Fotograficzne wyrwy w czasie, w które wpadamy. “Lekcje ciemności” Bogdana Konopki od jutra w Leica 6x7 Gallery Warszawa

Autor: Maciej Luśtyk

7 Czerwiec 2018
Artykuł na: 6-9 minut

Wystawa „Leçons de Ténèbres” prezentuje ponad 30 odbitek, wykonanych ręcznie w paryskiej ciemni artysty. Uchylają one drzwi do magii codzienności i wspomnień - poetyckich i niepokojących i zabierają nas w podróż, w głąb fotograficznej wrażliwości.

Tytuł „Leçons de Ténèbres” („Lekcje Ciemności”) nawiązuje do kompozycji muzycznej Françoisa Couperina – utwór towarzyszył odprawianemu przed świtem nabożeństwu Ciemnej Jutrzni polegającym na rytualnym gaszeniu świec. Ta muzyka wyznacza Konopce czas wywoływania negatywu w kompletnej ciemności. To również metafora pracy w ciemni fotograficznej, którą artysta traktuje jako formę rytuału - momentu, w którym „rodzi się obraz”.

Ciemność to nieodłączny towarzysz światła. „Fotografia w elementarnym sensie nie oznacza pisania światłem ale cieniem właśnie: cieniem, który to światło określa. Jest jeszcze jeden cień, który współtworzy fotografię: cień jej autora i jego czasu. Fotograf przeprowadza swe obrazy przez ciemność ku jaśni. I to tutaj okazuje się czy "Lekcje ciemności" udało się przekuć w dzieło sztuki. Czasami zdarza się, że tak…” - mówi Bogdan Konopka.

fot. Bogdan Konopka, z wystawy „Leçons de Ténèbres”

Składające się na projekt „Leçons de Ténèbres” w Leica 6x7 Gallery Warszawa kadry powstawały na przestrzeni ponad dziesięciu lat. Tematycznie zdjęcia dzielą się na dwie opowieści: pierwszą stanowią fotografowane w studiu (wyłącznie przy użyciu światła dziennego) martwe natury przedstawiające kwiaty i zwykłe, czasem już podniszczone przedmioty (być może dalekie echo arte povera). Fotografowanie to dla Konopki proces metafizyczny. Artysta wnikliwie obserwuje ustawioną na czarnym tle kompozycję, w oczekiwaniu na moment odpowiedniego światła, które objawi tajemnicę przedmiotu, którą następnie można „schwytać” przy pomocy naświetlonego na negatyw obrazu.

Kolejne fotografie przedstawiają przestrzeń miasta, stanowiąc subiektywny atlas miejsc zgoła nieturystycznych: „fragmenty nieznaczącej architektury, zaniedbane uliczki, zapuszczone wnętrza mieszkań, domów i świątyń, nadgryzione zębem czasu rzeźby składają się na katalog motywów równie błahych, co fotogenicznych. Jest w tej sztuce wizja doskonałości i spójności bycia, odsłonięta przez niedoskonałość jawienia się. Spojrzenie fotografa jest chwilowym olśnieniem, przebłyskiem” - podsumowuje Adam Mazur, zwracając uwagę na bliskość dokumentu Konopki z fotografiami dawnego Paryża Eugène Atgeta.

fot. Bogdan Konopka, z wystawy „Leçons de Ténèbres”

"Każda z fotografii Bogdana Konopki to opowieść o świetle. By dobrze widzieć te niewielkie obrazy, kopiowane metodą stykową - z negatywu kładzionego bezpośrednio na papier – musimy podejść do nich blisko. Tak, by zanurzyć się w nich, niczym w wąskich ciemnych tunelach, w których widać niewiele, a właściwie jedynie to, co ważne. Są niczym fotograficzne fragmenty, drobne wyrwy w czasie, w które wpadamy” - pisze o „Lekcjach Ciemności” Mateusz Palka.

