![„Matrix” i konie w galopie. Polecamy biograficzny komiks o Muybridge’u [RECENZJA]](/i/images/9/1/9/d2FjPTMxN3gxLjUwMA==_src_235919-IMG_8199-3.png)
Newsletter
Newsletter
Ten dzień był dla mnie zawsze strasznie sztuczny. Kwiatek z musu i wszędzie same kobiety - w wiadomościach, rankingach... W ogóle przypominanie, że kobiety istnieją. Dotąd wszyscy się uśmiechali, odkąd jednak mówi się o parytetach, sprawa 8 marca stała się poważniejsza niż dotąd. Zauważanie w jeden dzień w roku przestał wystarczać.
Zatem zróbmy sobie prezent i przypomnijmy najciekawsze debiuty, wschodzące gwiazdy, nadchodzące kobiecie talenty, których twórczość będziemy mogli podziwiać nie tylko raz w roku. To nie streszczenie historii fotografii, ani kompendium wiedzy. To po prostu przypomnienie ważnych prac, a przy okazji spojrzenie w przyszłość. Nie znaczy to, że powinniśmy zapomnieć o Zuzie Krajewskiej, Anicie Andrzejewskiej czy Ilonie Szwarc, ale w ostatnich latach największe wrażenie na mnie wywarły bądź zadziwiły te oto fotografki.
Agnieszka Rayss (Sputnik Photos)
fot. Agnieszka Rayss, Krajobraz z trupem, 2019
Kolektywu Sputnik Photos nie trzeba przedstawiać. W ostatnich latach jak zwykle bardzo aktywni. Agnieszka Rayss obroniła doktorat i zrealizowała wystawę „A więc wojna” (2019) w IFF, potem „Łuski” w ramach projektu „Polska - stan badań”. Ostatnio także wydała arcyciekawą książeczkę - „Z zapisków kolekcjonera”.
Karolina Gembara (Sputnik Photos)
fot. Karolina Gembara, z cyklu "Zimowy umysł"
_443908423.jpg)
_1877607562.jpg)
_1094526942.jpg)
Najnowszy nabytek w Sputniku (od 2018) po swoim debiucie książkowym w 2019 roku („When we lay down, grasses grow from us”, wyd. GOST ) pozostaje stale aktywna. W ramach projektu „Polska - stan badań” zaprezentowała „Zimowy umysł”, a w 2020 na Miesiącu Fotografii w Krakowie pokazała wystawę “Ukłon: Ćwiczenia z gościnności”. Pomysłodawczyni i autorka „Nowi Warszawiacy/Nowe Warszawianki” - serii warsztatów, po której pozostała znakomita i wciągająca publikacja oraz wystawa w Społecznym Centrum Fotografii. Jedna z kuratorek serii "Jak widać". Współtwórca projektu "Archiwum Protestów Publicznych"
Joanna Piotrowska
fot. Joanna Piotrowska, z wystawy "Zaduch"
Prawdopodobnie najczęściej wystawiana polska artystka, która posługuje się fotografią. Wystawiała w Tate Britain, MoMa, Kunsthalle Basel, Wien,… W Polsce debiutowała w krakowskiej ZPAF i S-ka (2010). W kraju przypomniała o sobie za sprawą wystawy „Zaduch” (Zachęta, 2020), której tytuł odnosi się do jej pierwszej książki („Frowst”, wyd. Mack 2014). Twórczość Piotrowskiej to genialne i trudne emocjonalnie spostrzeżenia na temat rodziny, domu, kobiety, także o bezpieczeństwie i władzy.
Weronika Gęsicka
fot. Weronika Gęsicka, z cyklu "Traces"
Absolwentka warszawskiej ASP, zadebiutowała podczas ShowOFF-u w 2016 roku. Rok później wydała swoją pierwszą książkę „Traces” i zdobyła cały świat. Laureatka Paszportu Polityki (2020), Foam Talent (2017) i wielu innych nagród. Pracuje na archiwach, tworzy niezapomniane kolaże i układa z nich wielowątkowe narracje. Na jesieni 2020 Galeria Jednostka zaprezentowała fragmenty nowych serii Gęsickiej, które niebawem ukażą się w formie publikacji.
Zosia Promińska
Zosia Promińska „Future Perfect”, wyd. Kehrer 2021
Zadebiutowała podczas ShowOff 2019 serią „Waiting Room”. Najefektowniejsza i największa prezentacja ze wszystkich, szybko wpadła w oko widzom, a następnie została przeniesiona do IFF. Teraz, kilka tygodni temu zaprezentowała książkę:„Future Perfect”!
