Wspólne doświadczanie izolacji - Spitsbergen według Anny Musiałówny

Autor: Jędrzej Franek

22 Październik 2019
Artykuł na: 4-5 minut

Próba przeczekania wiatru, to nowa publikacja Fundacji Archeologia Fotografii, w której zawarto selekcję zdjęć Anny Musiałówny, wykonanych podczas jej trzymiesięcznego pobytu w krainie lodu w 1981 roku.

Podczas wyprawy latem 1981 roku, trzydziestoletnia wtedy fotografka wykonała ponad 1000 zdjęć na czarno-białych filmach małoobrazkowych, barwnych filmach średnioformatowych oraz slajdach średniego i małego formatu. Uwieczniała osadę górniczą Barentsburg, polską stację badawczą Hornsund, ale przede wszystkim życie w domku traperskim na przylądku Palffyodden, gdzie wraz z grupą naukowców z Uniwersytetu Jagiellońskiego, z profesorem Zdzisławem Czeppe, spędziła większość czasu. Prowadziła także dziennik podróży, odnaleziony po latach przez jednego z kolegów, z którego zaczerpnięto cytat będący tytułem książki.

Anna Musiałówna przez domkiem traperskim, Palffyodden, Spitsbergen, 1981

Zapis wspólnoty w krainie samotności

Fotografie Musiałówny ze Spitsbergenu to przede wszystkim dokumentacja wspólnego przebywania w trudnej przestrzeni, w której życie wymaga maksymalnego dostosowania się do rytmu przyrody i specyfiki funkcjonowania grupy ludzi w izolowanej bazie. Musiałówna rejestruje rutynę: gotowanie i jedzenie posiłków, rozpakowywanie prowiantu i sprzętu, wyprawy po wodę, naprawianie domku i zwykłą bezczynność. Chata otoczona wiszącym praniem, kośćmi wielorybów, beczkami i skrzyniami – pozostałościami po dawnych wyprawach – stanowi niepozbawioną uroku scenerię tych zdjęć. Wśród nich wiele jest krajobrazów, nieczęstych u Musiałówny, koncentrującej się w swojej praktyce fotograficznej głównie na tematyce społecznej, w tym na historiach osób wykluczonych. Do najbardziej znanych prac autorki należy m.in. seria poświęcona aborcji Minus 1 (1975), Osobowy II klasy (1978), czy Rodziny wielodzietne (1981)

Pod czołem lodowca Korbera, Spitsbergen, 1981

Anna Musiałówna na spacerze pod Rasstupet, Spitsbergen, 1981

Podskórne napięcie

Próba przeczekania wiatru to nie tylko opowieść o konieczności koncentrowania się na najprostszych czynnościach w sytuacji tak znaczącej przewagi natury nad człowiekiem. Powstałe w tej rzeczywistości zdjęcia sygnalizują też coś, czego nie widać, a co przecieka gdzieniegdzie między wierszami dziennika – pełne napięcia oczekiwanie i nasłuchiwanie tego, co dzieje się w ogarniętym strajkami kraju, walka z zepsutą anteną, niemożność bycia i fotografowania tego, co dzieje się w Polsce. Wszystko to sprawiło, że wyprawa stała się jedną z najważniejszych podróży, które uformowały autorkę jako fotografa. To także opowieść o funkcjonowaniu kobiety w grupie mężczyzn, o konieczności bycia ze sobą nawzajem, ale też z sobą samą.

Zapasy żywności na brzegu, Palffyodden, Spitsbergen, 1981

Zamieszczone w książce zdjęcia to jedynie niewielki wybór z obszernego archiwum fotografki, którego opracowanie Fundacja Archeologia Fotografii rozpoczęła w 2019 roku. W ramach projektu poświęconego udostępnianiu archiwów polskich fotografów na stronie fotomuzeum.faf.org.pl będzie można zobaczyć ich niemal 500. Do końca 2021 roku zostaną pokazane także inne serie wykonane przez Musiałównę, w tym wczesne reportaże – łącznie 1500 fotografii.

fot. Marysia Żochowska

Wystawa

Publikacji towarzyszy wystawa „Próba przeczekania wiatru. Fotografie ze Spitsbergenu.”, którą do 30 października można oglądać w Galerii Fundacja Archeologia Fotografii przy ul. Chłodnej 20 w Warszawie.

Kuratorki: Anna Hornik, Marta Przybyło

Godziny pracy galerii: poniedziałek-środa i piątek: 11:00-17:00, czwartek oraz sobota-niedziela: 11:00-19:00

Więcej informacji na stronie facebookowej wydarzenia.

Skopiuj link

Autor: Jędrzej Franek

Fotografuje i łowi newsy. Miłośnik brzydkiej architektury i dobrze zaprojektowanych przedmiotów. Nie wstydzi się pasji do fotografii mobilnej.

Komentarze
Więcej w kategorii: Publikacje
"MSN. Budowa Muzeum" - wizualna narracja powstawania Muzeum Sztuki Nowoczesnej w książce Marty Ejsmont
"MSN. Budowa Muzeum" - wizualna narracja powstawania Muzeum Sztuki Nowoczesnej w książce Marty...
Już w najbliższy piątek otwarcie nowej siedziby Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie. Proces powstawania nowej przestrzeni został zamknięty w nowej książce Marty Ejsmont, która od...
6
Pomóż uratować księgarnię Bookoff - albumy i książki fotograficzne w awaryjnej wyprzedaży
Pomóż uratować księgarnię Bookoff - albumy i książki fotograficzne w awaryjnej wyprzedaży
Znana i ceniona Księgarnia Artystyczna Bookoff znalazła się w trudnej sytuacji. Właściciele proszą o pomoc i uruchamiają awaryjną wyprzedaż swoich zbiorów. To ponad 3000 tytułów...
16
Record 2 - Daido Moriyama powraca z sequelem wyjątkowej książki
Record 2 - Daido Moriyama powraca z sequelem wyjątkowej książki
7 lat po premierze ostatniej publikacji, jeden z najbardziej rozpoznawalnych japońskich fotografów powraca z książką Record 2. Tak samo jak wcześniej, to wybór najciekawszych kadrów z...
6
Powiązane artykuły