Czarno-białe kadry Bogdana Konopki można łączyć z filozofią Waltera Benjamina - słynnego niemieckiego filozofa z przełomu XIX i XX wieku. To nie jedyne odwołanie. Zamrożone w medium srebrowej fotografii, toczą się „opowieści o tajemnych przejściach” Krzysztofa Rutkowskiego, semiologia Rolanda Barthesa. Tak, jak w myśli Wojciecha Nowickiego detale zdobywają swój głos. Zdjęcia Konopki realizują również ideę surrealistów francuskich, którzy w codzienności poszukiwali realizmu magicznego i zaskoczeń.

Sylwetka autora

Bogdan Konopka urodził się w 1953 roku w Dynowie. Od 1988 mieszka i pracuje w Paryżu, gdzie od ponad 20 lat współpracuje z galerią Françoise Paviot. W roku 2000 został ostatnim w XX wieku artystą przyjętym do ZPAF. Jeden z głównych twórców nurtu „fotografii elementarnej” (1982-1985) przy galerii Foto-Medium-Art we Wrocławiu.

fot. Bogdan Konopka, z wystawy „Leçons de Ténèbres”

W swej twórczości preferuje fotografię srebrową, najchętniej wielkoformatową. Interesują go nade wszystko możliwości rejestracji indywidualnych aspektów przeżyć duchowych. Jego prace znajdują się we wszystkich najważniejszych zbiorach we Francji oraz w Muzeach w Belgii, Izraelu, Polsce, Rosji i Szwajcarii, m.in.: Centre Pompidou czy Fonds National d'Art Contemporain w Paryżu, Musée de L'Elysée w Lozannie, Muzeum Sztuki w Łodzi i Muzeum Narodowym we Wrocławiu. Dwukrotnie nominowany do nagrody Niépce’a, (1994/1995), Laureat Grand Prix de la Ville de Vevey w Europejskim Konkursie Fotografii w 1998 roku. W roku 2017 odznaczony brązowym medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Kiedy i gdzie?

Wernisaż wystawy odbędzie się w piątek, 8 czerwca 2018 roku, o godzinie 19:00 w Leica 6x7 Gallery Warszawa, przy ul. Mysiej 3 w Warszawie. Zdjęcia będzie można oglądać do 22 lipca. Wstęp wolny.

W ramach wystawy odbędzie się także spotkanie autorskie, które poprowadzi Paweł Żak (poniedziałek, 11 czerwca, godz. 18:00) oraz oprowadzenie kuratorskie (sobota, 30 czerwca, godz. 18:00).

Więcej informacji znajdziecie pod adresem leica-gallery.pl oraz na stronie facebookowej wydarzenia.

Skopiuj link

Autor: Maciej Luśtyk

Redaktor prowadzący serwisu Fotopolis.pl. Zafascynowany nowymi technologiami, choć woli fotografować analogiem.

Komentarze
Więcej w kategorii: Wydarzenia
Widok jest piękny - wystawa zbiorowa Okręgu Warszawskiego ZPAF
Widok jest piękny - wystawa zbiorowa Okręgu Warszawskiego ZPAF
Stara Galeria ZPAF zaprasza na wystawę, w której udział biorą członkowie OW ZPAF. Ekspozycja to mnogość spojrzeń i interpretacji hasła przewodniego „Widok jest piękny”. Zdjęcia można...
6
Zofia Rydet. Świat uczuć i wyobraźni - mniej znane oblicze kultowej artystki w MuFo
Zofia Rydet. Świat uczuć i wyobraźni - mniej znane oblicze kultowej artystki w MuFo
Muzeum Fotografii w Krakowie zaprasza na obszerną wystawę kolaży, prezentujących bardziej liryczne oblicze Zofii Rydet, jednej z najważniejszych polskich fotografek w historii....
7
Pamięć teatru. Polska fotografia teatralna od początku istnienia do dziś - ruszyła wirtualna wystawa
Pamięć teatru. Polska fotografia teatralna od początku istnienia do dziś - ruszyła wirtualna wystawa
Instytut Teatralny zaprasza na wirtualną wystawę „Pamięć teatru. Polska fotografia teatralna od początku istnienia do dziś” dostępną pod adresem www.pamiecteatru.pl. To pierwsza w historii tak...
3
Powiązane artykuły
Wczytaj więcej (3)