Edyta Jabłońska
Poznańska artystka, animatorka kultury i edukatorka. Jej debiutancka książka „Shadows” to od razu dzieło dwutomowe i wielowątkowe. Pracuje najczęściej na archiwach. Niesamowita praca z pogranicza kreacji i edycji. Jej książka trafiła do finałowej shortlisty Fotograficznej Publikacji Roku 2018.
Karolina Wojtas
fot. Karolina Wojtas, z projektu "Abzgram"
„Żyje w kolorowym świecie eksperymentu i niekończącej się zabawy” i jest dwukrotną stypendystką MKiDN. Prawdopodobnie jest też najmłodszą na świecie właścicielką swojego muzeum. Od 2017 roku idzie jak burza przez konkursy młodych talentów. Jej wystawa monograficzna „Abzgram”, pokazywana w Pekinie, Bratysławie i Warszawie, to znakomity i wielowątkowy komentarz na temat systemu edukacji. Autorka posługuje się fotografią, kiedy potrzebuje, najczęściej buduje z nich instalacje.
Karolina Jonderko
fot. Karolina Jonderko z serii „Tacy jak my”
Karolina Jonderko dostarczyła silnych wrażeń swoim debiutem „Autoportret z Matką”. Książka rozeszła się migiem, a tak mocna publikacja nie zdarza się często. Jej ostatnia wystawa „Tacy jak my” była prezentowana zaledwie przez tydzień w 2020 na dworcu warszawskim. Jonderko ma materiały na kilka książek, a ja bardzo wyglądam „Małej Polski” w wersji publikacji.
Magda Hueckel
fot. Magda Hueckel, z wystawy "Niech to imię żyje w Tobie"
Artystka wizualna, fotografka teatralna, scenografka i podróżniczka. Jedna z najbardziej wszechstronnych autorek, która nie zawsze wyraża się przy pomocy fotografii. Razem z Tomaszem Śliwińskim zrealizowała nominowany do Oscara film „Nasza klątwa” (2015). Autorka książek „Anima. Fotografie z Afryki 2005-2013” i monumentalnej „HUECKEL/TEATR”. Miała kilkadziesiąt wystaw, z których trudno wskazać najważniejszą czy szufladkę na jej twórczość. Niesamowicie opowiada o kondycji ludzkości, wspaniale przygląda się sobie i zjawiskom przyrody.
Marta Rybicka
fot. Marta Rybicka, z serii "Under"
Fotografka dokumentalna mieszkająca w Warszawie, która ma talent do „znikania”. Realizowany przez kilka lat projekt „UNDER” (dotąd jedynie na wystawach) ukazywał ludzi w warszawskim metrze tak, iż trudno uwierzyć, że nikt jej nie zauważył. Rybicka od lat zajmuje się także fotografią intymną, a wtedy znika z planu i świadomości osób fotografowanych. W trakcie pandemii robiła sesje także przez internet. W ostatnim roku, co miesiąc publikowała niesamowite historie ludzi zmieniających świat w magazynie „Pismo”.
Beata Zawrzel
fot. Beata Zawrzel, Życie codzienne w Krakowie podczas pandemii koronawirusa. Pasażerowie komunikacji miejskiej w deszczowy dzień, 30.10.2020 / Reporter
Krakowska fotoreporterka, współpracująca z agencjami Reporter i Nur Photo. Od 6 lat ciągle coś wygrywa w konkursach BZ WBK Press Photo, Grand Press Photo, Fotoreporter Roku, itd. Właśnie została Fotoreporterem Roku 2020, wygrywając ten tytuł jako pierwsza kobieta w historii konkursu!
Anna Bedyńska
fot. Anna Bedyńska, z serii „Triumph Palace”
Karierę zaczynała jako fotografka Gazety Wyborczej. Chyba najbardziej nagradzana w konkursach polska fotografka, laureatka World Press Photo. Ostatnie lata spędziła fotografując w Moskwie i Tokio, za każdym razem odnajdując tematy na pograniczu fotografii ulicznej i społecznej. Czekam na wydanie niewiarygodnej historii o moskiewskim budynku „Triumph Palace” - domu najbogatszych Rosjan. W 2020 zrealizowała za pomocą komunikatorów internetowych zdjęcia w 27 krajach na 5 kontynentach, wystawiając je także wirtualnie w projekcie „Portret w koronie”.
Justyna Mielnikiewicz
Justyna Mielnikiewicz „Ukraine Runs Through It”, wyd. Pix House, Poznań 2019
Wystawą „W Ukrainie” (IFF, 2019/2020) nie tylko przypomniała się warszawskiej publiczności, ale także zainicjowała dyskusję językową. Ma niesamowitą rękę do książek. Jej debiut „Woman with a Monkey” przyniósł jej nagrodę POYI oraz tytuł Fotograficznej Publikacji Roku 2015, a druga „Ukraine Runs Through It” trafiła do finału najważniejszej nagrody książkowej świata: Aperture Paris Photo Book Prize i wygrała w plebiscycie Fotopolis. W 2020 roku pracowała w Górskim Karabachu dla „The Wall Street Journal” realizując, jak zwykle, złożony i mocny materiał.
