jest postprodukcja na monitorze. Ale jeśli chcemy naprawdę zapanować nad kolorami, nie możemy przeprowadzać edycji na biurowym monitorze, smartfonie czy ekranie laptopa. Tylko dzięki monitorowi graficznemu, przeglądając i edytując fotografie, mamy pewność, że widzimy na ekranie takie kolory i przejścia tonalne, jakimi są naprawdę. W przeciwnym razie zamiast zdjęcie, korygować będziemy błędy naszego ekranu.
Wybierając monitor do edycji zdjęć należy kierować się takimi parametrami jak gamut i jakość wyświetlanego obrazu. Rozdzielczość czy przekątna to parametry drugorzędne. Weźmy dla przykładu monitory BenQ z serii SW (SW240, SW270C, SW271C lub SW321C). Dzięki 10-bitowym panelom IPS obsługiwanym przez 14-bitową tabelę 3D lookup (LUT) są w stanie wyświetlić 99% przestrzeni barwnej Adobe RGB z niemal idealną dokładnością. Mając zatem skalibrowany szerokogamutowy monitor masz pewność, że w trakcie edycji korygujesz kolory i tonalność we właściwym stopniu, a ponadto możesz podejrzeć jak zdjęcie będzie wyglądać w Internecie (po włączeniu profilu sRGB) lub wykonać symulację wydruku aktywując profile drukarki i podłoża.
W przypadku monitorów BenQ wystarczy kilka kroków w programie Palette Master Elements, by po podłączeniu kalibratora, monitor wyświetlił obraz o wybranych przez nas parametrach jasności, temperatury, punktu bieli oraz gradacji odcieni (gamma). Proces kalibracji nie wymaga przy tym zaawansowanej wiedzy z zakresu zarządzania kolorem, ale potrzebujemy kalibratora. Oto propozycje marki Calibrite...
Najbardziej podstawowy kolorymetr w ofercie Calibrite, skierowany do entuzjastów fotografii. Współpracuje z oprogramowaniem ccStudio, które krok po kroku przeprowadzi Cię przez cały proces kalibracji, a następnie przypomni, kiedy nadejdzie czas na ponowną, by zachować spójność wyświetlanych barw przez cały czas.
W przeciwieństwie do wyższych modeli, ColorChecker Display pozwala jedynie na programową kalibrację. Oferuje przy tym jedynie stałe wartości punktu bieli (D50, D55, D65, D75, natywne, zmierzone) i nie monitoruje światła z otoczenia, choć uwzględnia je podczas kalibracji.
Najbardziej popularny kolorymetr w branży foto o doskonałym stosunku możliwości do ceny. Współpracuje z oprogramowaniem ccProfiler umożliwiając kalibrację i sprzętowe profilowanie monitorów, wyświetlaczy laptopów zbudowanych w oparciu o wszystkie najnowsze technologie, włączając LED, Plazma, RG Phosphor, OLED oraz monitory szeroko-gamutowe i projektory.
ColorChecker Display Pro oferuje nieograniczoną kontrolę ustawień wartości punktu bieli, jasności, kontrastu oraz gammy. Dzięki funkcji Ambient Light Smart Control umożliwia pomiar, kompensację i monitorowanie warunków oświetleniowych otoczenia, a technologia Flare Correct pomiar i kompensację odbić na powierzchni ekranu. Dzięki niemu zastosować można także kontrolę jakości wyświetlacza oraz śledzenie zmian wyświetlania wraz z upływem czasu.
Zaprojektowany, aby sprostać oczekiwaniom filmowców, montażystów, kolorystów oraz fotografów pracujących na najnowocześniejszych, często osiągających bardzo wysoką jasność monitorach HD oraz HDR. W przeciwieństwie do kolorymetrów Display i Display Pro, które mogą dokonać pomiaru luminancji do 1000 nitów, ColorChecker Display Plus zwiększa ten zakres aż do 2000 nitów. Ponadto domyślnie uwzględnia krzywą gamma BT.1886 (standard dla HDTV), wyjątkowo ważną w systemach pracy opartych na 3D LUT i wyświetlaczach HDR, pomagającą zminimalizować redukcję szczegółów w czerniach.
Jeśli nie drukujesz swoich zdjęć, wystarczy, że zaopatrzysz się w kolorymetr (modele omówione powyżej), który pozwoli Ci na dokładną kalibrację monitora. Ale warto od razu zainwestować w spektrofotometr, jeśli chcesz zapanować nad kolorem od naciśnięcia spustu migawki po wydruk. Takim wszechstronnym urządzeniem jest Calibrite ColorChecker Studio.
W przeciwieństwie do popularnych kalorymetrów z serii ColorChecker Display, które służą do kalibracji i profilowania tylko monitorów i rzutników, spektrofotometr ColorChecker Studio oferuje pełny zestaw narzędzi do kalibracji i profilowania wszystkich urządzeń w całym obiegu pracy - od ujęcia po wydruk. Funkcje ColorChecker Studio obejmują profilowanie drukarki dla fotografii kolorowej i czarno-białej, monitora oraz projektora, a dzięki obecności w zestawie wzorca ColorChecker Mini także skanera i aparatu fotograficznego.
Aby mieć pewność, że wydruki z Twojej drukarki mają właściwe kolory, ją również powinieneś skalibrować. Do stworzenia profilu drukarki musisz użyć spektrofotometru takiego jak ColorChecker Studio. Ale nie martw się, i w tym przypadku oprogramowanie poprowadzi Cię za rączkę przez cały proces.
Pierwsze co musisz zrobić, to wyłączyć zarządzanie barwą przez sterownik drukarki, a następnie wydrukuj z poziomu oprogramowania spektrofotometru pierwszy wzorzec kalibracyjny. Następnie zgodnie ze wskazówkami na monitorze przejedź spektrofotometrem po kolejnych paskach barwnych, skanując je. Po zakończeniu zostanie wydrukowany drugi wzorzec, z którym postępuj tak samo.
W efekcie stworzony zostanie profil, który warto nazwać modelem drukarki i zastosowanego papieru, by potem łatwo się do niego odwołać. Pamiętaj, aby podczas drukowania z profilem ICC (włączonym w Photoshopie) wyłączyć zarządzanie kolorem w sterowniku (ang. Color Management OFF lub No Color Management). W oknie Photoshopa wskaż też profil papieru, po uprzednim pobraniu go ze strony producenta i skopiowaniu do katalogu z innymi profilami.
Kluczem do Twojego sukcesu przy zarządzaniu barwą jest tworzenie profili ICC dla każdego urządzenia z którego korzystasz - od aparatu, którym fotografujesz, po papier na którym te zdjęcia zostaną wydrukowane. Na początku może to wydawać się skomplikowane, ale powyżej wyjaśniliśmy, że wcale tak nie jest i w rzeczywistości to nic trudnego. Potrzebujesz tylko odpowiednich narzędzi i trochę praktyki.
A o tym, jak w praktyce - od sesji zdjęciowej po postprodukcję - narzędzia Calibrite wykorzystywane są przez Joannę Kustrę (joannakustra.com, @joannakustra), można zobaczyć w obszernych warsztatach Digital Masterclass.
Jeszcze więcej praktycznej wiedzy z zakresu zarządzania kolorem znajdziecie na youtubowym kanale Calibrite Poland.
Artykuł powstał we współpracy z Calibrite Poland