Agata Grzybowska
Agata Grzybowska, "9 bram, z powrotem ani jednej"
Po zjawiskowim debiucie „9 bram, z powrotem ani jednej” oraz serii wystaw Grzybowska kontynuuje swoją dokumentalną pracę zaangażowaną społecznie. Współzałożycielka Agencji RATS. Ostatnio, jeśli nie zajmuje się filmem ani własnymi projektami, szczególnie dużo fotografuje na protestach i podczas Strajków Kobiet, a o jej zatrzymaniu w trakcie pracy i skazaniu za naruszenie nietykalności cielesnej policjanta mówili wszyscy w kraju. Czekamy na film we współpracy z Azadi Moghadam „Indoor Teheran”, który niebawem powinien wejść do szerokiej dystrubucji. Pracuje też z Radką Franczak nad kolejnym autorskim filmem dokumentalnym.
Konstancja Nowina Konopka
fot. Konstancja Nowina Konopka z projektu „Lebensraum”
Krakowska dokumentalistka i fotoreporterka związana z agencją Edytor. Po serii wystaw indywidualnych i debiucie książkowym „1001 złych uczynków”, zaczęła więcej pracować z archiwami w projektach: „Lebensraum”, „Legendy Hotelu Cracovia” oraz „Bóg, honor, ojczyzna i morze”. Dużo pracuje na ulicach Krakowa, dokumentując wszystkie protesty i akcje.
Joanna Mrówka
fot. Joanna Mrówka
Rok w rok zgarnia nagrody w konkursach fotografii prasowej. W 2016 zdobyła nagrodę „Zdjęcie Roku” w konkursie BZ WBK, była także finalistką Nagrody im. Krzysztofa Millera w 2019. Głównie zajmuje się fotografią uliczną, fotoreportażem oraz fotografią podróżniczą. Współpracuje z agencją Forum.
Julia Zabrodzka
fot. Julia Zabrodzka, na zdjęciu Sara Elizabeth Mesia, majańska królowa Santiago Atitlán, z projektu "Królowe Gwatemali", 2020
W fotografii podróżniczej jest niemal bezkonkurencyjna. Realizuje dokumentalne projekty długoterminowe, zgłębiając temat tradycji ludowych - blisko ludzi, z szacunkiem, zrozumieniem, wyczuciem i niesamowitym okiem. Wygrywała w wielu konkursach, ale jej zdjęcia możecie znać także z prasy, najczęściej publikowała w „Podróżach”.
Silvia Pogoda
fot. Silvia Pogoda „Butterflies”, wyd. Fundacja Powiększenie, Warszawa 2021
Zaraz ukaże się jej debiutancka książka „Butterflies”. To opowieść o Japonii, ale nie wiem tego na pewno, bo jak to w pracach Silvii, nic nigdy nie jest oczywiste. Jej zdjęcia są wielowarstwowymi historiami, a najważniejsze rzeczy dzieją się w słowach, skojarzeniach, na styku percepcji. Silvia dużo pisze, podróżuje, dzieli się przemyśleniami i zaprasza do własnego niesamowitego świata. Ale nazwanie jej fotografką podróżniczą, rodzinną, blogerką wprowadzałoby w błąd.
silviapogoda.com | instagram.com/silviapogoda
Małgorzata Ziajka
fot. Małgorzata Ziajka „Wejdziesz”, Wrocław 2019, selfpublishing
„Wejdziesz” to książka będąca zwieńczeniem wieloletniej pracy dokumentalnej w Klasztorze Benedyktynów w Lubinu. Debiut książkowy wrocławskiej fotografki został odłożony na wiosnę 2020 i dlatego pewnie nie zauważyliście, że ta publikacja w ogóle zaistniała. Wymaga skupienia, ciszy, uważności, a wtedy obdarza niesamowitą energią, światłem, niemal transcendencją.
Joanna Pawłowska
fot. Joanna Pawłowska “Fixation”, wyd. Fundacja Kolegium Sztuk Wizualnych, Warszawa 2019
Mieszkająca w Krakowie fotografka, współpracująca z Muzeum Narodowym, absolwentka ASP w Poznaniu. Edukatorka i wykładowczyni, która ma za sobą mnóstwo zdolnych dyplomantów. Sama o sobie mówi, że tworzy „obrazy budzące skojarzenia, niejednoznaczne, angażujące wyobraźnię, tajemnicze”. Taka właśnie jest książka „Fixation” - debiut książkowy Pawłowskiej. Zaskakująca, wymagająca i niezwykle przyjemna.
Fotografki o których jeszcze będzie głośno
Anna Hartman-Ksycińska
fot. Anna Hartman-Ksycińska z projektu „To jest rzecz wtórna”
Jak dotąd jej zdjęcia z projektu „To jest rzecz wtórna” mogliście obejrzeć w finale Nagrody im. Krzysztofa Millera za 2020 rok i na wystawie we Wrocławiu. To się powinno jak najszybciej zmienić! Fragment zobaczymy na wystawie i publikacji po programie mentorskim Sputnik Photos. A całość powinna się ukazać w książce jeszcze w tym roku.
Hartman nie lubi mówić o żadnych innych zdjęciach. W ogóle się nie dziwię, ten projekt o wchodzeniu w dorosłość i odnajdywaniu siebie nie dość, że jest szalenie potrzebny, to po prostu doskonale zrealizowany. Wydaje się, że autorka jest równolatką bohaterów, tymczasem, „w czasie wolnym od fotografii”, prowadzi oddział pediatryczny i pracuje w Uniwersytecie Rzeszowskim.
Marta Szyszka
fot. Marta Szyszka, z projektu „Take a Deep Breath”
Kiedy w 2019 roku jej projekt „Razem” wygrał pierwszą nagrodę w konkursie Grand Press Photo (kat. Projekt Dokumentalny), wiele osób pytało kim jest autorka. Niedawno obroniła doktorat z biologii molekularnej. Fotograficznie zaś znana jak dotąd tylko z tej jednej nagrody, ale to tylko kwestia czasu. Mam nadzieję, że zobaczymy szerzej jej „Szklarnie” i niesamowicie przejmujący, pisany w pierwszej osobie pamiętnik walki z wirusem w projekcie „Take a Deep Breath”.
Marta Kiela-Czarnik
fot. Marta Kiela-Czarnik, z serii „Siewki”
Niesamowite i surrealne spojrzenie na życie rodzinne prezentuje w swojej twórczości Kiela Czarnik - najcichsza, najspokojniejsza i najbardziej niepozorna fotografka jaką znam. Jej prace możecie zobaczyć w „No5” (podsumowanie Programu Mentorskiego Sputnik Photos 2015/2016) albo jej debiutanckiej książce „Jestem”. Niebawem premiera książki i otwarcie wystawy „Siewki”, w której bardzo po cichu, dyskretnie dochodzi do codziennych rewolucji w życiach wewnętrznych domowników. Nie wiem jak to lepiej opisać, słowo „petarda” po prostu nie oddaje tego wrażenia.
Katarzyna Piechowicz
fot. Katarzyna Piechowicz, z projektu „Romni”
Śląska fotografka zajmująca się tematami społecznymi. Za swój materiał z domu dla seniora zdobyła pierwsze miejsce w Grand Press Photo 2019. Ten sam projekt zaprowadził ją do finału Nagrody im. Krzysztofa Millera. Od dwóch lat realizuje projekt o śląskich Romach. Widziałam te zdjęcia, i wiedzcie, że Koudelka, Wójcik i Tomaszewski nie powiedzieli wszystkiego w temacie. O Romskich kobietach Piechowicz opowiada tak, że ściska w dołku. Ta opowieść potrzebuje jeszcze czasu, ale może niebawem zobaczymy szerzej choćby kilka ujęć.
instagram.com/kasia.piechowicz/
Julia Szabłowska
fot. Julia Szabłowska z projektu „Złe dziewczyny”
Na codzień pracuje w Bielsacie i zarządza fotografami. Podczas protestów po wyborach prezydenckich w sierpniu 2020 w Mińsku zrealizowała serię prac „Rewolucja jest kobietą”. Od kilku lat przygląda się amatorskiej drużynie kobiecej w piłce nożnej z klubu „AKS Zły”. Jak wyda w końcu książkę „Złe dziewczyny”, to spadniemy z krzeseł. Ileż tam jest energii i emocji!
Zuzanna Szarek
fot. Zuzanna Szarek z projektu „W poszukiwaniu straconego czasu”
Absolwentka warszawskiej ASP, która właśnie obroniła doktorat (po raz drugi). Znana jak dotąd ze zdjęć z pogranicza dokumentu. Autorka książki „Tel Aviv” (2016). Jej ostatnią serię „W poszukiwaniu straconego czasu” można oglądać jako wystawę online na stronach Opolskiego Festiwalu Fotografii. Niesamowite napięcie w zdjęciach, trochę absurdu, mnóstwo przestrzeni i ogrom emocji.
![Marcin Urbanowicz - Na prowincji znalazłem siebie [PODCAST]](/i/images/5/6/8/d2FjPTEyMngx_src_228568-DSCF4168-1-2.jpg)
